Kulis.Az Emin Pirinin şeirlərini təqdim edir.
Başdaşları utandırdı məni
Şəhid məzarlarını
mərmərə bükdük,
daş qoyduq başlarına
qalxa bilməsinlər
üzümüzə tüpürməyə.
Bu yaşıma görə
Şəhidlər Xiyabanında
18 yaşlı
baş daşları
utandırdı məni.
məndən kiçikdi hələ
məndən öncə doğulanlar
əmi deyib
üstümə qaçır başdaşları
bir əsgərin ölüm günü
başdaşının doğum günüymüş.
can qoydular
nə düşdü paylarına
sağ qalanlar
daşladılar
torpağının başını.
Şəhid məzarlarını
mərmərə bükdük,
daş qoyduq başlarına
qalxa bilməsinlər
üzümüzə tüpürməyə.
Mələklərə atilan mərmilər...
Toplardan,
təyyarələrdən
doğan uşaqlar
yerdə bələklərdən çıxırdı.
uşaqların yerdə
batan səsləri
göydə mələklərdən
çıxırdı.
Analar saxlaya bilmirdi
bombaları
uşaqlar qaça bilmirdi
bombalardan.
hara qaçsalar da
bombalar tuturdu uşaqları.
şəhər bombalanarkən
itirmişdi
altıaylıq körpəsini.
qoparmışdı
əllərindən mərmilər.
bir qolu balasında
biri özündə qalmışdı ananın...
itkin qoluna yalvarıb,
itkin balasını tapşırırdı ana:
“yaxşı bax balama
ağlayanda
əllərindən tut,
bir az güldür.
qulağı üşüyəndi
qulağını yaxşı ört”.
Balasıyla itən
qolunu günahlandırıb,
geri qayıtmayan
əlinə ağlayırdı.
itirdiyi qolunun
yerinə baxıb
yarasını danlayırdı,
ana.
bu dağılmış şəhərin
hər daşını qaldırıb,
axtarırdı yavrusunu.
daş qaldırmaqdan
daşa dönmüşdü təklənmiş əli.
ancaq bala vermirdi
daşlar...
on altı il keçsə də
ana balasını axtarırdı
altı aylıq körpələr arasında.
Sağ qalan varmı?!...
Əsgər sinəsi axtarır
isinməyə
fevral şaxtasından
üşüyən güllə.
hər əsgər tabutu
bir ağ gəlinliklə köçər...
əsgər deyil,
sevən qızın arzularını
götürüb gedər
hər atılan güllə.
soba yanında
gecə yarısı bir qız
məktub yazır səngərə.
anasının yarıyuxulu
“qızım yatmamısan?”
sualına diksinib
“üşüyürəm, ana
odun atıram sobaya” ...
Daha
gecələri oyaq qalmağa
soba yanında
məktub yazmağa,
yalandan üşüməyə
sobaya odun atmağa
ehtiyac yoxdu...
tağım komandirinin
səngərdən qıvrıla-qıvrıla
boğuq səsi gəlir:
kimsə sağdı?!
ayağim özümdən qeyrətli çixdi
çiçək açırdı
torpağa basdırılan
minalar
toxunanda ayaqlar.
çiçəklər yara açırdı
yaralar
anaların yuxusuna qaçırdı.
yuxular qara xəbərin
ardınca qaçırdı.
Qəlbinə qara xal düşən qızların
gözünün altından
öpüş yerini
səhər eşitdiyi xəbərlər yuyar.
evli xanımlar
yatağında yox,
torpaqda
əriyçün dərin yer salar.
...O da cəbhədəydi
mərmilər qucaqlamışdı
sağ ayağının addımını.
arxada can verən
addım səsinə
qayıdıb
itmiş ayağını aldı əlinə.
