Bu gün tanınmış şair Ramiz Qusarçaylının doğum günüdür. Onun 55 yaşı tamam olur.
Kulis.az bu əlamətdar gün münasibətilə şairi təbrik edir.
Qəbul otağında ağlayan əlil
Kimin qəbuluna gəlmisən, qağa,
Kimin qapısına atıblar səni.
Gör kimin yolunda ölmüsən, qağa,
Gör kimin kefinə satıblar səni ...
Kimin nə vecinə nə gündəsən sən,
Ayağın hardadı,
Əlin hardadı ?!.
Evinin içində sürgündəsən sən,
Torpağın hardadı, elin hardadı ?!.
Səngərə bənzəyir qapının ağzı,
Qapının ağzında abrın sürünür,
Dəlir qulağını yaylım atəşi,
Qapının ağzında səbrin sürünür,
Üzür ürəyini yardım atəşi...
Burda yalan-yalan qəlpələnirsən,
Burda boş vədlərə səpələnirsən...
Yalana qarışıb məmurun başı,
Talana qarışıb məmurun başı,
Verənə qarışıb məmurun başı
Alana qarışıb məmurun başı,
Qapının ağzında qəbrin sürünür,
Yurdunu ağlaya bilməyənlərin
Səni ağlamağı gülünc görünür ...
Bilirəm, Allaha qalıb əlacın,
Hər günün taleyin gizlənpaçıdı.
Səni süründürən çörək ağacı
Səni dik saxlayan əl ağacıdı ...
On ildi yuxundan güllələr keçir,
Varından, yoxundan güllələr keçir,
Uzaqdan, yaxından güllələr keçir,
On ildi abrını güllələyirlər,
On ildi səbrini güllələyirlər,
Solundan, sağından güllələr keçir,
Güllə qaytarmağa əl-ayağın yox
On ildi qəlbini güllələyirlər...
Yurdundan yağını qova bilmədin,
Qovdun bədənindən əl-ayağını.
Qovulan ayağın
Qovulan əlin
Payına şəriklər tapılır burda,
İndi də özünü qov bu qapıdan
Üzünə bağlıdır qapılar burda.
Haqqın düyün düşən bağı çürüyüb,
İnsafın, mürvətin tağı çürüyüb,
Nə ocaq, nə də ki, yada yurd düşür,
Bu pərdə gözlərdən çəkilən deyil ?!.
Sən görən Vətənə elə qurd düşüb
Zəlzələ qopsa da tökülən deyil...
Köksün Daşaltıdı,
Sinən Şellidi,
Ölən kim, qaçan kim, sənə bəllidi...
Şəhidi bəllidi
Əlili bəlli,
Sənə bu millətin zəlili bəlli...
Gör kim başa çəkir zəlil başları,
Çörəyə oynadır əlil başları...
Nə şahə qaldırır,
nə atdan düşür,
Qarabağ savaşı urvatdan düşüb ...
On ildi ağzının dadı əlildi,
Divardan asılan ələyin əlil,
On ildi gözünün odu əlildi,
On ildi dilənən biləyin əlil.
Hərəmiz bir cürə əlilik, qağa,
Sən candan əlilsən,
bədəndən əlil,
Mən yurddan əliləm, Vətəndən əlil,
Sən əldən əlilsən, ayaqdan əlil,
Mən yad əlindəki torpaqdan əlil...
Bu dünya mənim də qəbul otağım,
Hələ çox qapımı bağlar içimdə.
Təbrizli, Dərbəndli əlil torpağın
Arazı, Samuru ağlar içimdə.
Qara yellər öpür Xarı bülbülü,
Mən əsir torpağın gül əliliyəm.
Şairinki sözdü,
şairinki dil,
Neynim ki, yanında dilim qısadı,
Mən sənin yanında dil əliliyəm,
Əlindən tutmağa əlim qısadı
Mən sənin yanında əl əliliyəm.
Oynayıb yerindən bu baş, bu beyin,
Gözüm gözləməkdən yorulub mənim.
Sınıb şüşə kimi Şuşa ürəyim
Qarabağ qanadım qırılıb mənim...
