Kulis.az Tofiq Ağzıbirlinin şeirlərini təqdim edir.

Anam

Qara qaşlı bir gözəldən

Ağ saçlıya dönən anam

Kəlmə başı qadan alım

Oğul deyib dinən anam

Bu yaşımda sevincimi

Duyan yoxdu onun kimi

Titrəyəndə qəlbim simi

Gözlərindən sönən anam

Ömrə bir hədd qoymaq olmur,

Xeyri-.əri saymaq olmur

Baladan heç doymaq olmur

Nə sən doydun, nə mən anam

***

Əsir etdi uşağa qazandığım, parə çörək,

Xəcil etdi, zəlil etdi, möhtacı-ruzgarə çörək!

Nə qədər cəhd elədim, ehtiyatı yaxşı tutum,

Payızı addamamış, çatmadı baharə çörək!

Hələ mən əti, yağı, qəndi-çayı söyləmirəm,

Yoxa çıxdı ağı heç, bu məndən də qarə çörək!

Bilmirəm ki, uşağın nə yolla kəsim səsini,

Kimə möhtac edəcək, aparacaq harə çörək!

Orucu bir tuturuq, kiminə tanrı aş verir,

Biz isə tapmayırıq açmağa iftara çörək!

Yediyim, hər nə yedim, gəldi gözümdən, bir-bir,

Gözümün yaşı ilə döndü zəhrimara, çörək!

Evə gəldim əliboş, həm cibi boş, mən başı boş,

Düşmən etdi Tofiqi, arvada, dildara çörək!

***

Bu biçarə könlümün, güldüyünü görmədim,

Kiminsə məndən ötrü öldüyünü görmədim,

Ömrümə bir xoş günün gəldiyini görmədim

Üzünə həsrət qaldım, nədirsə səadətin,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Hər nə almaq istəsəm, fələk əlimdən vurur,

Gül dərmək istərəmsə, zalım gülümdən vurur,

Haqq danışıram deyə, namərd dilimdən vurur,

Vallah mən bu dərdlərə dözürəm yaman çətin,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Vətənimdən, elimdən, obamdan ayrı düşdüm,

Toyları, məclisləri, qəribliyə dəyişdim,

Özüm sağ ola-ola, uşaqlarımdan şişdim,

Qarşısında dik durub, bir belə məşəqqətin,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Hansı tərəfə getsəm, qarşıda düşmən durur,

Heç kəsə inam yoxdu, dostlar arxadan vurur,

Puldan ötrü adamlar, nə cür tələlər qurur,

Nə qədər olmalıdır, kişilik dəyanətin,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Hər addımda saxtalıq, hər addımda iftira,

İnsanlıq yuvarlanır, bilməyirəm heç hara?

Namus, qeyrət çevrilib dildə quru şüara,

Əslində tərsinədir hər işi cəmiyyətin,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Bizə bu azadlığı, verdilər yaman baha,

Millətin heç ümidi qalmayıbdır sabaha,

Vətəni satanları bağışlayırlar daha,

Əsri, zamanı imiş, sən demə xəyanətin,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Nə qədər Xankəndləri, Şuşalar əldən gedib,

Namərdlərin əliylə nə getsə eldən gedib,

Vətən qaytarmaq olmaz, ah-nalə şivən edib,

Baxdıqca əhvalına, bu biçarə millətin,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Düşmənlər çox güclüdü, bəllidi yalan deyil,

O itən torpaqları bir kimsə alan deyil,

Hələ bu torpaqlar da heç bizə qalan deyil,

Başı yaman qarışıb pula bu hökumətin,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Xalqa vədələr verib, yalançı olmaq olmaz!,

El qanını sovurub, milyonçu olmaq, olmaz!

Bütün elli-obalı, dilənçi olmaq, olmaz!

Axırı hara gedir, deyin, bu siyasətin!?

