Mirzə Cəlil “Molla Nəsrəddin”i ermənicə buraxmaq istəyirdi
Cəlil Məmmədquluzadə Təbrizdə “Molla Nəsrəddin” jurnalının səkkiz nömrəsini buraxdı.
O, jurnal üçün icazəni çətinliklə aldı, belə ki, hakim dairələr jurnalın fars dilində çap edilməsini tələb edirdilər.
“Anamın kitab”ı dramını yazmış, ömrü boyu xalqla öz dilində danışmağa alışmış və Azərbaycan nəsr dilini yaratmış bir adam üçün bu tələb ölümdən də betər idi.
Buna görə də valiyə son dərəcə ironik bir təklif verdi: “Təbriz şəhərində dörd erməni qəzeti nəşr edilir. Mən erməni dilini bilirəm. İndi ki, belə oldu, icazə verin jurnalı erməni dilində çap edim”.
(Nehrəm kəndində müəllim olarkən Cəlil Məmmədquluzadə müəllim yoldaşı Tiqran Sumbatyandan erməni dilini öyrənmiş, əvəzində də ona Azərbaycan dilini öyrətmişdir).
Bu sözlərin qarşısında deməyə söz tapmayan vali axırda güzəştə getməyə razı olur.
Onun təklifi ilə jurnalın baş məqaləsi fars dilində, qalan məqalələri isə Azərbaycan dilində olacaqdı.
Cəlil Məmmədquluzadə bu təklifi də qəbul etmək istəmirdi.
Lakin onunla valinin görüşünü təşkil edən dostu Əbülfət Ələvi Cəlil Məmmədquluzadəni dilə tutdu və fars dilində olan baş məqalələri özü yazacağına söz verdi.
Litoqrafiya, mətbəə, kağız və rəssam problemləri həll olunduqdan sonra jurnal çap edilməyə başladı.
Lakin İran hökumətinin senzurası Cəlil Məmmədquluzadəni çox çətinə salırdı.
Azərbaycan Xalq Komissarları Sovetinin (İndiki Nazirlər Kabineti) Cəlil Məmmədquluzadəni Bakıya dəvət etməyi haqda teleqram gələndə o, tərəddüd etmədi.
Qan TURALI
Mənbə: Həmidə Məmmədquluzadə. “Mirzə Cəlil haqqında xatirələrim”. 1967
O, jurnal üçün icazəni çətinliklə aldı, belə ki, hakim dairələr jurnalın fars dilində çap edilməsini tələb edirdilər.
“Anamın kitab”ı dramını yazmış, ömrü boyu xalqla öz dilində danışmağa alışmış və Azərbaycan nəsr dilini yaratmış bir adam üçün bu tələb ölümdən də betər idi.
Buna görə də valiyə son dərəcə ironik bir təklif verdi: “Təbriz şəhərində dörd erməni qəzeti nəşr edilir. Mən erməni dilini bilirəm. İndi ki, belə oldu, icazə verin jurnalı erməni dilində çap edim”.
(Nehrəm kəndində müəllim olarkən Cəlil Məmmədquluzadə müəllim yoldaşı Tiqran Sumbatyandan erməni dilini öyrənmiş, əvəzində də ona Azərbaycan dilini öyrətmişdir).
Bu sözlərin qarşısında deməyə söz tapmayan vali axırda güzəştə getməyə razı olur.
Onun təklifi ilə jurnalın baş məqaləsi fars dilində, qalan məqalələri isə Azərbaycan dilində olacaqdı.
Cəlil Məmmədquluzadə bu təklifi də qəbul etmək istəmirdi.
Lakin onunla valinin görüşünü təşkil edən dostu Əbülfət Ələvi Cəlil Məmmədquluzadəni dilə tutdu və fars dilində olan baş məqalələri özü yazacağına söz verdi.
Litoqrafiya, mətbəə, kağız və rəssam problemləri həll olunduqdan sonra jurnal çap edilməyə başladı.
Lakin İran hökumətinin senzurası Cəlil Məmmədquluzadəni çox çətinə salırdı.
Azərbaycan Xalq Komissarları Sovetinin (İndiki Nazirlər Kabineti) Cəlil Məmmədquluzadəni Bakıya dəvət etməyi haqda teleqram gələndə o, tərəddüd etmədi.
Qan TURALI
Mənbə: Həmidə Məmmədquluzadə. “Mirzə Cəlil haqqında xatirələrim”. 1967
Oxşar xəbərlər
Bitməyən komediyaya sözardı... - Niyə belə etdin, Kamal Abdulla?
14:50
13 dekabr 2025
İlk intertekstual türk romanının müəllifi - Oğuz Atayın əsərindəki “Üçbucaq arzu” nədir?
12:30
13 dekabr 2025
"Boynumu aşağı əyərək dedi ki, bu qəzeti yala..." - Təbrizli yazıçını niyə təhqir etmişdilər?
10:00
13 dekabr 2025
"Xarici yazıçıların əsərlərinin imitasiyası var, müəllifin təcrübəsizliyi ciddi hiss olunur" - Hekayə müzakirəsi
11:46
10 dekabr 2025
"Dünyasını dəyişən ana, qürbətdə yaşayan qardaş, tək qalan ata və..." - Elnarə Akimova
16:00
20 noyabr 2025
“Yeni ədəbiyyatı tanıyaq” layihəsi çərçivəsində növbəti müzakirə
16:57
18 noyabr 2025