Bir vaxt sevgilisinə
gül verən əllər
bugün nə aparacaqdı?!
cəbhədə qalan sağ ayağının
təqaüdünü də
sol ayağı alıb xərcləyir!
danlayır özünü hər səhər-axşam
əlini başına, dizinə çırpır:
o qaldı cəbhədə,
mənsə qayıtdım
ayağım özümdən qeyrətli çıxdı.
İTİRİLMİŞ ƏLLƏR
Görüşəndə
Sevgilisinin əlində
gözü axtarardı
ona veriləcək gülləri.
İndi
kitabları arasında qurutduğu
Gül ləçəklərində axtarır
Sevgilisinin cəbhədə itirdiyi əlləri.
ATƏŞKƏS
İyirmi illik
köhnəlmiş sözlərlə
başladı
televiziya
xəbər başlıqları:
atəskəs pozulub...
düşmən susduruldu.
mərmilərə
atılan
Ana fəryadıyla.
Məmməd İsmayıla
Daha qapı döymür ağacdələnlər,
Yorulub dimdiyi, dişi bir ildir.
Ömrü cox çəkməz e... bu qandalın da,-
Çırpır Prometey daşı bir ildir.
Altda ilan yatan bu otu-layı
Qaldırdın,
üstünə yeridi ayı.
Adam öldürənə medal havayı,
Görüb dinməyənin işi bir ildir.
Haqq batır dünyanın nahaq üzündə,
Çör-çöplər gur çayın axar üzündə.
Bağlı qapıların arxa üzündə
Özün kefə tutub naşı bir ildir.
Bir şah fərman verir, biri qol çəkir,
Qollu kağızların yükün el çəkir.
Varlının yayı da ildə il çəkir
Lüt-üryan yetimin qışı bir ildir.
Savalanda yatan belin əydisə,
Baba Dərvişə də xəta dəydisə...
Qırx gün çəkməliydi bu hər nəydisə...
Qırxı çoxdan keçib yaşı bir ildir.
Gecİkmİsən
Məni sevənlərin çoxu gecikdi
Sən də gecikdin
Əzrayıl.
Səndən öncə bir qız gəlib,
Göz dikdiyin canımı,
səndən öncə apardı.
Gəlirsən günorta gəl,
Gecə evdə olmuram.
Mən sözümdə oluram,
Heç özümdə olmuram.
Eh əzrayıl...
Gəlirsən, vaxtsız gəlmə.
Heç kimə yoxdu etibar,
Bir də gördün yaradana
Çatdırıblar,-
Aramızda nəsə var!
cənnətdən
mələk qaçırmışam
Mənimlə
”ölüm-ölüm” oynama,
Allah!
mən ölümü barmağında
oynadan bəndənəm.
Sözün varsa
mələyini göndərmə,
özün gəl otur qarşımda
de ki, nə vermişdim
nə istəyirəm.
Axı nə vermişdin
nə istəyəsən?
Bu göy Sənin,
bu yer Sənin,
Sən dediyim hər şey Sənin
istədiyin bu deyilmi,-
məni Sənə basdırsınlar?!
Mənə çox da bel bağlama
mən Sənin mələyini
cənnətdən
oğurlayıb
qaçıran bəndənəm.
məni çox sevmə,
özün özünü
özün öz Allahlığını unudarsan
məni allah bilərsən özünə...
Mənə bel bağlama!
səngərdəkİlərİn acığına
Aylardır səngərdəyik,-
sevgidən, qadından uzaq.
Elə bil
bizə,
bütün savaşlara,
düşmənimizə,
və bizi səngərdə isidən
düşüncəmizə
meydan oxuyur
öz öpüşləriylə
mərmilər altında
sevişən göyərçinlər.
Çətin keçib uşaqlığım
Çətin keçib uşaqlığım,
ayaqqabım yırtılardı
Böyüyəndə ayağım.
ayağınız böyüməsin deyə
dua etmisinizmi heç?!
Uşaqlıq illərim asan keçməyib...