Mənə göz dağıdı,
Sənə göz yaşı,
Göz-göz, ürək-ürək çürüyən bədən,
Qoru göz yaşını, əlil qardaşım,
Qoru, göz yaşıyla göyərməz Vətən ...
Nə hönkür dərdini, nə giley daşı,
Yüz üzdə, yüz adda gözlərdən qoru.
Qoru, göz yaşını, əlil qardaşım,
Aşağı, yuxarı ... bizlərdən qoru ...
2005
Baxsana
Yox! Yox!
bu adamlar əvvəlki deyil,
Bu üzlər əvvəlki deyil, baxsana !
Dağlar bir-birinin xətrinə dəyir,
Daşlar bir-birini yeyir, baxsana !
Öyülən ulaqdı,
söyülən atdı.
Tayfa mərəkələr abır soydurur.
Hər kəllə bir əldə Hacı Muraddı,
Hər əl bir kəllədə qiyam uydurur.
Ötür şamanların şoran laylası,
Çadır bülbülləri artır, baxsana!
“Mənim xalqım ...” ların xor kapellası
Xalqı ...xanalara dartır, baxsana !
Tamah döyəcləyir boş adamları,
Göz gözə qaynayır,
dil dilə bişir.
Gəlir iş başına iş adamları,
Rüşvət nikah kimi qanuniləşir.
Ucuz bitənlərin küləşi baha,
Çapır kürsülərdə şöhrət acları.
Şairlər sözündən asılmır daha,
Sarayda yalmanır dar ağacları.
Ərinməz ər sözə Ərən dərəsi,
Dəyirman yerində Cünun ağlayır.
Sözün Koroğlusu, - Sabir nərəsi
Sözün Füzulisi Məcnun, - ağlayır.
Baxsana !
Bu üzlər əvvəlki deyil,
Bu sözlər əvvəlki deyil, baxsana!
Dağlar bir-birinin xətrinə dəyir,
Daşlar bir-birini yeyir, baxsana!
Hələ çox günahın yeri ağ qalıb,
Hələ kef göyərdir hər sönən ocaq.
Bu günü gülənlər elə çoxalıb,
Bilmirəm sabahı kim ağlayacaq ...
Neynim
Bu torpağın harayı nə,-
Hay tuta bilmirəm, neynim.
Ürək dönüb şum yerinə
Boy tuta bilmirəm, neynim.
Baş açmıram, kim nəçidi,
Kim tacirdi, kim hacıdı,
Hərə bir cür zurnaçıdı
Züy tuta bilmirəm, neynim.
Bu qan nə çox qaldı yerdə,
Yoxsa gedib ölüm bir də...
Mənə elçi gələn dərdə
Toy tuta bilmirəm, neynim...
Bu yaz çiçəkləmə, ərik ağacım
Ayaqlarının donu təzəcə açılan balaca qızcığaz xəstəxanada yuxudan oyanıb dedi ki, Şuşada, evimizdəydim. Qapımızdakı ərik ağacı çiçəkləmişdi…
Nə göyərt bu dərdi,
Nə ləkdən keçir,
Silkələ, çalxala, ələkdən keçir.
Daha güldən keçib, çiçəkdən keçib,
Bu yaz çiçəkləmə, ərik ağacım.
Qeyrət başı bağlı,
dərd başı açıq,
Səhər ürək götür, dərd başına çıx…
Ağaclar Şuşada qurğuşun açır,
bu yaz çiçəkləmə, ərik ağacım.
Dərdə bax,
can dözür, qan dözür belə,
Yaralı daşları kim üzür belə,
Ağla Mehri belə, Zəngəzur belə,
Bu yaz çiçəkləmə, ərik ağacım.
Oyatma, qoy yatsın yatan dərdləri,
Köz-köz ürəyimi çatan dərdləri,
Gördüm çiçəyini atam, dərdlərin…
Bu yaz çiçəkləmə, ərik ağacım.
Bu dərd qaya-qaya,
daş-daş güllənir,
Daş-qaya üstündə savaş güllənir,
Yiyəsiz yurd yeri yavaş güllənir,
Bu yaz çiçəkləmə, ərik ağacım.
