Şərifin “Harami”sini yolda oxudum.

Yol başa çatsa da, romanın son səhifələri qalmışdı.

Yerimi rahatlayan kimi çay sifariş edib romanı bitirdim.

İlk təəssürat: möhtəşəm.

Bu kitabı “Ən yeni ədəbiyyat” seriyasının tacı adlandırmaq olar.

“Harami”də bir romanda olması gərəkən bütün keyfiyyətlər var.

Bol faktura, mükəmməl struktur, axıcı dil, mütərəqqi ideya, soyuqqanlı yanaşma.

Sürükləyici bir kitabdır “Harami”.

Dünya ədəbiyyatında sujetsiz romanlar mövcuddur.

Lakin onu yazanlar bizimkilərdən fərqli olaraq sujeti yaza bilmədikləri üçün bu yola baş vurmayıblar.

Şərif sujeti əlinə alır və 260 səhifə onu idarə edir.

Azərbaycan ədəbiyyatında dişimə vurmadığım şairlər var.

Amma belə bir yazıçı yoxdur.

Qətiyyətlə deyirəm, Cahandar ağadan (“Dəli Kür”) sonra Səməndər ən dolğun obrazdır.

Bir tərəfdən atasının gözü qarşısında qızını zorlayan amma maşında musiqiyə qulaq asıb ağlayacaq qədər təzadlı.

Vaxtilə Tolstoy yazırdı ki, insanı həm yaxşı, həm də pis, həm səfeh, həm də ağıllı göstərəcək obrazlar yaratmaq lazımdır.

Təkcə Səməndər yox, romanın dilindən yazıldığı İdris də təzadlıdır.

Kənd kitabxanasında oxunmamış kitab qoymayan ali təhsilli aqronom eyni zamanda quzu oğurluğuna gedən çobandır.

Həyatın amansızlığı, fərdi və ictimai əxlaqsızlıq, “altın” dünyasının əzəməti, gücün qələbəsi...

Romanı bu sözlərlə də ifadə etmək olar.

Realizm Şərif Ağayarı bir yazıçı kimi qəddarlığa sövq edir.

Vaxtilə Dostoyevski qəhrəmanlarının kobud danışığına irad tutanlara belə cavab vermişdi: “Qəhrəmanlarım belə danışır” .

Şərifin də yazıçı kimi soyuqqanlı qəddarlığı həyatın qəddarlığından doğur.

Yaşamaq uğrunda mübarizədə güzəşt yoxdur.

Güclü mütləq qalib gələcək.

Romanı oxuduqca Buninin təsvir etdiyi amansız rus kəndinin gerçəklərini xatırlayırsan.

Bunin Azərbaycanda yenidən doğulur.

Daha yeni üslubda, daha modern təzahürdə, daha mürəkkəb strukturda...

Azərbaycan gerçəkliyinin xam torpaqlarında yetişən bu romanı mütləq oxumaq lazımdır.

• Həmid Herisçi: "5 dəqiqə vaxt verilmişdi hamımıza"
• "Yazıçılarımız siyasi cəhətdən tam savadsızdır..." - Yazıçılar İttifaqının III plenumu
• "Ənvər Həsənova vida" kitabı çap olunacaq