Kulis.Az meyxana ustası Oqtay Kamillə müsahibəni təqdim edir.

- Bir qədər özünüz haqda məlumat verərdiniz...

- 1975-ci il dekabrın 10-da Bakı şəhərində anadan olmuşam. Ali təhsilim yoxdur. 10 saylı peşə məktəbini bitirmişəm. Dərs oxuyan olmasam da, mütaliə etmişəm.

- Kimləri mütaliə etmisiniz?

- Daha çox bədii ədəbiyyata üstünlük vermişəm. Xarici ədəbiyyat da oxumuşam, öz yazıçılarımızın əsərlərinə də müraciət etmişəm. Bir sözlə, əlimə keçən maraqlı kitabların hamısını oxumuşam.

- Bir meyxanaçı üçün hansı ədəbiyyatı oxumaq səmərəlidir?

- Ümumiyyətlə, oxumaq insan üçün faydalıdır. Bir roman oxuyursan, lazımi məlumatlar alırsan, dünyagörüşün artır. Meyxanaçı üçün isə qəzəl oxumaq, xüsusilə Əliağa Vahidi oxumaq səmərəli olar.

- Tez-tez mütaliə edirsiniz?

- Hazırda vaxtla əlaqədar mütaliə edə bilmirəm. Əvvəl mütəmadi oxuyurdum. Evdə zəngin kitabxanam da var. Kitaba pul verən insanam. Kitab mənim üçün böyük nemətdir, ən böyük hədiyyədir.

- Özünüzdə meyxana demək qabiliyyətini nə vaxt hiss etdiniz?

- Biz Ağasəlimə, Nizami Rəmziyə, Ağamirzəyə, Kərimə, Məşədi Babaya qulaq asırdıq. Onlar bizə örnək idi. Müstəqillikdən sonra düşünürdüm ki, görəsən meyxana demək məndə alına bilərmi. Təbii ki peşəkar şəkildə deyə bilməzdim. Bunun üçün sənəti mükəmməl bilən bir adam mənə istiqamət verməli idi. 1993-cü ildə ilk dəfə Əhmədlidə Mehmanla qarşılaşdıq. İkinci görüşümüz 1996-cı ilə təsadüf etdi. Bir dostumuzun təşkil etdiyi məclisdə yığışmışdıq. Bundan sonra müntəzəm olaraq əlaqə yaratmağa, görüşməyə başladıq. Mehman meyxana sənətinin incəliklərini bilirdi. 1997-ci ildə Şəhriyar adına Mədəniyyət Klubunda təşkil olunan meyxana müsabiqəsinin laureatı oldum. Mərhum Həkim Qəni, Nüsrət Kəsəmənli, Qorxmaz Əlili də müsabiqənin münsifləri di. İlk dəfə səhnəyə orda çıxdım və qalib oldum. Sıxılırdım, çox həyəcanlı idim. Ümumiyyətlə, mən kütlə qarşısında həmişə həyəcanlı olmuşam.

- İndi də həyəcanlanırsınız?

- Bəli, elə indi də hərdən həyəcanlanıram. Kütlə qarşısında çıxış etmək insandan məsuliyyət tələb edir. Toyda, konsertdə, efirdə dediyin meyxanalar fərqli olur. Toyda 100-150 nəfər qarşısında çıxış edirsənsə, efirdə səni milyonlarla insan izləyir. Ona görə də gərək diqqətli olasan. Bir sözə görə el içində gözdən düşə bilərsən.

- Toyda, yoxsa efirdə deyilən meyxana səmimi olur?

- Toyda deyilən meyxanaya nisbətən efirdə deyilən daha fərqli olur. Səmimi meyxana deməyin rəqibindən asılıdır. Elə bir rəqibin ola bilər ki, onunla deyişmən səmimi alınmaz. Təbii ki, toyda demək daha rahatdır. Çünki toyda iştirak edənlər adətən kişilər olur. Kişilərin içində nəsə desən keçərlər. Amma efirdə hər sözü demək olmaz. Nəzərə almaq lazımdır ki, bizə xanımlar da baxır. Tanınmış adam gərək ehtiyatlı olsun. Ümumiyyətlə, tanınmaq ayrı, sevilmək isə başqa bir şeydir. Bunlar ayrı-ayrı məsələlərdir.