Namus
Mühasirə zamanı ermənilərin əlinə keçməsin
deyə yeganə qızını güllələyən naçar atanın dilindən
Əl saxla, xain balası,
Qoy namusumu basdırım.
Gözümün ağı, qarası
Bircə qızımı basdırım.
Bu yerlər boşalır, qaçır,
Allah da baş alıb qaçır,
Öpüb torpağı, ağacı,
Yalayıb qumu, basdırım.
Dalımca yortar izlərim,
Daşları yırtar dizlərim,
Baxsam tökülər gözlərim,
Gözümü yumub basdırım.
Sayan sayıb, nə say tutum,
Ölüb bu dərdə boy tutum?!
Harda özümə toy tutum,-
Harda özümü basdırım?!
Bir gülləyə yol gedirəm
Nəyim var ki, hesab çəkək,
Üçüm yoxdu, beşim yoxdu.
Bir gülləyə yol gedirəm,-
Deməsinlər döşün yoxdu…
Dərdəm, o da daş əllərdə,
Dağ hüznü var su dillərdə.
Söz havası ölən yerdə
Ürək qəbri nöşün yoxdu?!
Cığırlar düşər izimə,
Yoxuşlar enər dizimə,
Qaldır məni Şah düzünə
Sonrasıyla işin yoxdu…
Zəminxarə
Bu gül deyil, xəzəlimdi,
Bu son deyil əzəlimdi,
Bu qəm mənim gözəlimdi
Gözəl dünya, qəmin xarə,
Zəminxarə.
Şah küləyi, dağ ahəngi,
Daşlar oynar cəngi-cəngi,
Dəşti rənği, Dügah rəngi,
Neyçün qaldı zəmin xarə
Zəminxarə.
Donan yaşdı laçın gözdə,
Əriyər də, əriməz də,
Bir yurd ağlar Əriməzdə
Ağlar üzü həmin xarə
Zəminxarə.
Ah, təzə dərdin boyatı,
Dilimdən qaçar bayatı,
Qarabağ, Qacar-bayatı,-
Zülüm-zülüm dəmin xarə,
Zəminxarə.
Araz, Samur, a Sar çaylı,
Rast dərəli, Hisar çaylı,
O səs sənsən, Qusarçaylı
O çay sənsən, gəmin xarə,
Zəminxarə.
.
Ağlama
Ağlayırsan, indi ağla,
Məni öləndə ağlama.
Qəbrim üstə güllər solub
Xəzan gələndə ağlama.
Sıxılma yas saxlayanda,
Geyib qara bağlayanda,
Ağla, düşmən ağlayanda,
Dostlar güləndə ağlama...
Gözəl davran, gözəl inlə,
Darılma dərd gözəlinlə...
Göz yaşını öz əlinlə
Özgə siləndə ağlama...
Öz tamı var, öz təhəri,-
Ölüm ömrün son bəhəri...
Gizlə gözündən qəhəri
Gözün biləndə ağlama.
Axşam şəri, səhər danı,-
Səninlə böldüm hər anı,
Sonuncu dəfə dünyanı
Yarı böləndə ağlama...
A bənövşəm mənim …
O nə boylanışdı, dolmusan yenə,
A bənövşəm mənim, süsənim mənim.
Özü bu dünyanı sevdirib mənə
Özü bu dünyadan küsənim mənim.
Gör bulaq dərəyə nə dil açdırıb,
Tənha daşlara da könül açdırıb,
Həsrəti gözümdə gül-gül açdırıb
Qönçə dodağını büzənim mənim.
Gecələr rənd alır qara telindən,
Qara mənsizliyi dara telindən.
Düşüb ürəyimə yara telindən
Tel-tel ürəyimi üzənim mənim.
Dərdə də tək dözür canım, can keçib,
Qüruba enirsən danımdan keçib,
Üz-üzə gələndə yanımdan keçib,
Məni yuxularda gəzənim mənim.
Eh … bu da bir eşqin ayrı dağları,
Üşüyür kölgəsi aylı çağların.
