Bu gün məşhur tənqidçi və ədəbiyyatşünas Əli Nazimin doğum günüdür.

Kulis.az "Tarixin kulisi" layihəsi çərçivəsində “Kommunist” qəzetinin 12 sentyabr 1936-cı il tarixli sayında Ş. Abasov adlı müəllifin “Yazıçıların sıralarını saflaşdıralım” adlı məqaləsini təqdim edir.

“İki gündür ki, Azərbaycan sovet yazıçıları ulu Stalinin ən yaxşı şagirdlərindən biri, Zaqafqaziya bolşeviklərinin sınanmış rəhbəri L.Beriya yoldaşın “Sosializm düşmənlərinin külünü göyə sovurmalı” adlı mübariz məqaləsini hərarətlə müzakirə edirlər.

Sovet yazıçılarının böyük əksəriyyəti həmişə Lenin-Stalinin böyük partiyası və sovet hökumətinin parlaq siyasəti keşiyində möhkəm durmuş, durur və duracaqdır.

Sovet yazıçıları bir səslə, bir dillə, bir ürəklə kontrevolusion Trotski- Zinovyev-Kamenov terrorçu bandasına intəhasız lənət və nifrət yağdırdı.

Yazıçılar kütləsi sovet məhkəməsinin ədalətli qərarını qəlbən təsvib etdi.

Azərbaycan sovet yazıçıları özünütənqidi genişləndirərək, işdə olan səhv, nöqsan və qüsurları ifşa etdilər.

Onlar Azərbaycan sovet yazıçıları ailəsinə soxulmuş panturkist, sinfi düşmən, ikiüzlü, ədəbiyyat ziyançısı Əli Nazimin, nasionalist, kontrrevolusioner, ikiüzlü Tatul Huryanın və Marqar Davtyanın murdar masqasını amansız bir surətdə yırtdılar.

Əli Nazim Azərbaycanda özünün 10 illik “ədəbi fəaliyyəti” müddətində saysız-hesabsız səhvlər buraxmışdır.

O, pereverzevçi, qrupbaz olmuş, Türkiyədə “Türk yurdu” jurnalında panturkist, kontrrevolusion məqalə çap etdirmiş, ədəbi tənqid silahına sarılaraq, onunla istədiyi hədəfi nişan almışdır.

O dəfələrlə tövbə etmiş və səhvlərini düzəltməyə söz vermişdirsə də, lakin bir nəticə çıxarmamışdır.

Sovet yazıçıları özlərinin 9 və 10 avqust iclaslarında Əli Nazim, Tatul Huryanın və Marqar Davtyanın masqasını yırtdılar. Lakin bizcə bu hələ hamısı deyildir.

Ayın 13-də sovet yazıçılarının son iclası olacaqdır. Bu iclas, bu üç alçağa liberallıq edən, onları gizlədən, onların bu qara fəaliyyəti üçün zəmin hazırlayan ikiüzlüləri də amansız bir sürətdə ifşa etməli və sovet yazıçıları sıralarından qovmalıdır”.

QEYD:

Əli Nazim 1937-ci il martın 18-də həbs olunaraq Azərbaycan SSR CM-nin 72 və 73-cü maddələri ilə ittiham olunub.

İttihamnamədə deyilir ki, verdiyi ifadələrdə o, əksinqilabi, pantürkist, millətçi mövqedə durduğunu boynuna almışdır.

13 oktyabr 1937-ci il saat 13.25-də başlanmış son məhkəmə iclasında (iclas 13.40-da tamamalanıb) Əli Nazim Azərbaycan SSR CM-nin 69, 70 və 73-cü maddələri ilə təqsirli bilinərək 10 il müddətinə həbs cəzasına məhkum edilib.

1941-ci ildə həbsdə vəfat edib.

1956-cı il iyunun 19-da Əli Nazimin oğlu Ramin Mahmudzadə SSRİ DTK-ə ərizə verərək atasının bəraət almasının mümkünlüyünü xahiş edib. SSRİ Ali Məhkəməsi Hərbi Kollegiyasının 19 sentyabr qərarına əsasən 13 oktyabr 1937-ci ildə çıxarılmış hökm ləğv edilib.

• Yadigar Muradov dəfn olundu
• Heç kimin edə bilmədiyini edən şair - O, qarşısındakıları necə susdurdu?
• "Əlimi Qurana basaram ki, o yalan deyir!" - "Yalan deyirəmsə, Allah məni şikəst eləsin!”