Kulis yazıçı Nəriman Əbdülrəhmanlının “Yarımçıq gün” hekayəsini təqdim edir.

...Hər şey gözlədiyindən də yaxşı başa çatıb...

Cəmi iki saatdan sonra ailə-iş qayğılarından, şəhərin basırığından canını qurtarıb əziyyət-filan çəkmədən şəhərətrafı qəsəbədəki sanatoriyaya gəlib çıxmısan, qeydiyyatçı xanımın umacaqlı gözlərinin içinə baxa-baxa, elə o cür də umacaqlı olan təbəssümünü “qiymətləndirib” təkadamlıq otaq almısan, hər şeyi yerbəyer eləyib arxayınlaşmamış sarımtıl, yumşaq kağız dəstini, bir də qələmi masanın üstünə qoyub pərdəsi yarıçəkilmiş pəncərədən bayıra baxırsan. Düzdü, dəniz görünmür, amma qış da olsa, gözlərinin qarşısında həmişəyaşıl ağacların ruha dinclik gətirən sıraları uzanıb gedir. Hava bir az küləklidi, səhər sən avtobusa minəndə xırda-xırda yağan yağış artıq sulu qara çevrilib, göydən çəpəki enən qar dənəcikləri binanın ətrafındakı daş döşəməyə çatan kimi əriyir. Əlbəttə, bu cür yağmaqla çətin ki, yerdə nəsə qala. Belə çıxır, bu il də qar görməyəcəksən.

Qapını döyürlər, gedib açırsan: xadimə qadındı, yatağın mələfələrini, dəsmal və məhrəba gətirib. Görünür, onun da oynaqları ağrıyır, sanatoriyada işləyə-işləyə bu xəstəlikdən əziyyət çəkməsi də sənə qəribə gəlir. Qadın yanlarını basa-basa, asta yerişlə gəlib mələfələri, yastıqüzünü dəyişir, dəsmal və məhrəbanı çarpayının başına qoyur, xoş istirahət arzulayıb, nəzərlərini döşəmədən çəkmədən əlavə eləyir ki, bir şeyə ehtiyacınız olsa, deyərsiniz. Qaydanı bilirsən, bu məqamda sol çiynin yuxarı qalxır, sağ əlin cibinə gedir, xırda əsginaslardan birini çıxarıb qadının zəhmətini qiymətləndirirsən.

Qadın dil-ağız eləyib çıxandan sonra dönüb kiçik masanın üstündəki qələm-kağıza baxırsan. Beynindən keçirirsən ki, düzdü, gəlmisən, amma xəstəliyin-filan boş şeydi, sənin canındakılar cürbəcür proseduralarla çıxan deyil; bu gün bazar günüdü, səhər tezdən həkimin qəbulunda olacaqsan, səni müayinə eləyəcək, yazıb-pozacaq, prosedurları müəyyənləşdirəcək, məsləhətlər verəcək, sən də cıdır atı kimi dəstədə öz yerini tutacaq, tibb bacılarının arxasınca qaçacaq, növbələrdə gözləyəcək, hər kəslə dil tapmağa çalışa-çalışa, prosedur kabinələrində çoxu rayonlu olan, yad qadın mehri üçün burunlarının ucu göynəyən kişilərin yetik atmacalarını, tibb bacılarının umacaqlı zarafatlarını, təsadüfi tanışlardın danışdıqları boyat əhvalatları dinləyəcək, tər və çirkli paltar qoxusuna tab gətirməyə çalışacaq, dadsız-duzsuz yeməklərdən yeyib çarpayında uzanacaq, ya da eyni dərdli olduqlarına görə tez dil tapan xəstələrdən birilə gap eləyə-eləyə həyətdə gəzişəcək, uzaqbaşı qəsəbənin küçələrində işsiz-gücsüz adam kimi veyillənəcəksən. Arabir dost-tanışlardan bir neçəsi canı yandığına, bir neçəsi sonra səninlə üz-üzə gələndə başını dik tutmaq üçün, bir neçəsi də elə-belə, bekar olduqlarına görə baş çəkəcək, cürbəcür söhbətlərlə başını ağrıdandan sonra ölçülü-biçili, ütülü sözləri qabırğana göşəyib gedəcəklər, sən yenə öz fikirlərinlə təkbətək qalacaq, müalicə prosedurları vaxtı bədəninə elektrik cərəyanı verilə-verilə, masajçının əlləri bədənində oynaya-oynaya, vannada uzana-uzana təəssüfqarışıq ağrı duyacaq, o ağrının səbəbini çək-çevir eləyə-eləyə fikirlərin dolaşığında itib-batacaqsan.

