UNESCO son illər silahlı münaqişələr nəticəsində xarabalığa çevrilmiş İraqın Mosul şəhərində qədim tarixi abidələrin bərpasında yaxından iştirak edir.
Yaxın Şərqin mədəniyyət mərkəzlərindən biri olmuş, şumer şəhərlərindən Babilistana qədər misilsiz mədəniyyətin yadigarlarını qoruyub saxlamış bu şəhərdə bütpərəstlik, iudaizm, islam, xristianlığın, habelə müxtəlif dini təriqətlərin mədəniyyət irsi bərpa olunur. Buradakı 486 məscidin əksəriyyəti XII əsrə aiddir və Mosulun qüdrətli Zəngidlər sülaləsinin hakimiyyət paytaxtı olduğu zamanlarda tikilib. Bundan başqa, şəhərdə erkən xristianlıq dövrünə aid olan 32 kilsə və 6 monastır da İŞİD terrorçuları tərəfindən və silahlı münaqişələr nəticəsində dağıdılıb. Hələ min il əvvəl Hindistan və Çindən tacirlərin axın etdiyi Bab-əs-Saray qədim bazarı da bərpa olunmalıdır. Mosulda tarixi abidələrin məhv edilməsi 3 il bu şəhəri işğal altında saxlamış “İslam dövləti” terrorçularının vəhşilikləri ilə bağlıdır. İraq ordusunun 2017-ci ilin iyulunda Mosulu azad etməsindən sonra tarixi abidələrin bərpası məsələsi gündəmə gəlib.
UNESCO-nun baş direktorunun müavini Ernesto Ottone bildirib ki, Mosuldakı Nəmrud arxeoloji abidəsinin, muzeyin, əl-Hədba minarəsinin və digər abidələrin bərpası üçün İraq hökuməti ilə birgə layihələr hazırlanıb. Bu məqsədlə yerli gənclərdən ibarət 1500 nəfərlik qrup təlim kurslarına cəlb olunub. “Mosulun mədəni-tarixi abidələrinin bərpası prosesinə yerli əhalinin cəlb edilməsi və onların işlə təmin olunması insanlarda gələcəyə inam hissi yaradacaq”, -deyə təşkilatın baş direktorunun müavini qeyd edib.
İraq Prezidenti Bərham Saleh də bu layihələri müzakirə etmək üçün UNESCO-nun Parisdəki mənzil-qərargahında olub və baş direktor Odri Azule ilə görüşüb.
UNESCO-nun baş direktoru bildirib ki, İraqda tarixi abidələrin bərpası sahəsində beynəlxalq əməkdaşlıq bu ölkədə sülhün möhkəmlənməsinə də töhfə verəcək. O əlavə edib ki, “Mosulun ruhunun bərpası” adlı təşəbbüs təşkilatın son illərdə bu istiqamətdə həyata keçirdiyi ən böyük layihə olacaq./azertag.az/