Bir az çətin olub uşaq illərim.
Sərhəddin
tikanlı məftilləri kimi görünərdi
kasıb uşaqlarının gözündə
məktəb bufetinin qapısı.
O sərhədi keçə bilmək
alın yazımıza qarşı
ən böyük üsyan idi.
bəlkə də həyatımızın
ən böyük inqilabı.
Anamın erkən ağaran saçlarında
görünürdü
ala bilmədiyi oyuncaqlar.
Taleyin oyuncağına çevrilmişdik.
Bəs hardaydı
Körpələri sevən Tanrı?!
Hindu olmasaq da,
Atamızın cibinə görə
bölmüşdülər bizi
sinif otaqlarında
Kastalara.
Dəniz suları okean sularına
qarışmadığı kimi
Bizi qarışdırmazdılar...
Heç də sevgidən udmur
Okean balıqları
Dəniz balıqlarını.
Oynayanda belə varlı uşaqları
Bizi özlərinə yaraşdırmazdılar.
Paltarının yamağını gizlətməkdi
varlıların gözündən
Kasıb uşaqlarının oyunu.
Kişilər ağlamaz deyən anam
yerimə özü ağlardı.
Nağıl söylərdi,
göydən üç alma düşməzdi nağıllarında,
deməzdi bunu anam-
birdən ürəyimiz alma istəyər...
Allahın zarafatı
Ölənlər oyanıb çıxa qəbirdən
durub dirilərin qaza qəbrini.
gedəsən sevdiyin qəbrin üstünə
görəsən yazılıb:
bir zarafatdı.
Şeytan da bezikib çıxa özündən
içindən Allahın özü boylana
dönüb arxasıyca gələn bəndəyə:
“Yaman aldatdım ha...”
Deyə!
Sancıdan qıvrılan anaya
məktub gələ
bətnindəki körpədən:
məni gözləməyin,
bu, zarafatdı.
75 yaşında döyülə qapın-
məktəbdə sevdiyin qızdı
qayıdıb.
əlində əsanın qoyduğu qabar
toxuna saçlarına...
Qoşulub İblisə çıxıb gedəsən
Allahın dalınca qeybət edəsən
arxanca mələklər yalvara
Allah da göydən qışqıra:
Emin,
bu,
zarafat deyil?!
Erotika-moretika
Sənə toxunduqca,
yenə,
yenə toxunduqca,
dəcəl balıq balaları
hoppanıb analarının çiynindən
göyə
heyrətlə baxar bizə.
Sənə toxunduqca
bir ay doğar,
itər göy üzü,
bitər göy üzü,
dənizin qucağına düşər ay,
təcrübəsiz qız kimi bişər ay...
Dəniz,
sevdalı dəniz,
necə də gözəl görünür,
baxdıqca
döşlərinin dərəsindən.
Alpinist barmaqlarım
keçib dərələrdən-təpələrdən,
qalxar, qalxar
mərmər zirvəyə.
Çiynimə qoyduğun
odlu dişləmlər kimi
ləpələr
sahildə qoyar
ehtiraslı cırmağını.
Əcəb işdir!
Mənim akulam
xoşlamaz dəryaları,
tələsər baş vurmağa
sənin ensiz çayına.
Gah sən, gah da mən
sayarıq ulduzları,
qumda çəkərik
belimizin şəklini.
Həvva nənənin
milyon illik dərsini
unudarsan guya -
gönü verərsən suya.
Şahə qalxan qəhrəmanım
unudub qorxu-hürkünü,
çıxarar sikəfandrını,
nə çıxarar!
Qırpmaz gözünü də!
Bir, iki, beş, on...
vurduğu yaquar pəncələri
axırı səni də ağladar,
özünü də.
Dəniz susar,
ay batar,
ulduzlar yatar...
Mən də susaram, sən də...
Xoş bir çarmıx əzabı
duyarsan canında...
