Kulis.Az görkəmli rus şairəsi Marina Svetayevanın şeirlərini Ramiz Rövşənin tərcüməsində təqdimat edir.
“SƏNİN ADIN…”
(Blok haqqında şeirlərdən)
Sənin adın – quş kimidi əlimdə,
Sənin adın – buz kimidi dilimdə.
Sənin adın – hərflərin beşidi*,
Dodağımın bircə tərpənişidi.
Cingildəyən gümüş zınqırovdumu?
Havadaca tora düşən topdumu.
Sənin adın – bu bahar gecəsində
Çöldən keçən atların nal səsində.
Sakit gölə bir daş atsam bu gecə
Qulağıma sənin adın gələcək.
Gicgahıma güllə sıxsam qəfildən,
Adın qopar şaqqıldayan tətikdən.
Sənin adın – necə deyim, ax, necə?! –
Yuxulu gözdən bir öpüşdü gizlicə.
Sonra çıxıb tez qapını örtməkdi.
Sənin adın – qışda qarı öpməkdi.
Bircə qurtum sərin sudu, sərin su…
Və lap dərin bir yuxudu, bir yuxu.
* İnqilabdan əvvəl Blok adı beş hərfli idi (Блокъ)
***
(sərbəst tərcümə)
Bu dünyada hamının əlindən allam səni,
Təkcə mənim olarsan, tək sənin ollam, sənin.
Səni mənim əlimdən Allah da ala bilməz,
Yer də, göy də, qılınc da, bayraq da ala bilməz.
Qovaram o qapında keşik çəkən iti də,
Möhkəm-möhkəm bağlaram qıfılı, kilidi də.
Açarı da tullaram pəncərədən o yana,
Səndən bir tük də düşməz özgələrin payına.
Səhərəcən qapında qoy ulasın o köpək,
Hansı it sənə məndən yaxşı keşik çəkəcək?!..
Lap evlənsən, mən səni evindən oğurlaram,
Ər olmazsan heç kəsə, heç kəsə yar olmaram.
Lap ölüm ayağında allam ölümdən səni,
Amma necə alım mən Sənin əlindən səni?!
Yenə getdin, qalmadın, – bir gör nə günə qaldım;
Yenə mənim olmadın, yenə Özünə qaldın…
CANIM-GÖZÜM, NEYLƏMİŞƏM MƏN SƏNƏ
Dünən hələ gözlərimə baxırdıın,
İndi yana çevirirsən üzünü.
Dünən mənsiz olanda darıxırdın,
İndi mənə çox görürsən özünü.
Mən kiməm ki, bir ağılsız, key qadın,
Ağıllısan, mənə cavab versənə.
Yüz il keçsə, susmaz yenə fəryadım:
“Canım-gözüm, neyləmişəm mən sənə?!”
Yoxsa bizi ögey balası bilər;
Sevgi bizə zülm eləyər, yorulmaz.
Axan qanı, göz yaşını su bilər;
Göz yaşında, qanda çimər, durulmaz.
Gah qatarlar, gah gəmilər ayırar,
Yollar durar sevənlərin qəsdinə.
İniltimiz yer üzünə yayılar:
“Canım-gözüm, neyləmişəm mən sənə?!”
Dünən hələ mən başının tacıydım,
Sən qarşımda qolu bağlı qul kimi.
Birdən-birə bir cüt əlin açıldı;
Yerə düşdü ömrüm xırda pul kimi.
Lap bir uşaq qatilitək əgər mən
Bir gün çıxsam məhkəmə kürsüsünə,
Cəhənnəmdə rastlaşsaq da, deyərəm:
“Canım-gözüm, neyləmişəm mən sənə?!”
Soruşaram çarpayıdan, divandan:
“Nə günahın cəzasını çəkirəm?”
Nə olsun ki, öpüşmüşük bir zaman,
İndi gərək çarmıxamı çəkiləm?
Sən gah oda atdın məni, gah suya,
Gah yandırdın, gah dondurdun əksinə.
Sən gör nələr etmisən mən yazığa!
Canım-gözüm, neyləmişəm mən sənə?!
Nə yaxşı ki, ağıllandım axırda,
Sənin adın bir də gəlməz dilimə.
Bir ürəkdən sevgi yoxa çıxanda
Bağban ölüm ayaq basır yerinə.
Nə xeyri var – ha silkələ indi sən,
Kim bar umar bir qurumuş ağacdan?
Canım-gözüm sənə neyləmişəmsə,
Hamısına görə məni bağışla!..
14 iyun 1920
"Multikulturalizm" jurnalı