Rövşən Yerfi
Müasir poeziyamızda özünəməxsus dəsti-xətti ilə tanınan şairlərimizdən biri də Ramiz Qusarçaylıdır. Hələ illər öncə onun haqqında mərhum xalq şairlərimiz Osman Sarıvəlli, Bəxtiyar Vahabzadə, Nəbi Xəzri, Məmməd Araz xoş sözlər demiş və yaradıcılığına yüksək qiymət vermişlər. Minlərlə oxucusu sayaq mən də onun insanı duyğulandıran, düşünməyə sövq edən şeirlərini oxumaqdan yorulmuram. Daim mətbuatda yazılarını, çıxışlarını izləyirəm.
Sizə bu yazımda altıdan çox şeir kitabı çap olunan şairin son kitablarından biri olan “Almalı kitab” haqqında danışmaq istəyirəm. Ramiz bəy həcmcə çox kiçik bu kitabında (kitabın anonsunda qeyd edildiyi kimi) Vətənə olan sevgisini rəngarəng bədii boyalarla və obrazlı şəkildə bacarıqla təsvir edir. Meyvələrin bəzəyi sayılan alma haqqında poetik fikirlərini oxucuya dilin hər tərəfli zənginliyi və şeiriyyətin diqqətəlayiq məziyyətləri ilə çatdırır, yadda qalan ifadələrlə gözəl ədəbi nümunələr yaradır.
Şair alma haqqında söhbətinə bu meyvənin şifahi xalq ədəbiyyatında vəsfinə deyilmiş bayatılarla başlayır:
Əzizim gözəl alma,
Gözəl gül, gözəl alma.
Alırsan, əsilli al,
Bədəsil gözəl alma...
Oxuduqca heyran qalırsan, alma ilə bağlı nə qədər gözəl bayatılarımız varmış... Şair ətraflı şərh verməklə o bayatılardan yalnız on beşindən istifadə edib.
Cənnət meyvəsi, səadət simvolu, mənalı həyat rəmzi hesab edilən alma şifahi xalq ədəbiyyatımızda bayatılarımızdan başqa bir obraz kimi nağıllarımızda, əsatirlərimizdə, məsəllərimizdə də özünə yer alıb:
- Alma almaya bənzər...
- Almanı qurd içindən yeyər...
- Alma budağından gen düşməz...
Ramiz bəy bayatıların ardınca nağıllarımızdakı Qızıl almadan, alma ilə bağlı ayrı-ayrılıqda yeddi xalq mahnısından söz açır:
Aç xurcunu, al bıçağı,
Kəs almanı, ver yara, dilim-dilim.
Sonra şair Azərbaycan poeziyasında almaya, eləcə də almalı bağların qoynunda qərar tutan Quba diyarına həsr edilmiş yüzlərlə şeir nümunəsinin mövcudluğundan danışır. Onlardan bir neçəsinin, xalq şairləri Mirvarid Dilbazinin, Məmməd Rahimin, Söhrab Tahirin, Qabilin şeirlərindən misallar gətirir. Kitabın qalan yarısında isə şairin almanın iyirmi altı növünə dair və Vətənin müxtəlif bölgələri barədə alma ilə əlaqəli özü yazdığı şeir parçaları toplanıb. Misal üçün şair Sarıtuşu belə tərənnüm edir:
Bu payızın barı turş,
Heyvası turş, narı turş,
O qız bir alma verdi, -
Yarı şirin, yarı turş...
“Almalı kitab” gözəl şeir parçası ilə bitir:
Vətəni gəz, alma var,
Qürbətdən həzz alma, var.
Azərbaycan adında
Bir bölünməz Alma var!
Düzünü deyim ki, alma haqqında ömrümdə belə maraqlı kitab oxumamışdım. Həqiqətən, alma təravətli bu kitabı almağa və oxumağa dəyər. Fürsətdən istifadə edib, 1993-cü ildən “Ay işığı” ədəbi məclisinin, 2002-ci ildən isə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Quba şöbəsinin rəhbəri Ramiz Qusarçaylını yaxınlarda tamam olacaq 55 yaşı münasibəti ilə təbrik edir, yaradıcılıq uğurları arzulayıram!
Nə yaxşı ki, Qubada belə bir şair yaşayır...
kaspi.az