Kulis.Az Orxan Vəlinin şeirlərini Səlim Babullaoğlunun tərcüməsində təqdim edir.
Robinzon
Nənəmdir ən sevimlisi
Uşaqlıq dostlarımın
Zavallı Robinzonu kimsəsiz adadan
Qurtarmaq üçün çarələr düşündüyümüz
Və birlikdə ağladığımız gündən bəri
Biçarə Quliverin
Divlər məmləkətində
Çəkdiklərinə.
Noyabr, 1937
("Varlıq", 15.12.1937)
İnsanlar
Nə qədər sevirəm o insanları
O insanları ki şəkillərin
Rəngli sürtülmüş dünyasında
Toyuqlar dovşanlar və köpəklərlə bərabər
Yaşayan insanlara bənzəyirlər
Ankara, avqust, 1937
("Varlıq", 15.9.1937)
Bayram
Qarğalar anama əsla heç nə deməyin
Bu gün toplar atılarkən evdən qaçıb
Hərbi Komisarlığa gedəcəm
Sussanız sizə məcun alaram
Simit alaram xoruz alaram
Sizi yelləncəyə mindirərəm qarğalar
Bütün aşıqlarımı sizə verərəm
Qarğalar nə olar anama deməyin
Noyabr, 1938
("Varlıq", 15.3.1940)
Kitabeyi səngi məzar
(Baş daşı yazısı)
I.
Heç bir şeydən çəkmədi dünyada
Döyənəkdən çəkdiyi qədər
Hətta çirkin yaradıldığından belə
O qədər mütəəssir deyildi
Çəkməsi ayağını vurmadığı zamanlarda
Anmazdı amma Allahın adını
Günahkar da sayılmazdı
Çox heyf Süleyman əfəndiyə
Ankara, aprel, 1938
("İnsan",1.10.1938)
II.
Elə bir məsələ deyildi
To be or not to be onunçün
Bir axşam uyudu
Oyanmağı unutdu
Aldılar götürdülər
Yuyuldu namazı qılındı basdırıldı
Duyarlarsa öldüyünü borcluları
Haqqlarını halal edərlər əlbəttə
Alacağına gəlincə…
Alacağı zatən yoxdu rəhmətliyin.
Yanvar, 1940
("Varlıq", 15.03.1940)
III.
Tüfəngini silah anbarına qoydular
Qabını başqasına verdilər
Artıq nə torbasında çörək qırıntısı
Nə su qabında dodaqlarının izi
Elə bir rüzigar ki
Özü getdi
Adı belə qalmadı yadigar
Yalnız bu beyt qaldı
Bar masasında əl yazısıyla
"Ölüm Allahın əmri
Ayrılıq olmasaydı"
Sentyabr, 1941
("İnsan", 1.8.1943)
Gözəl havalar
Məni bu gözəl havalar məhv etdi
Belə havada istefa etdim
Evkafdakı məmur işimdən
Tütünə belə havalarda alışdım
Belə havalarda aşiq oldum
Evə çörəklə duz almağı
Belə havalarda unutdum
Şeir yazma xəstəliyim
Belə havalarda yenə tutdu
Məni bu gözəl havalar məhv etdi
Aprel, 1940
("I Qərib", 1941)
Anlada bilmirəm
moro romantico
Ağlasam səsimi duyarmısınız
Misralarımda
Toxuna bilərmisiniz
Gözyaşlarıma əllərinizlə?
Bilməzdim nəğmələrin bu qədər gözəl
Kəlmələrinsə kifayətsiz olduğunu
Bu dərdə düşmədən öncə.
Bir yer var bilirəm
Hər şeyi söyləmək mümkün
Az qalıb yaxınam duyuram
Anlada bilmirəm
Aprel, 1940
("I Qərib", 1941)
Bu dünya
Dəli edər insanı bu dünya
Bu gecə bu ulduzlar bu qoxu
Bu təpədən dırnağa çiçək açmış ağac.
("Ülkü",1.1.1945)
Maqqaşlı şeir
Nə atom bombası
Nə London konfransı
Bir əlində maqqaş
Bir əlində ayna
Vecinə deyil dünya!
(1.2.1947)
İstanbulu dinləyirəm
İstanbulu dinləyirəm, gözlərim qapalı
Öncə astaca bir külək əsir
Yavaş-yavaş sallanır
Yarpaqlar ağaclarda
Uzaqlarda çox uzaqlarda
Suçularn heç susmayan zınqırovları
İstanbulu dinləyirəm gözlərim qapalı
İstanbulu dinləyirəm gözlərim qapalı
Quşlar ötür deyilirkən
Yüksəklərdən dəstə-dəstə hayla-küylə
Tor dartılır vətəgədə
Bir qadının suya dəyir ayaqları
İstanbulu dinləyirəm gözlərim qapalı
İstanbulu dinləyirəm gözlərim qapalı
Sərin-sərin Qapalı Çarşı
Səsli-küylü Mahmudpaşa
Göyərçin dolu həyətlər
Çəkic səsləri gəlir tərsanələrdən
Gözəlim bahar küləyində tər qoxuları
İstanbulu dinləyirəm gözlərim qapalı
İstanbulu dinləyirəm gözlərim qapalı
Başında əski aləmlərin sərxoşluğu
Zülmət qayıqxanasıyla bir sahil
Dinmiş cənub küləyinin uğultusu içində
İstanbulu dinləyirəm gözlərim qapalı
İstanbulu dinləyirəm gözlərim qapalı
Bir yosma keçir körpüdən
Küfrlər nəğmələr türkülər söz atmalar.
Bir şey düşür əlindən yerə
Bir gül olmalı
İstanbulu dinləyirəm gözlərim qapalı
İstanbulu dinləyirəm gözlərim qapalı
Bir quş çırpınır ətəklərində
Alnın istimi deyilmi - bilirəm
Dodaqların islaqmı deyilmi - bilirəm
Bəyaz bir ay doğur fıstıqların arxasından
Qəlbinin vuruşundan anlayıram
İstanbulu dinləyirəm.
("Varlıq", 1.6.1947)
Vətən üçün
Nələr etmədik bu Vətən üçün
Kimimiz öldük
Kimimiz nitq söylədik
("Varlıq", 1.8.1946)
Rubai
Ömrün o böyük sirrini gör bir bax da
Bir tək kökü qalmış ağacın torpaqda
Dünya nə qədər dadlı ki minlərcə kişi
Əlsiz və ayaqsız yaşayıb durmaqda
("Ailə", (17), Aprel, 1951)
Yuxu
Üzərində mən uyuyan mütəkkə
Yavaş-yavaş girər ilıq bir suya
Hində doğru gəmilər açar yelkən
Bir uyqu aləminə doğar dünya
Şüşə tasdan sehirli su içilər
Nazik Sırat qoç üstündə keçilər
Açılmayan simsim artıq açılar
Başlar dolu cənnətə gedən röya
1936
("Varlıq", 1.6.1937)