Kulis Əhməd Qəşəmoğluun yeni şeirlərini təqdim edir.

nanə kolları

mən sənə məktub əvəzi....

nanə kolları gödərmişdim....

eşitdim

urəyin nanə yarpağı kimi əsə-əsə

oxumusan "məktublarımı"....

tutmusan eyhamımı...

dibçəkdə əzizləyib o kolları,

bəzəmisən eyvanını…

eşitdim

nanələrin ətriylə danışırsan hər gün,

meh əsəndə

gülümsəyə-gülümsəyə baxırsan

körpə uşaqlar kimi atılıb düşən

nanə yarpaqlarına…

bir yarpaq düşsə qəfil

diksinib kədərlənirsən,

qınayırsan özünü…

yeni cücərən yarpaqlar

sevgimizə

sədaqət ümidi gətirir …

eşitdim nanələrlə danışa-danışa

xəlvət-xəlvət

bağışlayırsan günahımı…

o ilahi üzündə

çırpınır ilahi eşq, o ilahi üzündə,

eşq dolu bir yaraşıq, o ilahi üzündə...

titrəyir tanrı nuru, bir təşnə işıq kimi

işığa ruhum aşiq, o ilahi üzündə.

səsinin ahəngində yüz sirrin sədası var,

aya bənzər üzündə mələklər ədası var.

qəlbindən qalxan odda qəlbimin nidasi var

sirrlər düşüb qarışıq, o ilahi üzündə.

məni göylər dindirir, sən məni dindirdikcə...

baxışın sonsuzluqda, ilahi hər bir heca.

dünyanın harasıdı? gündüzdü yoxsa gecə?

gecə, gündüz barışır o ilahi üzündə.

ağrı

... sevgilim!
ruhum, nurum, könlüm, gülüm!
nigaran-nigaran məni düşünən, dünyanı düşünən
boynu bükülüm...

mən səni düşündükcə,
öz közümdə közərirəm... ağlayır külüm...
sən Azərbaycan gözəlisən...

yer üzü bir vücud, bu Azərbaycan
ürəyidi onun...
qalxan alovlar, kükrəyən dəniz
əsən küləklər, dağlar, gülüstanlar,
qədimdən bu yana hər nişanə, iz
söyləyir bunu...

sənin gözlərin, ilahi baxışın, sədaqətin
söyləyir bunu....

gözlərinin gülüşünü tez-tez diksindirən
vətənimizin ağrılarına
dözə bilmirəm ki...

bu ağrı qar kimi yağır
sevgimizin ustünə müdam...
o qarın soyuğu
saçlarını oxşayan əllərimi üşüdür...
ən nəşəli vaxtda belə
utanıram o soyuqdan....

... sevgilim!
ruhum, nurum, könlüm, gülüm!

İlk məhəbbətin yarandığı an

Su üstə bir nilufər, yanında incə güllər

Gülərək axır sular, sirrlə nəsə deyirlər...

Çiçəyin əksi suda eşq odunda titrəyir

Yanında ağ buludlar, göy üzü rəqs eləyir.

Sahildə bir reyhanın yarpağı sevdalanır

Özü də çaşıb qalır, hönkürür fağır- fağır.

Allah! Allah! Bu oğlan, yaşının ondördündə

Nilufərə bənzər qızın önündə bu nə gündə?!

Qəlbi hörən mələklər növbəti əlvan nuru

O qızın baxışından tapdılar dum duru...

Ulduzları göylərdə dövr edirdi yanaşı

Özləri bir- birinə baxırdı naşı-naşı.

Ilk dəfəydi qəlbləri belə şən ağlayırdı

Sübh şəfəqi rəngində bulaqlar çağlayırdı.

O nur qəlbə düşəli, oğlan alışdı yandı

Qız aldı bu atəşi, tamam nura boyandı.

Axdı sirli doğmalıq qızın qəlb tellərinə

O andan aşiq oldu iki gənc bir birinə.

Dünyadan ətri gəlir yarın

Eşqim dəryadı Allah, məni Məcnun eləmə,

Vüsalın yolundayam, məni məğmun eləmə.

Sevgilim bir mələkdi, ürəyi, qəlbi təmiz

Yolumuz sənin yolun, bizi məhrum eləmə.

Qəlbimiz bir - birinin, ayıdı, günəşidi

Bu gülzar dünyamızı dərdə mərhəm eləmə...