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Qəriblik bir işgəncə vətəndə hamı sürgün,

Hamı yaşayırsa da, heç kəs görməyir bir gün,

Oğru doğrudan güclü, keçməyir işə düzgün,

Basdırılır izləri nə qədər cinayətin,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Mən fələklə nə qədər çilik-ağac oynadım,

O həmişə tox olub, mən isə ac oynadım,

O nə hava çaldısa mən naəlac oynadım,

Ağrısını çəkərək, gördüyüm hər dəhşətin,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Çox evlərdə körpələr, gecələri ac yatar,

Çox evlərdə qənd yoxdu, qaynamayır samavar,

Evlər də var heç əti, bəyənməyir tulalar,

Qazanı heç qaynamır, çox yerdə, çox külfətin,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Bunu görür o kəslər, görənləri kor deyil,

Tofiq elə-obaya, vətənə nankor deyil,

Əzəl gündən taleyim, bilirəm ki, yar deyil,

Susuram qarşısında, bu acı həqiqətin,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

Ey vətən övladları, qeyrətə gəlmək gərək!,

Bu qədər haqsızlığa heyrətə gəlmək gərək!

Kişi kimi yaşayıb, mərd kimi ölmək gərək,

Bir ömür yaşamaqdır, bu dünyada möhlətın,

Ola bilmirəm, qardaş, ola bilmirəm mətin!!!

***

Allah verən bir ömürdə

Min cürə insan görürəm,

Hamısında eyib tapıb

Bir cürə nöqsan görürəm.

Dostlar sınaqdan çıxmayır,

Yaxşını yaman görürəm.

Nə olsun dağlar ucadır!?

Zirvə yox, duman görürəm.

Namərd kəsir basdığını,

Verməyir aman görürəm

Ürəyimdən keçənləri

Danışmağa dilim gəlmir,

Qələm tutub necə yazım?

Ürək deyir, əlim gəlmir.

Fələk məni bülbül edib,

Çağırıram gülüm gəlmir,

Taleyimin yollarında

Bir xoş ayım, ilim gəlmir.

Günü gündən xarablaşır,

Zay olur dövran görürəm.

Dost içində yeyib içmək,

Deyib gülmək olan şeydi.

"Sağ ol, var ol!" sədasından

Piyalələr dolan şeydi.

Ağrı cana hopan kimi

Duyursan ki, yalan şeydi.

Şərab, içki adamları

Çox hörmətnən salan şeydi

Yeyib içmək dostlarını

Axırda düşmən görürəm.

Bu el üçün, oba üçün

Göstərib hünər kişilər,

Təmənnası olmayıbdı

Güdməyib səmər kişilər,

Fələk ilə aciz qalıb

Çoxlu çoxlu nər kişilər.

Ehtiyacdan, xəcalətdən

Tökübdülər tər kişilər

Namərd altdan su axıdıb

Üstündə saman görürəm.

Qocalara, sərsəmlərə,

Şikəstlərə gülmək olmaz

Sənə sabah nə olacaq -

Bu ömürdür, bilmək olmaz.

Keçən günə qara deyib

Taleyindən silmək olmaz,

Bu dünyaya gələn gedər,

Day yenidən gəlmək olmaz.

Yaşamağa yaramır heç,

Dünyanı zindan görürəm.

Oğul-uşaq əzizdirsə

Üstündə də əsmək olmaz

Qərar verəndə qətiyyən

Bilin ki, tələsmək olmaz.

Zülüm çoxdur, amma insaf

Kəndirini kəsmək olmaz

Hər yerdən insaf kəsilir

Qalmayır iman görürəm

Kasıb yazığın evində

Biri olur, beşi olmur

Bəllidi ki, hiylə ilə

Fırıldaqla işi olmur

Mal artırmaq istəyəndə

Erkək olur, dişi olmur

Hər arvaddan arvad olmaz,

Hər kişidən kişi olmur

Dəyişibdi cümlə insan

Dəyişib zaman görürəm.

Mən küsürəm dostlarımdan,

Mən onları mərd sayırdım

Mən onları arxa bilib

Hər birini dörd sayırdım.