Əşyalarını hələ yerbəyer eləməyə tələsmirsən, nəyi gözlədiyini heç özün də bilmirsən. Nə müddətdi arzuladığın təkliyə, rahatlığa çatmısan, ən azı daxili yüngüllük, rahatlıq duymalısan. Yolüstü meyvə almışdın, sellofan torbadan alma götürüb həmişə olduğu kimi, əlinlə silir, dişləmək istəyirsən, amma dişlərinin daha o iqtidarda olmadığını beynindən keçirib yol sumkasının cibindən qatlama bıçağı çıxarırsan. Bıçağın tiyəsi almanı ülgüc təki doğrayır, həmin məqamda da sol əlinin çeçələ barmağında kəskin ağrı duyursan: tiyə qabıqdan keçib barmağın ucuna sancılıb, xırdaca kəsikdən qan gəlir. Qeyri-iradi əlini silkələyirsən, bir damcı kağızın üstünə düşür, sən də yavaş-yavaş kağıza hopan ləkəyə baxa-baxabir anlığa barmağının ağrısını unudursan. Ləkə O hərfini xatırladır, amma yanında xırdaca nöqtə var: O. Yəni, O, vəssalam. “Əlbəttə, O, - beynindən keçirirsən, - İlahi Qüvvə. Gəlməyinin səbəbi də O-du, getməyinin səbəbi də O olacaq. Hesab eləmə ki, gəlib bura çıxmısan, hər şey olub-bitib. Bir andan, bir dəqiqədən, bir saatdan sonra nə baş verəcəyini O-ndan başqa kim bilir?”

İfrat dindar-filan deyilsən, heç kəlmeyi-şəhadətini də düz-əməlli bilmirsən, namaz qılmırsan, oruc tutmursan, məscidə ancaq yas mərasimlərində gedirsən, amma O-na şəkk eləmirsən, bunun düzgün olub-olmadığı barədə də heç fikirləşməmisən, inanırsan ki, Aləmin fövqündə olan İlahi Qüvvə var, yoxsa bu qədər mükəmməl həyat nizamı hardan yaranardı?

Əlbəttə, alma yemək həvəsin qaçır, çeçələ barmağının qanını salfetlə kəsməyə çalışa-çalışa əvvəlcə kağızın üstündəki qan ləkəsinə, sonra bayıra – daha da güclənən sulu qara baxırsan. “Nə quruyub qalmısan, - öz-özünü töhmətləyirsən, - istəyin bu deyildimi, nə vaxtdı belə bir şəraitin həsrətini çəkmirdinmi? İndi otur, yaz, canının ağrısından da betər olan ruhi ağrılarını sözlə ovutmağa çalış, bəlkə bir az sakitləşəsən, rahatlıq tapasan?” Hə, bu dəfə nədən yazacaqdın? Gənclik sevgindən, daha doğrusu, öz içində gizlətdiyin, O Qızın çox-çox sonralar, artıq Qadın olub, ömür yarıdan ötüb, hər şey başqa cür olandan sonra xəbər tutub heyrətləndiyi hisslərindən. Yaş ötdükcə, can əyildikcə o yaşantıları kağıza köçürməyi daha çox arzulayırsan. Əlbəttə, adını çəkməyəcəksən, yerini-yurdunu bəlli eləməyəcəksən, ancaq özünə məhrəm saydığın O Qadın barədə yazacaqsan; yəqin, nə vaxtsa oxusa, olub-keçəndən xəbər tutacaq, çünki başa düşməyə bilməz, o yazacaqlarında elə çalarlar var ki, ona tanış gəlməyə, üstünü illərin külü örtmüş xatirələri oyatmaya bilməz.

