Bakıda sayı onsuz da az olan kitab dükanlarından biri - "Zero" bağlandı. Mağazanın sahibi, şair Zahir Əzəmət bunun səbəblərinə aydınlıq gətirir.
- Zahir bəy, “Zero” nəşriyyatına məxsus mağazanı bağlayacağınız haqda məlumat veribsiniz. Necə oldu bu qərara gəldiniz?
- Bir ilə yaxın müddətdə həm mağazanın, həm də internet üzərindən satış xidmətimizi müqayisə etmək imkanımız oldu. Düşündük ki, gücümüzü yalnız on-line satış istiqamətində cəmləşdirməliyik. Nəşr və satış işindən geri çəkilmirəm, sadəcə, mağazanı bağlayıram.
Mağaza maddi cəhətdən özünü doğrultmadı, əvvəlcədən bunu hesablamışdım, ona görə də kiçik məkan götürmüşdüm ki, xərcləri az olsun. Amma gördüm ki, kiçik xərclər qarşısında belə mağazada kitab satışı özünü doğrulda bilmədi. Nəticədə gücümüzün parçalanmasının qarşısını almaq üçün, bütün diqqətimizi on-line kitab satışına yönləndirdik.
- Mağaza neçə ay idi işləyirdi, bəlkə yay ayları olduğu üçün satış zəifləyib?
- Xeyr mağazanı dekabr ayında açmışdım, ondan bəri elə ay olmadı ki, mağaza öz xərcini ödəsin, lakin on-line satış xidmətimizin mağazadan daha çox gəlir gətirdiyini müəyyən etdim. Belə bir nüansı müəyyən etdim ki, potensial kitab alıcıları adətən kitab mağazaları açıq olduğu müddətdə ofislərdə işdə olurlar, həftə sonlarını isə ailələrinə və özlərinə ayırırlar, cəmi bir yol qalır, onlar gələ bilmirlərsə, kitab onların ayağına getməlidir.
Alıcı auditoriyasını təhlil edəndə məlum olur ki, onların əksəriyyəti ofislərdə, banklarda işləyən adamlardır, on-line kitab satışı xidməti onların işlərini yarayır, bu halda əlavə bir mağaza saxlamağa ehtiyac görmürəm. Bu bütün dünyada gedən bir tendensiyadır.
- Azərbaycanda oxucuların çoxu bu fikirdədir ki, ölkədə maaşlar Avropadakından aşağı olsa da, kitablar Avropa qiymətlərinədir və kitabların keyfiyyəti də qətiyyən Avropa kitablarınınkına uyğun deyil.
Siz düşünmürsünüz ki, kitabın satılmamasının səbəblərindən biri də bu ola bilər. Ucuz qiymətə satılacaq kitablar çap etməyə sizə nə mane olur?
- Bilirsiniz, “Zero” kitab evi olaraq ucuz qiymətə satılan kitablar çap etdik, o kitabları 40-50 faiz endirimlə də satışa qoyduq. Doğrudur, bizim vətəndaşların gəlirləri Avropadakından xeyli azdır, bu da satışa təsir edə bilər. Ancaq oxucunun kitabları baha görməsi əslində bəhanədir.
Kitabın yaxşı satılmamasının əsas iki səbəbi var, birincisi, kitab ala biləcək insanların əsasən mağazalardan kənarda olması, biz onları lazım olan yerdə axtarmırıq, ikincisi isə ümumiyyətlə ölkədə oxucu səviyyəsinin aşağı olmasıdır. Biz də bütün həmkarlarımızla bu səviyyənin artmasına çalışırıq.
- Bir məsələ var ki, bizdə oxucunun maraqla axtardığı dünya ədəbiyyatı nümunələri tələm-tələsik, naşı tərcüməçilər tərəfindən tərcümə olunub, keyfiyyətsiz buraxılır, üstəlik bu kitablara yüksək qiymət də qoyulur. Nəticədə ən çox oxunulacaq kitablar funksionallığını itirir. Oxucu bunu hiss edir və “kitab oxuyun” çağırışına sırf marketinq məqsədli çağırış kimi baxır.
- Əgər problem təkcə tərcümə ilə bağlı olsaydı onda kitab bazarında yerli müəlliflər daha çox satılardı. Kitab bazarında satılan kitabların doxsan faizi xarici müəlliflərdir.
Təbii ki, tərcümədə qüsurlar var, Azərbaycan tərcümə məktəbi hələ yeni formalaşır, yaxşı tərcüməçilər barmaqla sayılacaq qədərdi. Amma bütün ölkələr bu yolu keçib, biz də keçəcəyik. Kitab bazarında rəqabət azdır, bazar genişlənəndən sonra buraya yeni oyunçular girəcək, rəqabət olacaq, keyfiyyət artacaq. Hər halda görürük ki, iki il qabaqkı kitablarla müqayisədə “Qanun” nəşriyyatı daha keyfiyyətli kitablar ortaya qoymağa başlayıb. Amma fakt budur ki, oxucular hələ də xarici müəlliflərə üstünlük verir. Sanki yerli müəlliflərə etibar etmir, pulunu dünya ədəbiyyatına xərcləməyə üstünlük verir.
Bizim kimi xalqlar hətta öz yazarı da olsa, onun xaricə gedib təsdiqlənməyindən sonra, əsərlərinə maraq duyur. Başqa xalqlar yazıçımızı təsdiq edəndən sonra, bizimkilər də həmin yazıçını tanıyırlar. Özləri özlərinə güvənmirlər. İnanıram ki, bu problemlər aradan qalxacaq, on il qabaq ümumiyyətlə kitab alan yox idi, ildən-ilə kitabın inkişafı prosesi sürətlənir.
Oxuzali.az
