Kulis.az Azad qaradərəlinin uyğunlaşdırmasında müasir türk şeirindən seçmələri təqdim edir.
Hüseyn Fərhad
İmrul Kays
Atların dilini bilirəm
itin dəyəsini tanıyıram
qadınların gizlinlərini
məhəbbət dəllallarına görə
Qalmadı yatmadığım hücrə
üryan girmədiyim bağça
İmrul Kaysı öldürən zəhər*
mənə də verildi neçə dəfə
Dəli-dolu keçdim Yasribdən
Məkkəyə enəm qalxam
görmək üçün şairin yurdunu
endim qədim Yəmənə.
Yəmən: Misirə
nəqş edilmiş heroqlif
yüz min sağmal dəvə
bir o qədər də sual işarəsi
Yəmən: çölün ətəyinə
sərilmiş cılxa dəri
yüz minlərlə çini kasa
o qədər də cırcırama
Qəhvənin yaşılını sevirəm
südün indiqo rənglisini
həyatda anlamazın biriyəm
həyat tacirlərinə görə
Nəcid* bir kök-köməci
bir dəfnə budağı
gözüm kəlləmə çıxır
günəş batarkən Qırmızı dənizdə
Neçə kərə dodağımda gəzinir
Cemal Süreyyanın iki misrası:
“iki şey: eşq və şeir
şübhəylə qoşadır”
Boynunda parlayan gümüş zəncir
sol qulağında pagan* sırğa
yenə Kaysı ələ verər
dünyaya təkrar geri dönsə
Hər eşq bir şəhər kimi
şeirin bozunda gizlənər
bir gün mənim də qəlbim
Ankarada dara çəkilər
Metafizika
Səni bir kilsə həyətində aramalıyam artıq
xaçlarla gərilmiş ovuclarımda bir səssiz zəng
- Mən deyilmiyəm bu uçqunların üzərində uzanan
saçlarım pərişan
Səni bir sinaqoq həyətində aramalıyam artıq
çılpaq ayaqlarına sürtməliyəm lənətli üzümü
- Mən deyilmiydim maddənin birinciliyini gəmirən
ağlım darmadağın
Səni bir məsçid həyətində aramalıyam artıq
kirli bir dəsmal kimi sərməliyəm ürəyini önünə.
- Nə var içimi qanadan bu əzan səsində
mehrabım darmadağınıq.
Vida
Dünən günəşi paramparça gördüm pəncərəmdən pərdələri çəkdiyimdə
siyah bir səccadə kimi önünə sərdim üzümü mən də.
Əyildim çayından kuzəmi dolduram məlhəm suyunla
gördüm aşiq surətimi əlimdəki fənərin qırıq şüşəsində.
Ürpəndim başımdan barmaqlarımadək
baxdım şirə dolu küpünə batırılmışcasına saralmış bədr.
Ehram kimi təvaf etdimsə ayaq izlərini qibləm sayıb
qaraldı yenə sol məməmin ucundakı cəvahir.
Torpağı dinlədim, cığırlarda yürüdüm, ayaqyalın keçdim qoruqları
o tanış işarətini yenə duymadım vəd etdiyin cənnətin.
Fərrux Tunc
Sözcüklər
“Alkazar”*, “Qəsri-Şirin”dəki qəsr.
Ahibe* bildiyin bəxşiş arvad anlamıdır.
“Karavan”mı?*
O da bir “karvan” çınqısıdır.
Flaminqo
Titrəyən onlar, fəqət ölən bizik
Qızdırmalı ölüm döşəyində.
Düzdə
Artıq dəfinənin balığa yanaşdığı yerlərdə dolaşıram
O yüksək yaylalardan sürərək gəlmiş olsam da atımı.
Eşqin sonu ölümdür
Dağılan bir ömrü misralar sararmı?
Mahnılarla ovunarmı gözləntilər?
Tənhalığa yansıyıb yağarmı yağışlar?
Rənglər necə əmizdirər rəngsiz gözləri?
Göy bu qədər geniş olmasa deyərdi o
sona varmaz yolçular yolları
cavablarımız olurdu bizim də
sorulunca
qəlsəmələrimiz
dalınca dərin sulara.
Qarışqalar götürməsə qismətimizi
Quşlar çiynimizə qonmasa ibrət kimi
Şeir yazmaz
bir məslək alardıq
gündüz
gecə çapardıq
yorğa atımızın tərkində.
Necə şəhər olduğunu soruşardı
nə zaman şəhərlərdən söz düşəndə
şəhərlərdə neçə küçə
neçə yetkin sifət küçələrdə.
Və necə anladılırdı
sehri eşq ağacının
büründüyümüz
hər bir yarpağıyla
O ağacların uğultusuyla
parçalanır ürəyim
dedi gedərkən
Mənsə kar bir qaya
bilirdim eşqi...
gercekedebiyyat.com
*İmrul Kays – miladın 520-ci ilində Ərəbistan yarımadasının Nəcid bölgəsində doğulmuş ərəb şairi. Öz dövrü üçün şeirdə yenilikçi sayılır. Hökmdar oğlu olduğundan düşmənləri ilə döyüşdə yardım üçün İstanbula (Konstantipola) gəlmiş, lakin buranın hökmdarı ona zəhərli libas vermiş, şair zəhərlənərək ölmüşdür. Qəbiri Ankaradadır. (Tərcüməçinin qeydi)
*Pagan – dini deyil, təbiətə tapınan, təbiətlə iç-içə olan inanc.
*Alkazar – İspaniyanın Əndəlüs şəhərində ərəblərin tikdiyi qalın divarlı müdafiə qəsrlərinə verilən ad. Ərəbcə “əl-qəsr” kəlməsindəndir. (Tərcüməçinin qeydi)
*Ahibe - ərəbcə “əl-hibə” sözündəndir, ispancaya “ahibə” şəklində keçib. “Hədiyyə”, “bəxşiş” arvad, qadın anlamındadır.
*Karavan – səyyar ev, qoşqu evi.
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/kulis_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi TikTok-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi X-da izləyin