- Siz tanınırsınız, ya sevilirsiniz?

- Hazırda həm tanınıram, həm də sevilirəm. İnsanların ürəyinə yol tapa bilmişəm.

- 1997-ci ildə laureat olsanız da 2008-ci ildə keçirilən “De gəlsin” yarışmasından sonra populyar oldunuz.

- Bir var sıçrayış, bir də var partlayış. 2008-ci ildə “De gəlsin” meyxana şousunda qalib olub avtomobil qazandım. Bu qələbə də mənim həyatımda böyük bir uğur idi. O zaman da tanınırdım, sevilirdim. Şənliklərə dəvət alırdım. Elşənlə dediyim “Davay bebe, necədi yaxşı” meyxanası da populyarlaşmağıma təsir etdi. Bu meyxanaya hər yerdə qulaq asırdılar. Hətta Rusiyada çox məclislərə dəvət alırdıq. Ancaq nəhayətdə Samirə xanımla dediyimiz meyxana bir yenilik oldu.

- Samirə xanımla deyişmək fikri necə yarandı?

- Samirə xanım bir çox meyxanaçılarla Ağasəlimlə, Ağamirzəylə, Kərimlə, Vüqarla deyib. Bir dəfə yeni il çəkilişlərində Samirə Qar qız, Vüqar da Şaxta Baba kimi deyişdilər. Ancaq bu o qədər də uğurlu olmadı. Mənimlə deyişməsi isə uğurlu alındı. Deyişmədən əvvəl Samirə xanımla birgə muğam və meyxananın sintezini etmək istəyirdik. Samirə ayrı-ayrı muğamları oxuyacaq, mən də o muğamlar, məsələn, “Bayatı-Şiraz”, Segah”, “Çahargah” haqda deyəcəkdim. Samirə konservatoriya bitirib, muğam savadı var. Əlibaba Məmmədovun tələbəsi olub. Muğam bilicilərinə də müraciət edəcəkdik ki, bu işi ərsəyə gətirək. Düzdür, kütlə tərəfindən çox da sevilməyəcəyini bilirdim. Çünki klassik janrlar kütlə üçün maraqlı deyil. Baxırsan indi yaxşı müğənnilər var, amma əksəriyyət Üzeyir Mehdizadəni dinləyir. Kimi də dindirirsən, deyir ki, o, peşəkar sənətdən uzaqdır. Ancaq yenə də ona tələbat var.

- Üzeyir meyxanaçıdır, ya müğənni?

- Deməzdim ki, o, meyxanaçıdır.

- Müğənnilər də onu müğənni kimi qəbul etmir.

- Müğənnilərin belə deməyə haqları var. Yenə də Üzeyir özünü insanlara sevdirə bilibsə, bunun özü də bir uğurdur.

- Üzeyiri dinləyirsiniz?

- Bəzi mahnıları var ki, bəli, dinləyirəm. Özüm də istəyərəm ki, müəyyən məsələlərdə ona istiqamət verim. Münasibətlərimiz də yaxşıdır. Üzeyiri məsuliyyətli olduğuna görə bəyənirəm. Öyrənməkdən utanmır. Elə şeylər var ki, ona demişəm ki, gəl, sənə kömək edim. Üzeyir var, ona görə bu gün Aygün Kazımova onunla duet oxuyur.

- Məşhur müğənnilər təklif etsə duet oxuyarsınız?

- Baxır bu təklifi kim edəcək.

- Məsələn, Aygün Kazımova.

- Oxuyaram, niyə də oxumayım?

- Samirə xanımla reklamlara da çəkildiniz...

- Şuba, xalça reklamlarına çəkilmişik.

- Məhsulun keyfiyyətinə baxıb reklama çəkilirsiniz, ya maliyyə tərəfləri qane edəndə?

- Maliyyə tərəfləri qane edəndə çəkilirəm.