Sevdamızın ahəngi dünyaya ahəng verir

Ahu - nalə nəvasın bizə məlhəm eləmə.

Çox uca zirvədi bu, haqq yoluna qul olmaq

O qula mən qul olum, arzumu kəm eləmə.

Sən Allah aşiqisən, Qəşəmoğlu qəlbən

Qorxma qəlbin qırılmaz, bu qədər qəm eləmə.

yaman yubandın

ah, niyə yubandın? yaman yubandın!

yaş ötdü, qalmadı güman... yubandın...

səni tanıyırdım ömrüm uzunu...

dünyaya göz açdım təbəssümündə.

özünsə, o vədə yoxdun dünyada

hələ ki, nur idin çiçək üstündə.

o nura boyanıb ömrüm, üz-gözüm

o nurdu qəlbimin binasın quran

o nurdu, dünyada sən yoxkən hələ

ruhumdan ruhun tək qalxan, boylanan...

mən səni axtardım ömrüm uzunu...

nəyi gözəl gördüm, sənə oxşatdım...

həyatda yox idin, qəlbimdə vardın...

hər eşq şeirimdə səni anlatdım...

ah, niyə yubandın? yaman yubandın!

yaş ötdü, qalmadı güman... yubandın...

mənə fikir vermə, dedin

mənə fikir vermə, dedin

mümkünü yoxsa, nə edim?

sən mənə kimsən, bilmədin...

bu əhvalla biləmməzsən.

hər sözdə kölgə axtarma,

naşı- naşı məni qırma,

dar agacına qaldırma

ilgək salma, açammazsan.

sızlayır qəlbim dərini,

çox aradım sözlərini,

sən kecmişin izlərini

ömrümüzdən yığammazsan.

mən də bir qəlbi qırığam,

bir bax, ta sarıq-sarığam

sən gülüstan, mənsə dağam

gəl, sinəmə sıgammazsan?

nahaq durmusan qəsdimə,

şeiri cicək tək üstünə

səpdim... döndüm sarı simə...

çal, halımı çalammazsan...

mən sənin özünlə sevirəm səni...

təkcə ürəklə sevmək nədi ki...

qəlbimin kökləndiyi

yerlə, göylə sevirəm səni...

min illərin səsi gəlir hər yandan...

min illərin

ruhuyla sevirəm səni...

ayağımı basdığım

hər qarış torpağın

duaları ilə sevirəm səni...

bilirsən anamı

nə qədər sevdiyimi...

anamın baxışları ilə sevirəm səni...

ulduzların, kəhkaşanların,

qaynayıb daşan aləmlərin

sirri ilə sevirəm səni...

...çiçəkli ağacların üstündə

ilahi nəğmə oxuyan

ay işığıyla sevirəm səni.

ürəyimin parçasısan,

səndən axıb gəlir üzümün nuru,

mən sənin özünlə sevirəm səni...

gözlərinin işığı

gözlərimi çəkəndə gözlərindən...

ruhum inciyir, küsür məndən...

dünyanın bütün sirri, kainatin dərini

dinir sənin nur dolu,

ilahi gözlərindən...

gözlərinin işığında

mənim uşaqlığımın sübh üzünün

təzə yarpaqlayan ağaclara dolaşa-dolaşa

süzülüb, kənarları çiçəkli bir çayın

sehrinə qarışmağı var....

gözlərinin işığında hər körpə uşağın

sevgi sözündən ilk dəfə

diksinməyi var....

gün işığıyla, qəlb işığının

bir birinə qarışmağı var....

gözünün işığında gördüm, Fizulini

kainata qarışdıran gözəlin

təbəssümünü, gözəlliyini, ilahiliyini....

şükür ki, gəldin....

sənin ruhun ruhumdaymış

yer üzünə gələndən...

qısqanırmış məni hər vaxt

özgələrin ruhuna...

hərdən sənin sorağını duyurdum

qulaq asdıqca

ürəyimin ahına...

sənin ruhun ruhumdaymış

qovurmuş hər kəsi uzaqdan uzaq...

səni axtarırmış... sənə həsrətmiş.

əsən küləklər səndən danışırdı mənə...

