Bəhram Çələbi
Onu Amerikada “ölüm doktoru” adlandırırdılar. Cek Gevorkyanın qalmaqallı məşhurluq qazanmasına səbəb onun təxminən doqquz ilə yaxın “ölümü müdafiə etməsi” olub. Erməni cəlladı dəfələrlə məsuliyyətə cəlb etmək istəsələr də, kilsə ondan üz döndərsə də, yenə öz murdar əməllərindən əl çəkməyərək evtanaziyanı (yunan dilindən tərcümədə “gözəl ölüm” deməkdir) israrlı şəkildə müdafiə etməkdə, bu ölümlərdən həzz almaqda idi.
Gevorkyan Miçiqan ştatının Pontiak şəhərində yoxsul erməni immiqrant ailəsində dünyaya göz açıb. Tibb kollecini bitirən kimi onu öz xahişi ilə meyitxanaya patoloqoanatom kimi işə göndəriblər. Həkim kimi bütün ömrü boyu kimsəni müalicə etməyib, işi yalnız meyitlərlə olub. Can verən insanların bəbəklərindəki işığın necə sönməsinə baxmağı sevirdi. Həyatla ölüm arasında gedən çarpışmadan doğan şüanı görmək! İlahi, bu nə sevgi?!
Sonralar Gevorkyan tibb işçisi kimi Koreya müharibəsi iştirakçısı olur. Yenə meyitlər…, meyitlər …
Müharibədən sonra Detroyt xəstəxanalarının birində az müddət çalışsa da, meyitlərdən götürdüyü qanı öz həmkarına köçürdüyünə, onu hepatit “C”-yə yoluxdurduğuna görə işdən qovurlar.
O vaxtdan Gevopkyanı tibbi müəssisələrdə işə götürmürlər. Təsadüfi qazancla dolanan erməninin şəxsi mənzili də olmur. Vəkili Cefri Faydcer mənzilində ona bir çarpayı ayırır.
Meyitxanada əldə etdiyi məlumatlara əsaslanan Gevorkyan “intihar etmək istəyənlərə kömək” mövzusunda bir neçə kitabça nəşr etdirir, yağlı boya ilə mövzusu yalnız ölüm olan rəsmlər çəkir və işə girişir…
Bir sözlə, əgər müalicəsi mümkün olmayan xəstəliyə düçar olmuş hər hansı bir şəxs həyatla vidalaşmaq istəyirdisə, təbib - əzrail Gevorkyan onun bu arzusunu yerinə yetirirdi. Qeyd edək ki, ABŞ-ın 50 ştatından heç birində həkimlərə belə səlahiyyət verə biləcək qanun yoxdur. Bundan başqa, bəzi ştatlarda bu cür ölüm qəsdən adamöldürməyə bərabərdir.
Sonralar Detroyt ştatının “Saratoqa” hospitalında patoloq-anatom kimi çalışan 70 yaşlı doktor Gevorkyan təqaüdə çıxdıqdan sonra Miçiqan ştatına köçərək orada bütün varlığı ilə “intihar aparatlarını” hazırlamağa girişir.
Onun kəşf etdiyi ilk cihaz “Mersitron” adlanırdı. Erməni bu cihazı ilk dəfə 1990-cı ildə ağır xəstəlikdən əziyyət çəkən 54 yaşlı Canet Atkinsin üzərində sınaqdan keçirərək pasientin həyatdan köçməsinə yardımçı olur. Özü də tanış olduqlarından cəmi bircə saat sonra. Ölüm fanatını yalnız bir istək düşündürürdü – pasienti tezliklə o dünyaya göndərmək.
O vaxtdan başlayaraq Gevorkyan 130 pasientə həyatla vidalaşmağa kömək edir. Onların böyük əksəriyyəti qadınlar idi.
“Mersitron”dan istifadə edərkən Gevorkyanın vəzifəsi yalnız rezin boru vasitəsilə zəhərli ampulaya birləşdirilmiş iynəni pasientin damarına sancmaqdan ibarət olurdu. Daha sonra pasient özü düyməni basaraq zəhərli mayeni damarına yeridirmiş. İntihar prosesi dəm qazı balonuna qoşulmuş xüsusi maska ilə də aparılırdı.