“Oyatmalıdı... Amma oyadacaqmı?!” Bunu masanın üstündəki hələ bıçağı çıxarmadığın almaya, sonra qələm-kağıza, daha doğrusu, kağızın üstündəki bir iri, bir də xırdaca qan ləkəsinə baxa-baxa beynindən keçirirsən. Artıq ləkələr tamam kağıza hopub, qırmızı yox, boz-qara rəngə çalır. Barmağının qanı da dayanmır, baş barmağınla salfetin üstündən nə qədər bərk basırsan, qan o qədər də çox yayılır. “Bayırda külək, sulu qar, içəridə kiçik masanın üstündəki kağız-qələm, rəngi bozarıb-tündləşmiş qan ləkələri... – fikirləşirsən, - bütün bunlar sənə nəsə deməlidi axı; ən azı yazmağa təhrik eləməlidi... Can atdığın bu deyildimi, di, otur yaz...”

Amma nədən yazacaqsan? Bəlkə də bu binanın bir neçə yüz addımlığında yaşayan O Qadınla səni indi solğun, odu-alovu öləzimiş, bir azca ağrısı qalmış xatirələrdən başqa nə bağlayır? Bəlkə elə xəstəliyin bəhanədi, bu sanatoriyaya göndəriş vərəqini də heç ağlına gətirmədən, altıncı duyğunun təsirilə bu məsafə yaxınlığı üzündən almısan? Əlbəttə, o vaxt bu barədə fikirləşməmişdin, ancaq avtobus şəhərətrafı qəsəbəyə çatanda yadına düşdü ki, ilin əksər aylarını, bayram və istirahət günlərini şəhərdən qaçıb burdakı bağ evində keçirdiyini bir neçə il əvvəl sosial şəbəkədə təsadüfən tapışanda özü yazmışdı. Amma sənin bu ötəri mehrdən nəsə gözləməyin səfehlikdən başqa bir şey deyil. Bu yaşa çatmısan, hələ dərk eləməmisən ki, ruhi yaxınlıq olmayan yerdə məsafənin azlığının-çoxluğunun elə bir fərqi yoxdu. Ən azı onun öz həyatı, öz qayğıları, öz istəkləri var, az qala otuz il əvvəl olub-keçənlər, olsa-olsa, izzəti-nəfsini oxşaya, gəncliyilə bağlı xatirələrinə çalar qata, xatırlayacaqlarını bir qədər dada-tama gətirə bilər. Təbii ki, lap yaxınlıqda olduğunu bilsə belə, özünü sındıra, durub sənə baş çəkməyə gələ bilməz, sadəcə hərdən bir vaxtlar onunla bağlı olan hisslərini qəlbinin dərin guşələrindən çıxarıb yarıtəəssüf-yarıkədərlə baxacağı xatirə şəkli kimi saxlayar, vəssalam.

Qandan ağırlaşmış salfeti zibilqabına atıb yaranı cib dəsmalınla bağlayır, sol əlini gödəkçənin cibinə soxur, sonra bu sıxıntıdan qurtulmaq, bir az vaxt öldürmək üçün bayıra çıxırsan. Mərtəbələrdə eyni kanala köklənmiş televizorlarla üzbəüz stullara çökmüş beş-üç nəfər adam görürsən. Külək giriş qapısını üzünə çırpır, soyuq boyun-boğazını yalayır, kepkanı başında bərkidib odladığın siqareti sümürə-sümürə nəzərlərini daş döşəmədə əriyən qara zilləyirsən. “Əlbəttə, yazmaq istəyin olmasaydı, qışın bu vaxtında dincəlməyə, lap elə müalicəyə gəlmək axmaqlıqdı, - beynindən keçirirsən. – Əvvəla, sənin dərdin nə dava-dərmanlıq, nə prosedur-filanlıqdı. Ola bilsin, bütün bunlar cismani ağrılarını azaltmağa kömək elədi, bəs ruhundakı təlatümləri neyləyəcəksən? O təlatümlərdən heç özün baş açmırsan, binəva həkim nə əlac eləsin? Pəhriz, vanna, əl-ayaq hərəkətləri, masaj... ancaq cismindən ötrüdü, nə ruhunun ağrıyan yerinə çatar, nə bir faydası olar...”