ən ulvi sevgiylə sevən ürəklər

səndən danışırdı mənə...

gəldin! ömrümə gəldin...

bir məlakə hüsnündə,

məlakə ruhunda gəldin...

xoş gəldin, ruhumun ruhu!!

bu sevgi…

yer uzunun sevgisi deyil....

kainatın hər qatından

nur axır bu sevgiyə....

kainatın hər qatında

boy verir bu sevgi…

bilirəm ki, hər tərəfdən...

göylərin lap dərinindən...

milyon-milyon... çiçək işıq...

sevinclə, heyrət qarışıq...

bir maraqla... baxır...

dua edir bu sevgiyə.

bu sevgi...

yer üzünün sevgisi deyil...

əslində sevgi deyil...

o sevgi deyiləndən

işıq-işıq böyükdü

min dəfə, milyon dəfə...

boy verir kainatın

hər sirrindən, hər qatından...

günəş elə doğmalaşdı ki...

ay uzaqlarda qalan sevgilim...

bu səhər

qəlbim dolu həsrətin,

kədərli-kədərli günəşə baxdım...

...mənimlə danışan günəşin

indi səninlə də danışdığını düşündükcə,

elə kövrəldim ki...

günəş elə doğmalaşdı ki,

ona pıçıldadım

ayrılığa dözə bilmədiyimi....

bu səhər

yenicə çıxan günəşin şəfəqləri

gözümün önündəki

zümrüd meşənin üstə

elə ilahi

bir aləm qurdu ki...

sən o aləmdən,

buludlar arasında

məlakə tək yüksəldin...

günəşin dili ilə

dindirdin məni....

yağışa köklənən könlüm

yagıs yagar, sirli-sirli səpələr
elə səndən nəsə deyər...
yaşıl meşə, sıldırım dag,
sevdalı cay, təpələr...

mənim könlüm
köklənibdi yağışa…
yağış da ki…
azca qalır danışa…

dinlədikcə xəyal oldum, bulud oldum...
qəlbim gəldi haraya...
mən duymadım, qəlbim duydu,
yagışın nur dilini…
ruhum duydu yagışın nur dilini...

danışdıqca yagış ilə... mənim qəlbim
üfüqlərdən-üfüqlərə canlanır...
ilmə-ilmə, şölə-şölə,
nəgmə-nəgmə oyanır...

indi pöhrə işıq kimi yanımdasan...
mən ətrinin içində...
gah üstümə çiçək kimi yağırsan,
gah meh kimi əsirsən...
aldığın hər nəfəs canımdan keçir...

qəlbim sənin ruhunun
göylərindən eşq içir...

bu sənmisən, bu qədər ögey?

dünyanın başı üstündə durmusan

hovuz üstə duran kimi...

tərəddüdün

diksindirir özünü...

axır göz yaşların...

axdıqca, axdıqca göz yaşların

kəmər-kəmər itir

dünyanin işıqları, gözəlliyi,

olub qalanı..

dünya bom boz

mən dünyada tək tənha...

üz tutub hayana gedirəm belə?

çürüməyə başlayan

meyit rəngdədir hər yan...

dünyanın başı üstündə durmusan

hovuz üstə duran kimi...

sən məni

diri-diri ağladın...

bu səninmi baxışlarındı,

arxamca baxır?

bu səninmi baxışlarındı?

hər zaman qəlbimi

ilmə-ilmə dindirən?

yer üzünü

bir nağıla döndərən?

bu sənmisən, bu qədər ögey?

Nazim Hikmət

bütün yer üzünün, göy üzünün

kainatın nəfəsi var

türkün nəfəsində.

bu nəfəsin odu var

Nazimin hər kəlməsində.

dünyaya gəlməzdən

min-min il əvvəl yaranmışdı Nazim...

Tanrı dağlarından, Baykaldan,

Bosfor nəğmələrindən,

Qafqaz ellərindən doğulmuşdu,

uludan ulu

ruhdan doğulmuşdu Nazim.

o dünyaya göz açanda, dünya

od alov içindəydi.

qanlar axırdı Türkiyənin sinəsindən.

qəlbində ildırımlar haykırdı,

buludlar ötüşdü Nazimin.

haray saldı:

“hava qurşun kimi ağır...

bağır-bağır bağırıram!

mən səni

qurşun əritməyə çağırıram!”...

qurşun əridə-əridə

həpslərdə yatdı,

kövrək, nur dolu qəlbiylə

şeir-şeir

yer üzünü oyatdı...