- Reklam etdiyiniz məhsulun keyfiyyətsiz olmasından qorxmursunuz?

- Məhsul zay çıxanda insanlar yaxşı olar ki, məhsulu hardan alıblarsa ora da müraciət etsinlər. Zəmanət kartı verirlər. Bildiyim qədər sənətkarlar reklama çəkiləndə məhsulun keyfiyyətinə fikir vermirlər.

- Samirə ilə deyişməni musiqi üstündə dediniz. Belə musiqilərə qafiyə tapmaq çətindir. Əvvəldən məşq edirsiniz, ya bədahətən deyirsiniz?

- Qafiyələri “De gəlsin”ə smslə göndərirlər və reklamda bizə deyilir. Qafiyəni, musiqini göndərən adam da bilir ki, göndərdiyi qafiyə həmin musiqi ilə səsləşir, deyilə bilər, ona görə də bizdən xahiş edir. Mən əvvəldən hazırlaşmıram. Birinci dəfə “İran təranələri” üstündə Samirə ilə deyişməyimizin qafiyəsi ona əvvəlcədən deyilmişdi. Yusif Samirənin qadın olmasını nəzərə almışdı. Meyxana Samirə xanımın sahəsi deyil axı, bu nəzərə alınmalıdır. O, özü də etiraf edib ki, meyxananı tam bilmir. Sadəcə olaraq mənimlə dediyi meyxana insanların xoşuna gəldi.

- Evlisiniz?

- Bəli.

- Samirə ilə tez-tez deyişmək, reklama çəkilmək evdə problem yaratmır?

- Mən şəxsi suallara cavab vermirəm. Amma bircə bunu deyə bilərəm ki, mənə inanırlar. Harada etibar, inam var orda qısqanmaq lazım deyil. Camaat elə bilir ki, Samirə ilə evlənmişik. Hətta bizə baxan bir adam deyib ki, Oqtay da lap ağını çıxardıb, arvadı ilə efirdə meyxana deyir (gülür). O adam fikirləşmir ki, bu belə deyil. Bu cür düşünən adamlar az deyil. Samirə ilə məni birləşdirən ancaq sənətdir. Bizim aramızda başqa münasibət olsa hər şeyin zayı çıxar. İşbirliyimiz hələ də davam edir.

- “De gəlsin”in aparıcısı Yusif Cəfərli sizin musiqili meyxana deməyinizi qəbul etmədiyini bildirib. Sizin musiqili meyxanalara münasibətiniz necədir?

- İnanmıram ki, Yusif belə deyib. Əgər bir şey yaxşı alınırsa, sevilirsə normal baxıram. Düzdür, bir çox musiqili meyxanalar var ki, lent yazılarına qulaq asırıq, heç də xoşagəlimli deyil. Musiqili meyxana məndə yaxşı alınırsa, xalq qəbul edirsə niyə də deməyim? Düzdür, uzun illər mən belə şeylər deməmişəm. Ancaq özüm üçün demişəm. İstəmişəm ki, dediyim meyxanada söz, fikir, məna, məntiq, fəlsəfə olsun. Hətta sənət yoldaşlarım da, Mehmanın özü də dəfələrlə deyib ki, bazar üçün de. Çünki kütlənin hamısı xiridar deyil, əsl sənəti insanların çoxu anlamır.

Vüqar Maştağalı yaradıcı adamdır. “Ata sən özün cavan olmamısanmı?” musiqi ilə gözəl alınır. “Dinlə kaman, sənə qurban”, musiqi alətlərinə həsr olunmuş meyxanasını da misal çəkə bilərəm. Görürsünüz, necə yaxşıdır? Niyə də bundan istifadə etməsin? Və yaxud da Namiq Qaraçuxurlu “Rəvayət” oxuyanda hərə bir söz danışırdı. Bar gətirən ağaca hamı daş atar, deyirdilər ki, orda poetik fikir yoxdur. Ancaq bir nəfər demədi ki, ay qardaş, uğurlu olsun, yeni-yeni nailiyyətlər (gülür). Vaqif Mustafazadə cazla muğamı sintez edib, dünyaya tanıtdı. Məgər pisdir? Üzeyir Hacıbəyov “Leyli və Məcnun”u muğam üstündə yazıb. Bizim insanlarda qısqanclıq, paxıllıq var.