Axar, axar uzaqlara
bakirə baxışların,
boğular qadınlıq okeanında.
Sənİ sevməyə qorxuram, Allah!
Döyülməyə qapım yoxdu,
Özüm özümü döyürəm.
Sözüm ağzımda döyülür,
Döyənə də baxan yoxdu.
Sözü qorxudurlar,
Allah!
Ürəyimi oyan oydu,
Bizə qalan elə yoldu.
Qəbrimi də qazan yoxdu,
Ölməyə qorxuram,
Allah!
Kimi sevdim dönük çıxdı,
dönüklərim yaman çıxdı.
Mələk sevdim
şeytan çıxdı,
Səni sevməyə qorxuram,
Qorxuram,
Allah!
Abort stolunda yalvaran körpə
Cənnət anaların ayağı altındadı
deyən qadın
bətnində doğratdığı
körpə bədənini
yığıb ayaqları altına
qalxır cənnətə sarı.
Burda Hippokrat andına,
körpə qanı axıdaraq
and içirlər.
Kimlərinsə
ömür boyu arzuladığı
körpə səsi
cərrah bıçağıyla kəsilir...
Şeytan boylanır
ağ xalatlı pəncərədən
gözləri bərəlib
dizləri əsir
ürəyi dözmür baxmağa.
qadın dözür ancaq
Və baxır..
Öz fəryadından tutulan qulaqları
eşidə bilmir
bətnindəki körpənin
“yaşamaq istəyirəm” hayqırtısını.
Alın yazısında həyat
ana bətnindən
abort stoluna kimi
uzanan yolmuş.
Küncə atılmış
körpə bədəni
əllərini açıb göyə
“mən təsliməm, ana,
yetər bu işgəncə! “-
deyib yalvarır.
Işıqforda çaşan külək...
Döngələrdə gizlənib
oğrun-oğrun
baxır qızlara külək.
Kiminin taleyini,
kiminin telin aparır.
Tutub ətəklərindən
şit-şit zarafatlaşır,
əl atıb saçlarına
yolur
və gülür külək.
Bu külək canından çıxıb
harda can verəcək bilmir.
adamlar küləkdən qaçıb
hara gedəcək bilmir.
Işıqforda gözləyib
baxır
havalı keçən maşına
necə keçsin küçənin
bu başından o başına.
Yorulub əldən düşür,
şəhərin gözündən düşür,
o qədər qıza ilişib
utandığından
dağlara qaçır külək.
Toylarda oynayan xanımlar kimi
yellənir
sünbülü dolmuş zəmilər
bu küləyin havasına.
Yayın istisi vurub başına
üz-gözü tər içində
payızçün yaman darıxıb.
oturub ağac kölgəsində
özünü küləyə verir
bu külək.
Can borcu
Gəl,
döy qapımı...
yolun uzaqdı bilirəm,
əziyyət çəkmə,
sizə gətirrəm
qapımı
döy,
ürəyin döyünən qədər.
Yaşayıb güldürmədim
səni doyunca.
qoy,
ölüm...
doyunca ağladım səni.
Tanrım,
sənin də yanında
yalançı oldum,
göndərə bilmədim əmanətini.
sənə də can borcum qalıb,
nisyə dəftərinə yazarsan məni.
Tanrı səni qorusun, Allah!
Sabahın xeyir, Allah!
yuxuda səni görmüşəm
bir az narahat qalmışam
orda həyatın necədi?
sözün necə,
keçirmi
mələklər arasında?!
ancaq...
mələklərin də
can alıb can satır
sənin adından,
səndən yuxarı uçurlar
sənin altında...
Uşaq vaxtı böyüklərdən
soruşardım yerini
deyərdilər göydəsən.
baxardım göyə
bulud da göydə
sən də.
göydən lopa-lopa
qar yağır,
yağış yağır
bəs niyə Allah yağmır?!
bir uşaq arzusuna
yağış kimi yağ
səninlə islanım başdan ayağa
mən başdan ayağa sən olum, Allah!
