Kulis.Az şair-yazıçı İmir Məmmədlinin "Dizdən aşağı. Tısbağa qeydləri" silsiləsindən bir neçə şeiri təqdim edir.
1.
Belimə yazılıb adım, soyadım,
Yaşadığım illər həkk olunub qabarlarıma,
Belimdə daşıyıram babalarımın keçdiyi yolu,
Belimdədi göyün yerə hopan ağrıları da...
2.
Qabığımın içinə bir dünya sığır,
Sığır qabığıma başımdakı külli fikirlər,
Ürəyimdəki çılğın duyğular,
Amma hərdən olur, qabığıma sığmıram özüm.
3.
Mənim gördüklərim,
Söylədiklərim xeyli məhduddur,
Dizdən aşağıda baş verənləri görürəm yalnız,
Dizdən yuxarını görə bilmirəm.
4.
Görürəm dünyanı dizdən aşağı,
Dizdən aşağıdır arzu-niyyətim, iztirablarım.
5.
Ayaqlar tələsir hər bir tərəfə.
Ayaqlar bildirir, baş nə düşünür.
Ayaqların hərəkətində (addımların biçimində də)
Çağlayır insanın arzu-istəyi.
6.
Tələsən insanın başı ayağındadı,
Ayağı başında,
Amma ürəyi qıçlarında döyünür həmin an.
7.
Vətən bildikləri yurddan-yuvadan
Qovulanların yerişlərisə
Ayaqla deyilən ağı-qarğışdı.
8.
Mənim ayaqlarımı görən olmayıb,
Buna görədir ki, ayaqlarımın nə dediyini
Hələ bilən yox.
9.
Ayaqla saldığım,
Qabıqla sildiyim ləpirlərimi
İt duyur, oxuyur, insan onları oxuya bilmir.
10.
Nolsun ki insanın dostudur köpək,
Ayaqlarının hərəkətindən aydın görürəm,
Fərqlidir onların həm yerişləri, həm yürüşləri.
11.
Ayağın çoxluğu
Tənhalığın yoxluğuna dəlalət edir.
12.
İnsanla köpəyin arasında başqa fərq də var:
İt tapanda yeyir, insan acanda.
Ayaqlardakı həyacandan hiss edirəm ki,
Qarını doyuca gözü ac olur.
13.
Oxşarlıq da var:
Adam aya uçur, it aya hürür,
Hilal nə insana, nə də köpəyə
rahatlıq vermir.
14.
Amma mənim aya deyəcəyim bir sözüm yoxdur,
Aydı, o gecə tramvayı kimi
Saldığı yol ilə gəlib keçir öz zamanında.
15.
İnsanmı qədimdir, aymı, görəsən?
16.
Zamanda yaşayan canlı yoxdursa,
Zaman da yoxdur.
Zaman, məkan, sakin birdən yaranır.
17.
Yaşımdan xəbərsiz yaşaram, çünki
Dirsəyim kimi belimi də görə bilmirəm,
Amma görürəm, xeyli yaşadım.
18.
Bu uzun ömürdə
Ömürlə ölümün fəlsəfəsini
Açdım özüm üçün dizdən aşağı:
19.
Qoyun başını aşağı salıb ölümə gedir,
Qurd isə qaçır öz ölümündən.
20.
Qurd ölüm gətirir,
Qoyun qeyd-şərtsiz
Qəbul edir həmin ölümü.
21.
Qurddan qalan qoyun qəssabınkıdır,
Qəssabxananın ətrafındakı göy ot—qoyunun.
22.
Mən yaşıl otlağa sinib baxırdım,
Hər şeyi görürdüm dizdən aşağı.
Ayaqların vəziyyətindən hiss eləyirdim.
Əlibıçaqlı xaşal qəssabın gözü qoyunda,
Qoyunun gözü mən dinşidiyim göy otlaqdaydı.
23.
Sonrasa qoyunun ölümqabağı
Şehli otu qırpan ağzını gördüm.
24.
Bir azdan ucları azca qırpılmış
Otların üstünə sıçradı, düşdü
Qoyunun qanı.
25.
Kəsik baş-bədən
Dizdən aşağı düşdüyü üçün aydın görünür.
26.
Bu qanlı mərasim necə bitir, bilirsinizmi?--
Ağızıselikli qəssabın iti yalayır sonda
Göy otun üstünə tökülən qanı.
27.
Yenə də söhbətə it gəlib çıxdı,
Ya dizdən aşağı olan bu söhbət
Köpəyin üstünə çıxdı yenidən.
28.
Dörd ayaq qaçır o yan, bu yana,
Tüyünür, tüyünür, həmdəm axtarır köpək özünə.
Hələ keçənilki bic balalardan xəbəri yoxdur.
Qarşısına çıxsa, ən gözəlini tanıya bilməz,
Dördü dörd üstünə toplamaq üçün dalına düşər...
29.
Dəqiq bilirəm ki, iki qıç-ayaq
İnslanlara belə azlıq eləyir.
Hamı çalışır,
İkinin üstünə iki gəlsin ki,
Cəmi dörd olsun.
Dörd ayaq daha da etibarlıdır.
30.
İndi bu barədə (səbr eləsəniz)
Dizdən aşağı gördüklərimi söyləyəcəyəm.