Düzüb zülüm-zülüm ayrılıqları
Üstündə meh kimi əsənim mənim,
A bənövşəm mənim, süsənim mənim…
Fələstində, Qarabağda
Kişi qaçqın, körpə acdı,
Fələstində, Qarabağda.
Yersiz gəldi, yerli qaçdı
Fələstində, Qarabağda.
Siyasi şər qatır doğur,
Qız uşağı çadır doğur,
Dünya hər gün qəbir doğur
Fələstində, Qarabağda.
Üzümüzdə azaldı su,
Yaramızdan duz aldı su,
Vətən yağı gözaltısı
Fələstində, Qarabağda.
Qüdsüm, Şuşam,-
dərd sırası
Birdi ərəb, türk yarısı ...
Gedir müsəlman urası
Fələstində, Qarabağda.
ATƏT, BMT ... bir zaddı,
Hər qətnamə zarafatdı ...
Bir günah da Ərəfatdı
Fələstində, Qarabağda.
Var gül yeri,
var daş yeri
Hər daş üstü savaş yeri
Tanrım, qandı, yavaş yeri
Fələstində, Qarabağda.
... və
və bu ağ qaralar,
və qara ağlar ...
və bu ağ uralar,
və qara tağlar ...
və bu ağ sərçələr,
və qara damlar ...
və bu ağ gecələr
və qara şamlar ...
və bu ağ halələr,
və qara otlar ...
və bu ağ nalələr,
və qara notlar ...
və bu ağ durnalar,
və qara göylər ...
və bu ağ zurnalar
və qara züylər ...
və bu ağ qoyunlar,
və qara bağlar ...
və bu ağ oyunlar
və Qarabağlar ...
və bu ağ mamırlar,
və qara daşlar ...
və bu ağ çadırlar
və qara qışlar ...
və bu ağ bazarlar,
və qara qullar ...
və bu ağ məzarlar
və qara dullar ...
və bu ağ talanlar,
və qara izlər ...
və bu ağ yalanlar,
və qara üzlər ...
və bu ağ qanunlar,
və qara güclər ...
və bu ağ nadanlar,
və qara biclər ...
və bu ağ qəzalar,
və qara qutu ...
və bu ağ fəzalar,
və qara lotu ...
və bu ağ rəyasət.
və qara kütlə ...
və bu ağ siyasət
və qara kütlər ...
və bu ağ aşağılar,
və qara ətək ...
və bu ağ uşaqlar,
və qara çörək ...
və bu ağ ulduzlar,
və qara seyr ...
və bu ağ kağızlar,
və qara şeir ...
Aparır
Aparır məni mələklər,
Gecəmi şamdan aparır.
Aparır dəni küləklər
Payızı şumdan aparır.
Yurd daşında qan hörüyü,
Yaddaşımda qəm körüyü,
Odu ocaqdan kürüyür
Tüstünü damdan aparır.
Gülümü tağdan düşürür,
Ölümü haxdan düşürür,
Çeçeni dağdan düşürür
Ərəbi qumdan aparır.
Soyu Saxadan, Sakidən,
Nefti Bağdaddan, Bakıdan,
Tusini Qalaktikadan
Xəyyamı camdan aparır.
Kin bir, oyun bir, tələ bir,
Hər günüm haqqın Hələbi ...
Qovulur Həsən Çələbi
Tarixi Rumdan aparır.
Dünya, bu eşq də səngidi,
Nə mən uşaq, nə sən gidi ...
Bu cəng müsəlman cəngidi
Tutub qolumdan aparır ...
Gəldim
Cavan yaşda bir dərvişdim,
Hara gəldim, çaşıb gəldim.
Özgə atına minmişdim,
Öz xoşumla düşüb gəldim.
Bir əlimdə daş oynatdım,
Bir əlimi boş oynatdım,
Ürək qovdum, baş oynatdım
Bir balaca bişib gəldim.
Gördüm ki, düzdən keçirlər,
Əyilib bizdən keçirlər…
Torpağın üstdən keçirlər
Mən altından keçib gəldim.
Azalır qapıda it saxlayanlar
Küçüklər yuvaya yovuşmur daha,
İtlər yuvasını boş saxlayırlar.
