Ayxan Ayvaz

Üzeyir Mehdizadənin Türkiyədə hay-küylə qarşılanmağı gündəmə bomba kimi düşüb. Hərə bir cür münasibət bildirir bu hadisəyə.

Sanki dəhşətli bir şey olub.

Sanki Üzeyirin buna haqqı yoxdur.

Türkiyə elə bil ancaq Sezen Aksudan, Ajda Pekkandan ibarətdi. Oranın da İsmayıl YK-sı var. Demet Akalını var. Var oğlu var!

Və əgər bir müğənni kütləvi şəkildə sevilirsə, sözsüz, onun içində bayağılıq olacaq. Lakin o bayağılığın içində bir saflıq, bir istedad da arada bir boy atacaq.

Üzeyir Mehdizadə ilə bir verilişə çıxmağımız yadıma düşür. Onda hələ Üzeyirin necə deyərlər, təzəcə cücərən vaxtlarıydı. Mənim də yumurtadan indicə çıxdığım zamanlar.

İkimizə də reytinq, tanınmaq lazımıydı.

Mənə Üzeyirdən daha çox.

Çünki mən yazırdım, o oxuyurdu. Və məndən daha şanslıydı.

Aparıcı veriliş başlayandan məni “tırka”ladı ki, qalmaqal yarat, Üzeyiri yıx sürü.

Onda “tırkaya” gedən vaxtlarım idi, etiraz etmədim, veriliş başlayan kimi Üzeyirə döşədim.

Bayağılıq, məzmunsuzluq haqqında uzun-uzadı çıxış elədim. Üzeyir də sakitcə mənə qulaq asırdı.

Mikrofon Üzeyirin əlinə düşəndə dedim, indi o da məni yıxıb-sürüyəcək, söz altda qalmayacaq, qalmaqal yaranacaq, saytlar manşet edəcək. Xəyalımda özümü şöhrətin ən uca zirvələrinə qaldırırdım.

Ancaq əksi oldu.

Üzeyir məsumcasına fikirlərimə hörmət etdiyini və onun da yalnız bunu bacardığını dedi.

Əlim üzümdə qaldı.

Etiraf edim ki, şok oldum.

Çox utandım açığı. Mən niyə bu vəziyyətə düşmüşdüm? Bir aparıcının sözünə görə bu cür mədəni bir adama niyə bunları söyləməliydim? Tamam, haqlı ola bilərəm. Amma adam bir az sözlərinə fikir verər, qabağındakından bir-iki kitab artıq oxuyub deyə onu əzməyə çalışmaz.

Verilişin sonlarına yaxın valı dəyişdim: Üzeyir kimi müğənnilərin dünyada da olduğunu dedim. Nə olar ki bizdə də Üzeyir olanda? Qoy sevilsin.

Proqramdan sonra gedib əl tutdum və dediklərimə görə üzr istədim. Həminki mehribanlıqla gülümsündü və mənə dedi ki, sizin fikirlərinizdir, hörmət edirəm.

Belə...

Üzeyir heç vaxt özünü Sezen Aksu mərtəbəsində hiss etməyib. Onun öz çevrəsi var və orda sevilir. Qoyun orda sevilməyə davam eləsin.

Qardaş ölkədə də Üzeyirsevənlər varsa, nə edək? Oturub dərd çəkək? Guya hamımız intellektuallıqdan yerimizdə dayana bilmirik, bayağı bir şey eşidən kimi qulağımızı tuturuq.

Yadımızda saxlayaq, sənət bəzən bayağı şeylərin üzərində yaranır. Və Üzeyir heç vaxt heç bir sənətçinin yerini dar eləmir.

• Füzuli ilə bağlı yeni kitab nəşr edildi
• İnsanın doğulması - Qorkinin hekayəsi
• Mağara axtarıram “yuvam” deyə biləcəyim - Şuntaro Tanikavanın şeirləri