- Hardan qaynaqlanır bu paxıllıq?

- Paxıllıq insanın fitrətində olan ruhi xəstəlikdir. Bir var paxıllıq, bir də var həsəd aparmaq. Ümumiyyətlə, insan kimisə özündən yuxarıda görmək istəmir (gülür). Həmişə çalışmışam ki, istedadlı adam qabağa getsin. Hazırda əhatəmdə bir neçə uşaqlar var ki, mən onlara istiqamət verirəm. İmkan olanda el şənliklərinə də aparıram ki, açılışsınlar. Hərdən onların da payına pul düşür. Qoy həvəslənsinlər. Pul elə bir şeydir ki, hamıya, uşağa da, böyüyə də lazımdır. Yəni, hamının problemini həll edən bir şeydir. Əgər kiminsə istedadı varsa niyə də üzə çıxmamalıdır? Öz adıma görə yox, məhz uşağın istedadına görə onu qabağa çəkirəm. Bu sənət bizimlə başlamayıb ki, bizimlə də qurtarsın. Bizdən əvvəl də olub, sonra da olacaq. Bizim də borcumuz budur ki, bu sənəti gələcək nəsillərə düzgün çatdıraq. Paxıllıq odur ki, sən bilirsən, bildiyini öyrətmirsən.

- “De gəlsin”də qazandığınız avtomobili sürürsünüz, ya satmısınız?

- Vurdum, sonra da satdım. Vurmamış niyə satım? (gülür). Vururam, satıram, qoy düzəltdirsinlər. Hazırda maşınsızam. Sağ olsun, maşın sürəndə yol polisləri hörmət edir. Düzdür, etməyənlər də olub. Hörmət də o olub ki, sürücülük vəsiqəm olmaya-olmaya üç il avtomobil idarə etmişəm.

- Yanınıza meyxana öyrənməyə gələnlər çoxdur?

- 10-15 nəfərlə fərdi olaraq məşğul oluruq. Eləsi var ki, təmənnasız hazırlayıram, eləsi də var pulla öyrənir. Hazırlaşmaq üçün icarəyə yer götürmüşdük deyə hamı yığışıb pulu verir. Elə uşaqlar da var mən onlara pul verirəm ki, meyxana de, çünki istedadı var.

- Özünüzü ustad cərgəsində görürsünüz?

- Bu suala mən cavab verməməliyəm. Mənim də bilmədiyim çox şeylər var. Olub ki, məni meyxana yarışmalarında münsif kimi görmək istəyiblər. Bu bir az çətin məsələdir. Hazırda münsiflik edənlər var ki, onlarla müqayisədə münsif ola bilərdim. Məsələn, Axund Azər var, hamımız onu tanıyırıq. Elmli insandır, poetik bir xasiyyətə malikdir. Onun danışığı belə poeziyadır. Dəfələrlə çağırıblar onu, getməyib. Halbuki, o qiymət verməyə layiqdir. O imtina edir, çünki bunun məsuliyyətini bilir. Amma başqaları bunu anlamır.

- Dindarsınız?

- Oruc tuturam, namaz qılıram.

- Meyxanaçılar çox vaxt avtoritetlərlə bağlı meyxanalar da söyləyir. Bu yaxınlıq nə ilə bağlıdır?

- (gülür) Biz meyxanalarımızda xalq artistindən də danışırıq, başqa sahələrin adamları haqda da deyirik. İnsanlar kimdən xahiş edirlərsə biz də o barədə deyirik. Amma mən çox istərdim ki, avtoritetləri cinayətkar kimi tanımayaq. Onlar imkan verməyib ki, kiminsə haqqı kimdəsə qalsın. Tarix boyu da belə adamları həbs ediblər. Nəsimini niyə dara çəkdilər? Bu gün deyirik ki, Nəsimi dahidir. Ancaq onun dövründə yaşasaydıq biz də deyəcəkdik ki, kafirdir. Dərindən maraqlansaq görərik ki, onlar gözəl insan olublar. Sadəcə olaraq düşdükləri vəziyyətə uyğun hərəkət ediblər.