Yalaq itdən baha, yal itdən baha,
Adamlar birtəhər baş saxlayırlar,
Azalır qapıda it saxlayanlar.
İtlər ağıllanıb,
nə söy, nə qına,
Nə qapı qoruyur, nə dam saxlayır.
Adamlar üz tutur it qapısına,
İtlər qapısında adam saxlayır,
Azalır qapıda it saxlayanlar.
Kürsü ayağında,
zəncir döşündə,
Köpüklü sözlərdən it iyi gəlir.
Adamlar məhv olur yal döyüşündə,
İtlərin ağzından ət iyi gəlir,
Azalır qapıda it saxlayanlar.
Dəri adamların, diş köpəyindi,
Kimə öz leşindən ruzi qalacaq.
Adam boğuşdurur tazılar indi,
Tazılar özündən razı qalacaq?!
Azalır qapıda it saxlayanlar,
Minib bir-birini sürür adamlar,
Adamlıq hər itə, tulaya qalıb?!
Ağaca, ulduza hürür adamlar,
Adamlar ulaya-ulaya qalıb,
Azalır qapıda it saxlayanlar.
Harınlar həvəslə sümük sanadır,
Meydan adamına, küçə itinə.
Dünya özü boyda sallaqxanadır
Neçə adamına, neçə itinə,
Azalır qapıda it saxlayanlar.
Gör kimin kefinə quraşdırıblar,
Yarı adamları,
yarı itləri.
Vətən, nə canına daraşdırıblar,
Bu qara itləri, sarı itləri
Azalır qapıda it saxlayanlar.
Qapıb bir-birini tutur adamlar,
Bu xəstə adamlar, qotur adamlar,
Artır imanına it bağlayanlar,
Azalır qapıda it saxlayanlar.
Bu adam nə yaman acdı, ilahi
Bu adam nə yaman acdı, ilahi,
Acdı, gözü acdı, qulağı acdı,
İliyi, sümüyü, dalağı acdı,
Gövdəsi, toxumu, calağı acdı,
Bu adam nə yaman acdı, ilahi...
Evdə arvadının balağı acdı,
Qapıda itinin yalağı acdı,
Danası, üyəsi, lağı acdı,
Bu adam nə yaman acdı, ilahi...
Qışlaqda qışlayır, yaylağı yeyir,
Yaylaqda yaylayır, oylağı yeyir,
Örüşü, meşəni, çaylağı yeyir
Bu adam nə yaman acdı, ilahi...
Sürüb dağ çayını arana gedir,
Aranı döndərib virana...gedir,
Minib vəzifəni tirana gedir
Bu adam nə yaman acdı, ilahi...
O damdan qovursan bu dama girir,
Bu damdan qovursan o dama girir,
Bu adam nə yaman adama girir
Bu adam nə yaman bicdi, ilahi...
Bu adam nə yaman acdı, ilahi...
Mənlik deyil
Bu səngər haqq səngəridi,
Zəhmində çox cəng əridi,
Ləngərim söz ləngəridi
Yüngül hava mənlik deyil.
Öz göyüm var,
öz mələyim,
Öz xəttim var,
öz lələyim,
Öz məzarım, öz bələyim
Haram yuva mənlik deyil.
Davam nə can davasıdı,
Nə də yorğan davasıdı,
Azərbaycan davasıdı,-
Ayrı dava mənlik deyil.
Bəy
Qan dediyin su imiş,
Qarğa da bir qu imiş,
Vətən elə bu imiş
Millət elə budu, bəy.
Yad əlində kündəsən,
Bilirəm nə gündəsən,
Evində sürgündəsən
Qürbət elə budu, bəy.
Yapışmadın riyadan,
Yarımadın həyadan,
Nələr çəkdin ziyadan
Zillət elə budu, bəy.
Təknəndə üzün qara,
Dilində düzün qara,
Toy qara, hüzn qara
Zülmət elə budu, bəy.
Çox dayazlar dibdədi,
Çox boğazlar ipdədi,
Haqq, ədalət cibdədi,
Dəhşət elə budu, bəy.