Üzbəüz korpusdan üç kişi çıxır, gödəkçələrinin, paltolarının boyunluğunu qaldırıb, papaqlarını rahlayıb asta-asta yeməkxanaya doğru gedirlər. Yadına düşdü, növbətçi tibb bacısı demişdi ki, göndəriş vərəqinizi göstərib günorta və axşam yemək yeyə bilərsiniz, onsuz da bugündən qeydiyyata alınacaqsınız. Səhər arvad-uşağı oyatmamaq üçün ehtiyatla hərəkət eləyə-eləyə mətbəxdə bir stəkan şirin çayla ikicə dilim çörək yesən də, iştahın yoxdu, üstəlik, haqqın ola-ola kağız göstərib yemək istəməyi də özünə ar bilirsən. Bəlkə elə bu duyğu səni içəri qayıtmağa, mənzərəsi dəyişməmiş mərtəbələri qalxıb otağına dönməyə vadar eləyir. Nə qədər üşüdüyünü də yalnız isti otağa girəndə duyursan.

Oturmadan masanın üstündəki hələ bıçaq tiyəsini çıxarmadığın almaya, sonra qələmə, axırda kağızdakı “O.” ləkəsinə baxırsan. Əlbəttə, gördüyünü dairə hesab eləyə, bu cür mənalandıra bilərdin: “Dairə qapandı. Vəssalam.” Əgər beləydisə, yenə qaçılmaz, amansız məntiqə gəlib çıxırsan: yol basa-basa bura ağrılarını ovutmağa gəlməyin səfehlikdən başqa bir şey deyil; guya yazmaqla təskinlik tapacağın da, olsa-olsa, özünü müvəqqəti aldatmaqdı; O Qadınla bağlı xəyal qurmağınsa nə indiki abırlı ailə başçısı statusuna uyğundu, nə də həyatına məna gətirər; buna görə də bu şəhərətrafı qəsəbədə özünə üç həftə əzab verməklə günah iş tutmuş olarsan. Uzaqbaşı göndəriş vərəqini iş yoldaşlarından kiməsə verərsən, düzüb-qoşar, ömrünə dua eləyə-eləyə dincələr. Sənsə yenə əvvəlki kimi, fiziki ağrılardan çox mənəvi ağrılardan qovrula-qovrula yaşayarsan. Şair demişkən, sonrası... sonrası nə ola-ola...”

Bıçağı almadan çıxarıb yol sumkasının, qələmisə gödəkçənin cibinə qoyur, üstündə qan ləkəsi olan vərəqi kənara sürüşdürüb kağız dəstəsini zibilqabına atırsan.

Sumkanı götürüb qapıdan çıxanda beynindən keçir ki, hər halda kağızın üstündəki ləkə indi ağlına gəlməyən daha bir mənanı da ifadə eləyir.

Çeçələ barmağı zoqquldayan sol əlini unutmağa çalışa-çalışa binadan çıxanda otağın açarını verdiyin növbətçi tibb bacısının təəccübdən qapı ağzında sual işarəsinə döndüyünü görmürsən.

Dayanacağa sarı gedə-gedə fikirləşirsən ki, yəqin indi şəhər əməlli-başlı qara bürünüb. Həmin məqamda dümağ, tərtəmiz qarı gözdolusu görməyi arzulayırsan...

Yanvar, 2016

• Bu sənətçilərin fəxri adları əllərindən alındı
• Ürək yaman şeydir - Əkrəm Əylislinin hekayəsi
• Dövlət Rəqs Ansamblı Çelyabinskdə festivalda uğurla çıxış edib