Puşkin 1833-cü il sentyabr ayının 5-də Kazana gəlib. Həmin axşam Kazanın görkəmli adamları keçmiş rektor Fuksun evinə yığışıblar. Görüşdə Universitetin rektoru Lobaçevski, professorlar Suravsev, Pertsov və Mirzə Kazımbəy iştirak ediblər. Puşkin Kazımbəyə Şərq ədəbiyyatından çoxlu suallar verib. Sədidən, Ömər Xəyyamdan söhbət açıb. Kazımbəy şairə deyib ki, Sədinin "Gülüstan"ını rus dilinə tərcümə edib. Mirzə Kazımbəy: "Puşkin bu tərcümə ilə çox maraqlandı...Mən Şərqi, onun şeirini çox sevirəm, - deyə Puşkin sözünə davam etdi - əfsus ki, bütün bunlar mənimçün bağlı bir qapıdır. Puşkin bildirdi ki, yeri gəldikcə o, Şərq şairlərinə müraciət edir, onlardan nümunələr gətirir, çox şeylər öyrənir...Şair "Quranın rus dilinə tərcüməsi ilə də tanışam"- dedi.
Maraqldır ki, Puşkin Peterburqda yaşamış Mirzə Cəfəri xatırlayıb:
- Siz, cənab professor, Peterburqda yaşayan Mirzə Cəfəri yəqin ki, tanıyırsınız?
- Tanıyıram, yaxşı tanıyıram, Universitetin professorudur... Mənim də yerlimdir.
- Onun yazısının mənə olan təsirindən yəqin ki, xəbəriniz yoxdur...
- Yox eşitməmişəm...
- Mənim bir şeirim var... Bu şeirin səbəbkarı Mirzə Cəfərdir...
Kazımbəyin ürəyi fərəhlə doldu. Həmyerlisnin bu böyük şairə təsiri ona qüdrət verdi. Puşkin Kazımbəyə Sədinin, Xəyyamın rus dilində əsərlərinin olmamasından şikayət etmişdir: "Rusiya öz inkişafı yolunda Şərq ədəbiyyatı gülzarından çox az çiçək dərmişdir”.
E.Əliyev
Mirzə Cəfər Topçubaşov
