Bu gün meksikalı rəssam Dieqo Riveranın anım günüdür.

Kulis.az bu münasibətlə müəllif haqqında materialı təqdim edir.

Dieqo Rivera 1886-cı ildə Meksikada doğulmuşdur. Uşaqlıqdan rəsm sənətinə meyli olmuş, atasının portretlərini çəkərək bacarığını sınamışdır. Gənc yaşlarında rəsmlərini yerli qalereyalarda nümayiş etdirən Rivera rəng və forma ilə eksperiment etməyə başlamış, Meksikanın zəngin mədəni irsindən ilham almışdır. Sosial məsələlərə maraq göstərməsi onun sonrakı siyasi və ictimai fəallığı üçün bünövrə rolunu oynamışdır.

1907-ci ildə Rivera Avropaya, əsasən, İspaniya və İtaliyaya səyahət etmişdir. Burada Rafael və Karavaccionun rəsmləriniə tamaşa eləmiş, Parisdə modernizm və kubizm ilə tanış olmuş və Pablo Pikasso ilə ünsiyyət qurmuşdur. Avropa təcrübəsi onun kompozisiya və perspektiv anlayışını zənginləşdirmiş, dünya görüşünü genişləndirmişdir.

Meksikaya qayıtdıqdan sonra Rivera freska rəsmlərinə diqqət yetirmiş və xüsusilə, ictimai binalarda işçi sinfi, kəndlilər və yerli mədəniyyət mövzularını təsvir etmişdir. Onun freskaları həm gözəlliyi, həm də sosial mesajı ilə fərqlənir. Əsərlərində klassik texnika ilə müasir mövzuları birləşdirirdi.

1929-cu ildə Frida Kahlo ilə tanış olmuş, tezliklə evlənmiş və bir-birinə sənət baxımından ilham vermişlər.

1933-cü ildə Dieqo Rivera ABŞ-a dəvət olunmuş və “Rockefeller Center” üçün freska layihəsi üzərində işləməyə başlamışdır. Rivera layihədə Meksika inqilabının və işçi sinfinin simvollarını əks etdirən kompozisiya yaratmışdı. Freskanın əsas ideyası texnologiya, sənaye və işçi sinfinin birlikdə işləməsi mövzusunu göstərmək idi, lakin Rivera siyasi mövqeyini açıq şəkildə ifadə etməkdən çəkinməmişdir. O, freskanın bir hissəsində Vladimir Lenini təsvir etmişdi. Bu, ABŞ kapitalistləri və Rockefellər üçün qəbuledilməz idi.

Nəticədə, "Rockefeller Center" rəhbərliyi freska ləğv etməyə qərar vermişdir. Rivera isə öz sənət prinsiplərindən geri çəkilməmiş və əsəri dəyişdirməmişdir. Bu hadisə ABŞ-da böyük siyasi müzakirələr yaratmış. Freskanın dağıdılması Riveranın beynəlxalq səhnədə diqqət mərkəzinə gəlməsinə səbəb olmuş, onun sənət və siyasət arasında balans yaratma bacarığını dünyaya göstərmişdir. Bu hadisə Riveranın həm cəsarətli, həm də prinsipial sənətkar kimi imicini möhkəmləndirmişdir.

Rəng palitrası Riveranın işində xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Canlı və kontrastlı rənglər Meksika xalqının mədəniyyəti və təbiəti onun əsərlərində emosional və dramatik təsir yaradır. Eyni zamanda Rivera portret sənətinə də böyük diqqət göstərmiş, həm tanınmış şəxslərin, həm də adi insanların xarakterini və emosiyalarını ustalıqla əks etdirmişdir.

Rivera yalnız Meksikada deyil, dünya səviyyəsində də tanınmışdır. Onun əsərləri ABŞ, Avropa və Latın Amerikasında sərgilənmiş, tənqidçilər və sənətsevərlər tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdir. Rivera həm freska, həm tablo, həm də kitab və jurnal üçün illüstrasiyalar yaratmış, sənəti vasitəsilə həm vizual, həm də intellektual mesaj verməyə çalışmışdır.

Həyatının son illərində Rivera gənc rəssamlara mentorluq etmiş, onların təcrübəsini və biliklərini paylaşmışdır. Freskalarında milli və tarixi motivləri ön plana çıxarmaqla yanaşı, Meksikanın mədəni müxtəlifliyini və xalqın gündəlik həyatını da əks etdirmişdir. Onun mirası yalnız rəssamlıq bacarığı ilə deyil, həm də sosial məsuliyyət və cəsarət nümunəsi ilə ölçülür. Dieqo Rivera bu gün də muralizm və modern sənətin əvəzolunmaz siması olaraq xatırlanır.

Rivera 1957-ci ildə vəfat etsə də, onun freskaları, tabloları və muralizmi bu gün də yeni nəsil rəssamlara və izləyicilərə ilham verir. Onun adı Meksika mədəniyyətinin və modern sənət tarixinin əbədi simasına çevrilmişdir.

• Azərbaycanlı rejissorun filminin dünya premyerası oldu
• Şahnaz Haşımovanın vəziyyəti açıqlandı
• Alov İnanna: “Qadının doğumla bağlı orqanlarının hamısı qədimdə müqəddəs sayılıb...” - Müsahibə