Onların da dərdlərini

Özümkü tək dərd sayırdım

Doğruluğu, halallığı

Mən ən vacib şərt sayırdım

Heç kəs heç nə verməyibdi,

Hamını uman görürəm.

Min dost azdı, bir düşmən çox

Bu nə sözdü ay atalar,

Yəni min dost ola bilmir

Bir düşmənə tay atalar!?

Mən bir dost da tapammadım,

Olan çıxdı zay, atalar!

Bəlkə yoxdu qismətimdə

Dost adında pay, atalar

Dostuq deyən dostlarda da

Saxtalıq, yalan görürəm!

Allah, sən özün görürsən

Sən çaşdırma barı məni,

Mən bilirəm, çaşdırammaz

Bu dünyanın varı məni,

Çaşdırsa da, çaşdıracaq

Bu dünyanın zoru məni,

Düşmənimi tanıyıram

Bu “dostlardan” qoru məni

Düşmənin də arxasında

Dostları duran görürəm.

Bu dünyanın hər işini

Öz başımda gördüm, dədə

Can istədi dost dediyim,

Mən də onu verdim, dədə

Dərk etdikcə səhvlərimi,

Çoxalırdı dərdim, dədə

Hal olasan sirlərimi

Bir sənə göndərdim, dədə

Danışırlar ağ yalanı

Deyirlər “inan” görürəm!

Saçlarıma dən düşübdü

Ağ-qaranı sayammıram

Həyat acı, can şirindi

Bu dünyadan doyammıram

Dərdlər çoxdu, sirrə dönür

El-obaya yayammıram

İnsaf ilə, qanun ilə

İş yoluna qoyammıram

Hər bir şeyə inam itir,

Qalmayır güman görürəm.

Fələk ziddə getsə əgər,

Padişahlar nökər gedər

Dövlətini, sərvətini,

Göz yaşını tökər gedər

Yaxşı ata övladına

Bir cüt evi tikər gedər

Pis övlad da bu evləri

Az müddətdə sökər gedər

Dünya yenə fırlanacaq

Hamandı, haman görürəm!

Türk elləri, Allah sizin

Hamınızı sağ eləsin

Ömrünüzü uzun edib,

Gününüzü ağ eləsin

Deyin, gülün, yeyin, için

Kefinizi çağ eləsin

Səhranızı, düzünüzü

Mer-meyvəli bağ eləsin

Göz doymur dünya malından,

Şirindi candan görürəm.

Tofiq, dağlar düzə gəlməz

Güc gedərsə dizə gəlməz

Qəm deyil ki, güdə bizi,

Sevinc olsa - bizə gəlməz.

Pislik elə - hay-küy düşər,

Yaxşılıq heç gözə gəlməz

Bu dərdləri mən yazardım

Söz qurtarar, sözə gəlməz

Şər qazanı qəm bişirir

Məhv olur cahan görürəm.

Hamı bilir, hamı deyir

Azıbdır bəşər yolunu

Hamı haqqı unudubdu,

Hamı tutur şər yolunu

Şah şah yolu getmir daha

Nökər də nökər yolunu

Şahla gəda belə gedib

Azarsa əgər yolunu

Evləri talan olacaq

Axar nahaq qan görürəm!

İllərim

Qayıdın, qaytarın gəncliyi mənə,

Ay ötən illərim, itən illərim!

Sevinc gətirdiniz döndərib qəmə,

Gəldiniz getdiniz nədən illərim!?

Qarğı atı minib, qaçaraq çapım,

Yalandan ev tikim, həyətim, qapım,

Bir ürkək baxışda təsəlli tapım,

Yarlı da, yarsız da bitən illərim!

Tofiq, elə bildim min yaşarıq biz,

Gəncliyin önündə diz çökürəm, diz,

Məni qocalığa aparmayın siz,

Ay gələn illərim, gedən illərim!

Qarğı at küləyə döndü, bilmədim,

Keçənlər ömürdü, gündü, bilmədim

O hürkək baxış da söndü, bilmədim

Ya sən günahkarsan, ya mən illərim!

***

Mənim dərdim, qəmim başımnan aşır

Bir yanıq kərəmi oxu, çal, aşıq!