Buralarda deyirlər ki
sən yoxsan
nə dedim inanmadılar
istədim yerini deyəm
qorxdum
baxmazlar Allahsan
qıyarlar sənə də
lap yolundan çıxardıb
Allahsız edərlər Səni.
qorxma
səninçün dua edəcəm:
Tanrı
səni qorusun, Allah!
Qız qalası
Bakının bəkarəti
Qız qalası,
tək tənha yalqız qalası...
Harda darıxan varsa
Qız qalasını göstər.
Hər qız qalası yanında
bir oğlan qalasın istər.
Ancaq
Şuşa qalasına
qonaq getmək də
keçir könlündən
bizim Qız qalasının.
Səhəng alıb çiyninə
sudan gəldiyi günlər
qalıb dabanı altda,
qalıb zamanın altda.
Anlaya bilmir
ayaq səslərinə dolaşan
əcnəbi sözləri, kəlmələri,
uzaqlardan gəlmələri.
Dolanbac pillələrdə
fırlanır zamanın başı
Qız qalası-
dənizə uzanan barmağımızda
üzüyün qaşı.
Gecələr qoynuna qaçıb
cırmaqlayar dalğalar ətəyini
tutsa,
guya qalxıb siləcək
əs
rlərdən bəri
doluxsunan gözlərini.
qucaqlayıb bu qalanın kölgəsini
üzünə sürtər dəniz.
Uyuyar işıqlı şəhər,
pıçıltıyla danışar dalğalar,-
birdən oyansa Bakı
sual dolu baxışlarına
Qız qalası
nə cavab verər?!
səhər
Qız qalası
üz-gözündə dənizin izi.
Günəş boylanar
qızarar öpüş yeri,
qızarar qalanın qızı...
əsrlərin daş yaddaşında
süzər qolları
dövrəsindəki qızlarla
yallı getmək istəyər-
qollarını açan olsa.
Bəlkə də qoşulub gedər
Götürüb qaçan olsa.
Söndürülmüş telefon
Çempionlar liqası...
Həsrətlə gözlədiyim
cavab oyunları.
Hakim fitiylə bərabər başlayan
Sənin bezdirici smslərin.
Və 90 dəqiqə
zənginə söndürülmüş telefonum.
Hələlik...
Sağ ol!
Səndən daha çox yaddaqalanmış
bir zənci balasının
uzaq küncə vurduğu
həlledici qol.
dünyanın ən təmiz
yalanı
Yağma qar,
yağma
əlcəyim olmasa da
əllərim üşümür mənim.
atamın
“daha yeddi yaşın var
böyük kişisən
heç kişi də əlcək taxar?!”
sözləri üşüdür məni.
yalan danışmağı bacarmır atam
dodaqlarının titrəməsindən
gözlərinin dolmasından bilinir
ciblərinin yalanı.
qar qardaş,
dünyanın ən təmiz
yalanı sənsən.
qar qardaş,
mənə görə yox
atama görə yağma
o, yalan danışmağı bacarmır
ata oğul arasına girmə, qar.
Yağma,
çirkli əllər atmasın səni
çirkli ayaqlar altında
əzməsinlər təmizliyini.
təmiz dillər
çirklənməsin sənə görə,
yağma.
uşaqların sızıldayan
barmaqlarında üşümə,
isti əlcəklərində qızın, qar.
...Uşaq əllərini özləmişdi qar
qar vardı
uşaqlar yoxdu
müharibə qovmuşdu
yavruları torpaqlarından.
onların yerində
tanklar oynayırdı.
qar ağlayırdı uşaqlarçün,
can verirdi
tankların
qanlı tırtılları altında.
qar istəyir uşaqlar
tanksız,
yalansız,
əlcəkli qar.
yağırsansa belə yağ qar!
