Kulis.Az istedadlı şair Saday Şəkərlinin "Tar danışır" poemasını təqdim edir.
TAR DANIŞIR
Allah səslər cəmidir
Kökləmişəm
Muğam üstə könlümü
Kim ovudar belə dərdli,
belə xəstə könlümü?
Ayaz düşüb
sarısimdə mürgüləyib üşüyürəm,
Üşüyəndə gözü yaşlı Təbrizimi
Zəncirlənmiş Dərbəndimi düşünürəm.
Nəşəliyəm, halım yoxdur,
bu dünyada tardan betər
zalım yoxdur,
bu dünyanın heç yerində
Ramiz, Möhlət, Alim yoxdur
Alim, oxu!
Havalansın Yarın səsi, tarsəsi
Qoy qarışsın tarsəsinə Yarsəsi, -
Dağlardan aşdım Xoya qoymadılar,
Bəzəndim gəldim toya qoymadılar…
Görmürsənmi
quzeylərdə buza dönmüş,
güneylərdə dil açıban qar danışır?
tar danışır!
Barmağıma dolamışam
Neçə-neçə rəngi, dədə
Quştək uçub əllərimdən
qanadlanmış cəngi, dədə.
Bir də gördün
pərdələrin arasında Araz yanır –
Arazbarı,
Bir də gördün yorğun-arğın
Bir Bayatı-Şiraz yanır
Yada salıb Şəhriyarı.
Xəbər gəlir keçmişlərin
həm ilindən, həm günündən
həm ayından,
tora salıb, qara gözlü bir gözəli
oğurladım Humayundan
bir də gördün bənövşə tək boyun
büküb
qəmli-qəmli bir alagöz yar danışır,
tar danışır!
Bu dinsizin çanağında
Uluların zil səsi var, bəm səsi var,
Qolunda səs şəlaləsi
Hər pərdədə Müşfiqimin
İniltisi, naləsi var.
Xırçıldayan qızıl qumlar
Bayatı-Kürd Sarı gəlir,
Saçlarını külək yolan
Dilbər adlı yarı gəlir -
Gəl ağlayaq biz dilində ləpələrin
Dil açmamış süd qoxulu körpələrin: -
Qəm şairin köynəyidi, Sarı gəlin
Eyləmə ah-zar danışır
tar danışır!
Könül gülür Şahnaz ilə
Şahnaz gəlir min naz ilə
Bir yorulmuş qafiyəyə meylim olur,
Məcnun mənəm,
Bu qız dönüb Leylim olur.
Muğam sona yetənəcən
And içirəm sədaqətə,
And içirəm sevgimdəki ülviyyətə
Füzulinin eşqinə bax
Meydir demiş məhəbbətə
Hər içən huşyar danışır
tar danışır!
Mən Şuşanı, Xankəndini
Çahargahda, Şurda gördüm.
Qarabağtək ceyranımız,
Qismət oldu qurda gördüm.
Gördüm, gözümdən vurdular
Neştər qan içindədi
Damır barmaqlarımdan
Şüştər qan içindədi
Segahsız qaldı düzlərim
Kor olsaydı
Kor olası gözlərim
Deyərdim bimar danışır
tar danışır!
Mən Mahurda doğulmuşam
Sübh zamanı, dan yerində
Öküzlərin gözünə bax, -
Sıçramayıb qan, yerində
Şikəstənin qızdırmalı anında
Əsədimin, Əsmərimin, Ərşahımın
Göylər qədər uzaq olan
Ürəyimə ürəyimdən yaxın olan
allahımın
yanağında yaş görmüşəm
görmüşəm qardaş, görmüşəm.
Gözə dəymir Dəli Domrul
İndi mənəm, mən dəliyəm
Mən tanrıya qayıtmalı
Mən allaha dönməliyəm
Tərpənir Qatar, danışır,
tar danışır!
Dəli könlüm
Mənsuriyyə oxuma ta, mərsiyyə de
Məcnun olub Leyla demə
Qarabağa layla de
Rast üstündə
Düşünən bənövşələr
Çıxdı rastıma
Sus, sus dedim dostuma
Dedim, nəfəs, can içində
Alış, odlan, yan içində
Gül dodağı qan içində
Gülüstan, gülzar danışır
tar danışır!
Gələcəyi daşa basıb
Keçmişini pisləyənlər
Qanı donmuş damarıma qırmaq atıb
Balıq tutmaq istəyənlər
Başımda bir Simayi-şəms havası var
Hələ türkün Müxalifdə
Gör nə qədər davası var
Zaman bizə görk olacaq
Tarix bizə dərs verəcək
Bir gün haqq da
Səsimizə səs verəcək: -
Yandım, tazə söz bəstələ,
Ellər yığışsın tüstümə
Baş qoyub sinəm üstünə
Tar xumar-xumar danışır
tar danışır
Bəsdir, qəflət yuxusundan
Ayıl, ayıl
Şah İsmayıl
Babəkimi səslə gəlsin Əzrək ilə
Sınağa çək Xan Qazanı Beyrək ilə
Gəl Zabulda qonağım ol,
Yetər öyündüyüm, yetər
Gəl indi də qınağım ol,
Başım üstə dalğalanan
Bir qələbə bayrağım ol,
Torpağım ol,
Çırağım ol
Dəli ruzigar danışır
tar danışır!
Xəritələr sızıldayır, göynəyir
Duz töküblər yarasına
Qan içrədir
Bu dünyanın köynəyi
Durub getsən harasına.
Buymuş insan həyatı
Heyrətindən
Gözlərini bərəldibdir Heyratı
Qoy tifağlar dağılmasın
Bölünməsin çəpərilə,
hasarilə
Dünya niyə qovuşmasın
Bərdaşt ilə, Hisarilə
Adəm zülm ağuşunda
Yaşı yüzə, minə çatmış
Xan çinarın koğuşunda
Bayatı-Qacar danışır
Sərhəd bilməz çay kimidir
Ulduz kimi, ay kimidir
Oxlanmış Saday kimidir
Yaralı şikar danışır,
tar danışır!
Danış ey könlümə həmdəm
yari-dildar, danış
Olmuşam gör neçə rəng
dərdə giriftar danış
Nə susub, sevdalı dilbər kimi
gözlər lalmı
Aşiqin dərdini sən
Eyləyib izhar danış
Asılıb Yerdə səsindən
Yenə sərməst oldum
Xaliqim eyləməsin
Göydə intihar, danış
Cəmi dillərdə danışdın,
Dəxi zillət nəymiş
Varsənə gör nə qədər
Məhəbbətim var, danış
Səs Allah əmanəti,
Sən sözə baxma, səsə bax
Din, Bilək kimdi müqəssir,
Ya günahkar, danış
Nə çəkirmiş bu ürək
Qoyma ki, pünhan qalsın
Simə çək, sirrimi aç
Tanrıya aşkar, danış
Şəkərli, yoxmuş əlac
Son kərə yalvar, yalvar
De yandım, ağlama tar,
Sızlama tar, tar, danış!