Bu ömür yollarım elə dolaşıq

Canımı canana vermək istərəm,

Bu ömrü başqa cür sürmək istərəm!

Dərdimi, qəmimi unudub hərdən

Məftun olmaq üçün bir xoş nəzərdən,

Baxıb yan yörəmə aşıb çəpərdən

Bir qız məhləsinə girmək istərəm,

Bu ömrü başqa cür sürmək istərəm!

Kimsə pay umurmu qəm dustağından?

Könlüm oynayıbdı öz yatağından

Şirin təbəssümlü qız dodağından

Qəlbimdə naxışlar hörmək istərəm,

Bu ömrü başqa cür sürmək istərəm!

Sevgisi qəlbimi ağrıdan məni,

Hicranı ölüm tək qorxudan məni.

Kimsə sevibdimi doğrudan məni

Bəlalı qəlbimdən sormaq istərəm,

Bu ömrü başqa cür sürmək istərəm!

Bu ömür bədliyə düşübdür, nədi

Bir gözəl eşqini qəlbən vermədi,

Bütün təbəssümlər xoş bəhanədi,

Mən məni sevəni görmək istərəm

Bu ömrü başqa cür sürmək istərəm!

Tofiqi yandırdı sənəm bilmişəm,

Çətin ki bu oddan sönəm - bilmişəm,

İndinin Məcnunu mənəm, bilmişəm,

Çöllərdə bir nəfəs dərmək istərəm,

Bu ömrü başqa cür sürmək istərəm!

***

Keçdim namərd körpüsündən aparmadı sellər məni,

Bir zəmanə gəlib çatıb, qınamadı ellər məni.

Yetdim mənsəb zirvəsinə təriflədi dillər məni

Yaltaqlardan xoşum gəldi riyasını duyammadım

Dost dediyim satdı məni, heç baş yerə qoyammadım.

Nə çaşanda qayıt deyən, doğru yola çəkən oldu,

Nə dərdimnən kədərlənən, nə göz yaşı tökən oldu

Nə bir savab tutan gördüm, nə bir ağac əkən oldu

Aciz qaldım bu dünyada mən çox şeyi bilə-bilə

Pünhan-pünhan yanar oldum mən zahirən gülə-gülə.

Yaşa dolub, gün keçdikcə fikir məni dara çəkdi,

Cavan yaşda həvəs məni bir alagöz yara çəkdi,

Mənim mənsəb arzularım yar üstündən qara çəkdi,

Zalım, gör nə eyləmişəm sitəm edib bir nigara,

Bəlkə həmin yazıq məni çevirmişdi bəxtiyara.

Mənim həyat yollarımda çən böyüdü duman oldu

Yamanları yaxşı bildim, yaxşı gəldi yaman oldu

Həqiqəti dərk elədim dərs verənim zaman oldu

Susdum, fəqət çox gec idi, nə faydası bu qanmağın,

Eşşək olub belində yük, eşşəkliyini danmağın

Həyat mənə bir dərs verdi, müəllimlər yalan imiş,

Ağıllıdan nadan çoxdu, eşşəklər nə kalan imiş

Demə qanun əyilirmiş, olmaz işlər olan imiş

Mənə cavab versə idi üz tutardım yəqin göyə

Soruşardım, ay xudaya, bu oyunlar nədir, niyə!?

Bəşər bələdçi istəmir, o yolunu aza bilməz,

Onun bu gün sabahını insan oğlu yoza bilməz

Yazılmamış qanunları heç bir kimsə poza bilməz

Vaqif görmədim dediyi həqiqəti görən yoxdu

Fizulidən bəri nisyə salam alan verən yoxdu

Keçdim namərd körpüsündən aparmadı sellər məni,

Bu zəmanə belə gəlib qınamadı ellər məni.

• Aynur Dadaşova: "Həyat yoldaşımın başqa qadınla danışığını eşitdim"
• Məşhur yapon şair vəfat etdi
• Məşhur aktyor haqqında film çəkiləcək