Ölüm doktorunun köməkçisi Nil Nikol istintaqa verdiyi ifadəsində deyib: “ 33 nömrəli pasient kaliforniyalı Rebekka Bedjer Gevorkyanla internet vasitəsilə tanış olmuşdu və sklerozdan əziyyət çəkirdi. Görüş zamanı Cek ona 15-20 saniyə müddətində rahatca dünyasını dəyişəcəyini desə də, Rebeka iynənin düyməsini basdıqdan sonra bir neçə dəqiqə aqoniya içərisində çırpındı. Bu vaxt Gevorkyan gözlərini qırpmadan pasientin bəbəklərinə baxırdı”.
Gevorkyan öz qəddar ləqəbini 80-ci illərdə ölüm ayağında olan, aqoniya içində çırpınan xəstələrin gözlərinin foto-şəklini çəkdikdən sonra qazanmışdı. 1998-ci ildə Miçiqan ştatının hökumət dairələri ştatın həkimlərinə xəstələrə intiharda yardımçı olmağı qəti qadağan edir. Buna baxmayaraq, ölüm doktoru qanunlara zidd olaraq “Şarko” xəstəliyindən əziyyət çəkən 52 yaşlı Tomas Yuku öz əllərilə həyatdan məhrum edir. Sonra bu dəhşətli əməliyyatı videokamera ilə lentə alaraq kaseti "60 dəqiqə" adlı populyar proqramın aparıcısı Mayk Uollesə verir. Həmin gün axşam “Si-bi- es” telekanalı ilə süjetə tamaşa edən 15,5 milyon tamaşaçı ekranda gördüklərindən dəhşətə gəlirlər.
Elə bu addımıyla da Cek Gevorkyan nümayişkaranə şəkildə cinayət məcəlləsinin konkret maddəsini pozur. Hadisədən üç gün sonra Oklendin dairə prokuroru Devid Qorsika videokadrları diqqətlə izləyərək qəddar həkimi məhkəməyə dəvət edir və ona birinci dərəcəli qətl törətməkdə ittiham irəli sürür.
Gevorkyan məhkəmə prosesində özünü emosional, dəlicəsinə apararaq vəkilindən də imtina edir. Bu proseslə əlaqədar ABŞ-da evtanaziya problemi ətrafında diskussiyalar cərəyan etməyə başlayır. Məsələ bundadır ki, qadağalara baxmayaraq, Amerikanın bəzi xəstəxana, hospital və qocalar evində gizli surətdə evtonaziya tətbiq olunurdu. "Jornel of medisin" jurnalı tərəfindən aparılmış və dərc olunmuş anonim təhqiqatlar göstərirdi ki, sorğusu aparılmış həkimlərin beş faizə yaxını pasientləri əzablardan qurtarmaq üçün gizlincə ölümgətirən inyeksiyalardan istifadə etmişlər. Gevorkyan isə qətlləri açıq-aşkar həyata keçirirdi.
Təbiblər ermənini müasir dövrün ən ziddiyyətli həkimi kimi qələmə verir, hüquqşünaslar isə onun qatil olduğunu vurğulayırdılar.
Amerika tibb assosiasiyasının baş müşaviri Kirk Conson Miçiqan ştatının baş prokurorunun adına göndərdiyi rəsmi bəyanatda bildirirdi: "Amerika tibb assosiasiyasının adından mən Cek Gevorkyanın əməllərini pisləyərək bu qətllərə son qoymaqdan ötrü sizi lazımi tədbirlər həyata keçirməyə çağırıram. İntiharda əlbir olmaq isə həkimin bir təbib olduğunu təkzib edir. Əgər pasient müalicəsi mümkün olmayan xəstəliyə düçardırsa, onda həkim əzabları yüngülləşdirmək məqsədilə ona adekvat xidmət göstərməlidir. Əks halda bu qətldir”.
Bu məhkəmə prosesini bir neçə aya yaxın bütün Amerika vətəndaşları izləyirdilər. Prosesə başçılıq edən hakim Cessika Kuperin fikrincə, Gevorkyan hüquq sisteminə qarşı şüurlu surətdə meydan oxumuşdur. Bu proses onun artıq beşinci məhkəməsi idi.
Əvvəlkilərdən fərqli olaraq, bu dəfə erməni cəlladı nümayişkaranə şəkildə qətl törətdiyinə görə ittiham edirdilər. Nəhayət ki, onun günahları sübuta yetirilir və ölüm doktoru 15 illik həbs cəzasına məhkum edilərək Miçiqan ştatının İstleyk şəhərində yerləşən ciddi rejimli “Ouks” həbsxanasına göndərilir.
Bu qalmaqallı hadisə ilə tanış olduqdan sonra yadımıza bir gözəl deyim düşür: “Erməni elə Amerikada da ermənidir!”