ömrü qurşun təki ağır oldu.

qürbətdə,

ayrılığın tələsində

şəhid oldu...

Həsən dayımın xatirəsinə

canavar quzuları ovlayar,

balıqçılar balıqları

qara, sirli qüvvlər ovlayar

gözəl insanları.

mələk kimi insanların

pusqusunda durar hər an

o qüvvənin orduları...

sən dil açanda artıq

onlar öz işini görmüşdü,

boy-buxunundan

yaraşığı götürmüşdü...

üsyan etdin bu haqsızlığa,

üstünə yeridin

qəlbinin, əməllərinin gözəliyilə,

qaranlıq üstünə

işıq yeriyən kimi...

amma

divar hördün-

daşını, möhrəsini,

söz dedin, cümləsini,

nə toxudun, ilməsini sökdülər

o nəhs qüvvələr.

sən gülmək istəyəndə, üzünə

qəmin kədəri

kölgəsini çəkdilər

o nəhs qüvvələr...

mələklər dözmədilər

bu sitəmlərə,

səni tez apardılar

göylərə...

amansız, allahsız zərbələr

(“Cavanşir” poemasında bir parcha)

başladı planlaşdırılmış zərbələr,

quraşdırılmış izahatlar

Azərbaycanın taleyinə

zərbələr vurdu qısa günlər, saatlar...

20 noyabr 1991- ci il.

yenə Azərbaycanda qara xəbər yayıldı-

Xocavənd rayonunda, axşamüstü,

Qarakənd kəndinin üstündə

vurulub vertolyotumuz,

məhv olub dövlət məmurlarımız...

ciddi, xalqı sevən insanlar idi onlar.

hara getdi gümanlar?!

inlədi Azərbaycan!

yenə məkrli oyun. nələr baş verir, Allah?

bu iblisin hansı yeni planıdı?

bu planı quranların qanı insan qanıdı?

qərq edərək göz yaşına,

nə oyunlar açılacaq xalqımızın başına?

cəza görməyən ermənilər daha da qudurdular...

durmadan, dayanmadan

onlar da bir tərəfdən yeni oyunlar qurdular.

afərin dedi, əzəli havadarlar.

daha hər gün, hər gün ev yıxdılar,

qan tökdülər, sinəmizə çökdülər...

bəs etməti avtomatlar, pulemyotlar, minalar.

raketlərə keçdilər.

26 fevral, 1992 – ci il.

tarixin üzüqara səhifəsi, Xocalı qırğını...

el-oba, göy üzü hələ də ağı deyir,

götürə bilmir bu ağrını.

vəhşiliyin zirvəsiydi, insanlığın yasıydı,

iblisin təntənəsiydi,

hər tərəf, yer - göy

körpələrin, yaşlıların

qışqırtısı, naləsiydi..

qışın oğlan çağında,

eldən köməksiz qalan ümidsiz insanlar

ən vəhşi alayların qarşısında pərən-pərən,

didim-didim oldular.

qucağında körpəsi,

qanına qəltan olub, qar üstünə düşən kim,

ayaqyalın, baş açıq yollarda sinəsini

qəfil güllə deşən kim...

üzdə erməni ünvanlı,

arxada rus nişanlı alay-alay ordular,

silahsız insanları qırdıqca hey qırdılar,

bundan məmnun oldular.

evə girib, çarpayıda xəstəni,

iməkləyən körpəni, qocaları vurdular,

gözə görünən hər kəsi,

anındaca rişxəndlə, nəşə ilə qırdılar...

dedilər qırın, qırın! daha da vəhşi qırın!

görk olsun, qorxsunlar qoy

ətrafdakı kənd, şəhərlər eşidib bu vəhşəti,

qaçıb boşalsınlar qoy!

gizlin yollara düşüb,

meşələrdə dolaşıb kimlərsə xilas oldu,

insanlığa yad dəhşət, onların da ömründə

sağalmaz yara qaldı...

insanları sona dək, qırıb çatandan sonra,

meyitlərə cumdular

meyidləri əzdilər, meyidləri xıncdılar,

onlar adammıydılar?

balaça körpənin əzildi başı,

qoca ağsaqqallın partladı qaşı

hamilə qadının yarıldı qarnı,

yox oldu çoxunun ağızı-burnu...

baxıb mənzərəyə nəşələndilər,

meyitlər üstünə bir də gəldilər

parça-parça elədilər,

cəsədləri qeyz ilə, bir də güllələdilər...

illərlə uydurduqları genosiddən

yüz qat çox, bir genosid oldu bu,

Xocalı qətliamı –

tariximizdə qəzəb, göynək dolu qaldı bu.

