Kulis.az yazıçı-şair Azər Abdullanın Məhəmməd Füzuliyə həsr etdiyi “Havalı sular, sevdalı sular” poemasını təqdim edir.
Ən qədim, ən sonsuz bir yoldu
Yorulmaz, gecə də, gündüz də axar.
Nəşəli, qüssəli, sevdalı sular
Gah yerlə yüyürər, gah göyə qalxar.
Unutmuşdu haçan qalxıb göylərə
Günəşə baxırdı, gülümsünürdü,
Üzürdü göy üzündə qayğısız
ağappaq, bəmbəyaz
pəmbə buludlar.
Darıxdı, darıxdı Yerdən ötürü,
tökdü qaşqabağını, düydü alnını
döndü birdən oldu
qara buludlar.
Dolmuşdular,
ağlamaq istəyirdilər zarı-zarı
boşaldılar, qopdular
üz tutdular sevgili Yerə sarı.
İncitəkin,
daş-qaştəkin
səpələnib töküldülər
dağa-daşa, yar-yamaca
colma-cocuq damcılar.
Bacı kimı, qardaş kimi,
dosttəkin, tanıştəkin
əl-ələ tutuşdular,
cığırla bölük-bölük,
selovla dəstə-dəstə,
dərəylə qoşun-qoşun
tələsik, qaranəfəs
qoşulub axırdılar.
Hirsini, hikkəsini
tökməyə, dağıtmağa
bir suçlu arayırdı,
torpağı, ağaşları,
çınqılları, daşları
yoğururdu, əzirdi,
bir günahkar gəzirdi.
Yamacı yalayır,
dağı sökürdü,
özünü çırpırdı kötüyə, daşa,
itirmişdi yolunu,
itirmişdi başını,
lillənmişdi, bulanmışdı,
qan tutmuşdu gözünü,
başılovlu pələsənk
atdı qaydan özünü,
bir az da azğınlaşdı,
dönüb quduz sel oldu,
qatdı qabağına bərəni, bəndi,
uçurtdu körpünü,
süpürüb apardı qədim bir kəndi,
doldurdu ləbələb dərin dərəni,
qəfildən aldı, apardı,
itirdi sellər Saranı...
***
Çatanda arana yoruldu sellər,
Uzandı, yayıldı, sərildi sular,
ayıldı düzlərdə, şoranlıqlarda,
sevgiylə yaladı dəvətikanını,
canına yayıldı mehriban sular
ürəyi od tutub yanan yovşanın,
qara yoncanın,
soluxmuş, qarsımış
otun-əncərin...
Əl-ələ tutuşan qol-qola girən
havalı sular, sevdalı sular...
***
Axdılar, axdılar gecəbəgündüz,
yoruldular yenə çay olmağından,
yığışıb bir yerə dəniz oldular.
Dincəldilər,
arındılar lilindən, çamurundan,
duruldular,
üzü nurlu,
par-par yanan ayna kimi
bir mələyə döndülər.
Gecələr ulduzlar,
bədirlənmiş Ay,
gündüzlər mavi Göy,
Günəşlə birgə
güzgüləndilər.
Yoruldular uyumaqdan,
dincəlməkdən,
bezdilər durğunluqdan,
diksindilər, titrədilər,
tərpəndilər ləpə-ləpə,
böyüdülər, ucaldılar,
qabardılar təpə-təpə,
böyüdülər, böyüdülər,
dalğalar dağa döndü,
bəyaz-bəyaz saçaqlandı,
telləndi.
Qovuşdu dəniz dənizə,
ləngərləndi, çalxalandı,
yelləndi,
çevrildi, okean oldu,
oynatdı yeri yerinnən...
***
Bu sular hardan gəlir,
tələsir hara gedir,
yerin təkinə axır,
göyün üzünə qalxır.
Yeriyən, nəfəs alan,
hər yerdə, hər canda su,
dövr edən hər qanda su,
köklərdə, gövdələrdə,
yarpaqlarda, dalda su,
cəhənnəmdə, cənnətdə,
zəhərdə su, balda su...
***
Axdı sular yoruldu,
bezəndə su şəklindən
çevrildi bulud oldu,
çevrildi dolu oldu,
dənizlər buza döndü,
qorunmaqçün şaxtadan,
ağaclara, otlara
bəmbəyaz yorğan oldu.
Yerdə ağ atlı sular,
Göydə qanadlı sular,
min arzulu, sevdalı,
havalı, muradlı sular.
****
Milyon-milyon illərdi
fırtına diliylə, tufan diliylə,
ildırım diliylə, gurşad diliylə,
leysanlar, daşqınlar, sellər diliylə,
işığı, paklığı, bərəkətiylə
eyhamla, him-cimlə, anladır sular,
Yersə anlamır, Yersə eşitmir...
***
Milyon illərdi yumaq istəyir
Yerin hikkəsini, Yerin pasını,
Yerin ləkəsini, yol azmasını,
Yerin suçlarını, Yerin hisini.
Qucaraq sevgiylə,
çay qollarıyla,
okean sinəsiylə bağrına basıb
ucaltmaq istəyir Yeri göylərə.
Yerin günahının ağırlığından
qaldıra bilmir, ucalda bilmir.
Oğulu, uşağı, əzizi bilib
eybini, suçunu
ört-basdır etmək-
gizlətmək üçün
ağlaya-ağlaya,
həm də hikkəylə
mehriban, dost-doğma,
bu simsar
yetmiş yeddi su
bir gün yenə də
basacaq, örtəcək
bu Yer üzünü.
Sular, havalı sular,
Sular, sevdalı sular
Sular Yerin aşiqi,
Sular, Göyün aşiqi...
2009