Baxın, Bəxtiyar, Dağlı Cavanşir, Rövşən Lənkəranski nə qədər kasıb insanlara əl tutub. Bu gün imkanlı bir adam göstərin ki, kasıblara əl tutsun. Gəlir asfalt çəkdirir, millətinin pulunu yeyir, deputat olmaq istəyir, biz ancaq ona cinayətkar demirik (gülür).

Biri vardı bizim həyətdə xeyir-şər evini düzəltdirirdi, namizədliyini ləğv etdilər, iş yarımçıq qaldı. Demək ki, o, insanlar üçün yox, özü üçün çalışır. Meyxana sənətinin kriminal aləmlə əlaqəsi olmayıb, bu sənət sadəcə ara sənəti olub. Bəli, bir qədər belə şeylərə yaxın olub. Sovet vaxtı qadağalar qoyuldu. Qadın olan yerdə deyilə bilməzdi. İllər keçdi, dedik bizim folklorumuzdur. Müğənninin çənəsində saxladığı saqqalı meyxana deyən saxlaya bilməz. Saxlasa, toya-bayrama gedə bilməz, hamı onun haqda pis danışar (gülür). Kişi saqqalını, saçını kişi kimi saxlamalıdır. Biri sırğa taxıb özünə sənətkar deyir. Deyir Nəsimi də sırğa taxıb. Ay kişi, Nəsiminin vaxtında vəziyyət başqa cür olub axı. Sən çalış sənət göstər. İnkişaf geyimdə yox, elmdə olmalıdır.

- Təxəllüsünüz niyə Kamildir?

- Bu təxəllüsü mənə Mehman Əhmədli vermişdi. Hazırda övladımın adı Kamildir.

- Qəzəl, şeir yazırsınız?

- Müğənnilərdən Röya, Vasif Məhərrəmli, Natəvan, Xatirənin ifa etdiyi musiqilərə söz yazmışam. Məncə pis alınmayıb. Müraciət olunanda yazıram. İndi gücümü nəsrə yönəltmişəm. Bir insanın həyatından bəhs edən roman yazıram. Hələlik əsərin üzərində işləyirəm, bir xeyli də yazmışam. Bir məsələ məni düşündürür ki, qəhrəman ölsün, ya ölməsin (gülür). Bu yay bitirmək niyyətindəyəm.

- Nəsrdə yazan meyxanaçı olmaq istəyirsiniz?

- Əsər yazmaq istəyi məndə 1994-95-ci illərdə yaranmışdı. O vaxt yazdıqlarımı bir kənara atmışdım, düşünürdüm ki, gücüm çatmaz. Yenidən yazmaq istəyim köhnə yazdıqlarımı tapandan sonra yarandı. Ancaq xoşuma gəlməsə cırıb atacam (gülür).

- Kağıza, ya kompüterə yazırsınız?

- Kağıza yazıram.

- Əsərin adını müəyyənləşdirmisiniz?

- Hələ ki yox.

- Ədəbiyyat adamlarından kiməsə göstərmək fikriniz var?

- Təbii ki, göstərəcəyəm. Orxan Fikrətoğluna müraciət etmək istəyirəm. Onunla yaxın münasibətimiz var. Orxan inandığım insandır, ziyalıdır, savadlıdır. O, həqiqətən də köhnə azərbaycanlıdır (gülür). Orxandan sonra Ramiz Rövşənə də göstərmək fikrim var. Ramiz Rövşən tamam fərqli şairdir. Onun fikirləri, duyğuları başqadır, yaxşı mənada qeyri-adidir.

• Gələcəyə məktub - Züleyxa NaElin hekayəsi
• “Kiçik əllərin yaşıl dünyası” adlı sərgi açıldı
• Məryəm Üzərli yeni serialda