8 may, 1992 ci il. getdi Şuşa da...

bütün xalq yasa batıb

gələn yoxdu fəryada....

nə olub? xalqın bəxtimi yatıb?

Şuşanın dağlarında

vurğun aşiq kimi dolanan dumanlar

diksindi... sanki göm-göy səma

parça-parça olub yerə endi...

dağlardakı gül çiçək

fəryad elədi

körpə qız uşaqları kimi...

əvvəl Şuşaya yaxın,

Daşaltında pusquya düşdü, qırıldı

qəhrəman igidlər...

sonra hiylələr oynadı Şuşanın başında,

quşqonmaz zirvələrdə

tülkülər at oynatdı, keşikçi yatdı.

igidlər sinələrini verdilər qabağa,

gələn yoxdu sorağa...

sinələrdən axan qan...

qəzəb dolu ümidlə, axdı torpağa.

düşmən it sürüsü kimi gəldi,

bölük- bölük, zənik-zənik.

Şuşanı, Azərbaycanı

canından çox sevən oğlanlar

sinələrini barrikada kimi

düzdülər Şuşaya gələn yollara

arxada arxa yoxdu, xainlər vardı,

dərin işlədi yara.

dar gündə Şuşanı qoyub qaçdılar,

ölkənin başına oyun açdılar...

getdi Şuşa, sındı şüşə...

sındı xalqın içində neçə işıq...

qəlbdəki ümidlər, xəyallar

yasların içində düşdü dolaşıq.

sındı yurdun gəncləri, yaşlıları, qocaları,

çaşıb qaldı uşaqları,

kədərdən bir rəng aldı hər kəsin baxışı,

duruşu, yaraşıqları.

Cavanşir çırpınırdı,

yer tapa bilmirdi yer üzündə özünə.

cox əcayib görünürdü güzgüdə də

özü tez-tez gözünə...

öz içində burulan,

qırılan tellərin səsini duyurdu, eşidirdi,

çoxdan gülmürdü üzü,

qəzəb, qəlbi qeyz içində didrdi.

rastlaşanda dostlarla da,

hamısı pərt, hərə bir söz deyirdi

bütün ölkə başdan başa matəmdəydi,

sanki, hüzr yeriydi...

yatanda da, duranda da,

için-için ağlayırdı, gizlədirdi çoxları.

ürəklərə sancılırdı

düyünləri qat- qat olan zəmanənin oxları.

...elə bu vaxt daha bir zərbə!

17 may. Laçın!

açın dolaşığı, açın!

açın dövranın dolaşıq düşmüş tellərini!!!

neçün, axı neçün???

bu qədər bəla yağır üstümüzə?

iblislər tamahlana-tamahlana,

Azərbaycanı sıxıbdılar dalana!

laçın dağlar, laçın yurd,

laçın igidlər oylağı!

arxadan vurdular xəncəri,

dünyanın bu qanlı çağı.

Laçın heç vaxt basılmazdı,

xainlər at çapmasaydı,

kimlərsə palan yerinə,

papağını satmasaydı...

dumanında çiçəklərin əksi gülən, danışan

buludları əlvan-əlvan, bir-biriylə yarışan

zirvələrdə düm ağ qarı, şəfəqlərə qarışan,

yaşıllığın növrəsliyi bir ruh kimi sayrışan

gözəlləri güldən incə, igidləri dağ nişan

adı Laçın, özü laçın el getdi...

getdi Laçın, Laçın yolu...

dizimiz qatlandı bizim

düşmənin gücləndi qolu...

Laçın yolundan

bəlalar axdı Qarabağa gecə- gündüz...

arxasız, köməksiz

ortada qaldı Azərbaycan...

hər tərəfdə qan, qan, qan.

• Qulu Məhərrəmli: "Əleyhimə kampaniya gedəndə bu nüansı qabardırlar" - Müsahibə
• “Yaddaş sarayları" adlı film çəkilib
• "Bu səbəbdən müəllifin mətninə rahatlıqla inandım..." - Ulucay Akif