Kulis.az Aqşin Yeniseyin tərcüməsində ispan şair Anxel Qonzalesin (1925-2008) “Elə görünür ki...” adlı şeirini təqdim edir.
Dostunun ölümünə xatirə olaraq Joze Saramaqo onun bu şerini öz kitabına daxil etmişdir. Saramaqo yazır: “Bir il əvvəl, düz 12 yanvarda Madriddəki bir xəstəxanada öldü Anxel Qonzales. Lanzarottedə onun ölümünə səbəb olana bənzər bir xəstəlikdən müalicə olunduğum xəstəxanada bu qara xəbərlə bağlı bir neçə kəlmə dərc etmək istəyən müxbirə müsahibə verdim. Üzüntüm o qədər böyük idi ki, səsimin tonundan hiss olunacaq dərəcədə bir dostumu, eyni zamanda İspaniyanın ən böyük şairlərindən birini itirdiyimi söylədim ona. Dostumun xatirəsini yad etmək üçün onun portuqal dilinə çevirdiyim bir şerini verirəm”
Joze Saramaqo
Elə görünür ki...
Ədəbi mübahisələrdə məni realizmdə günahlandırırlar.
Amma qohumlar,
Bunun yanlış əksini söyləyirlər.
Onlar məndə reallıq duyğusundan
əsər-əlamət olmadığını deyirlər.
Onlar üçün şübhəsiz ki, bədbəxtin biriyəm mən!
Bu mətnşünaslar və naməlum qohumlar
Hamısını xəyal qırıqlığına uğratdım;
Görünüşə aldandılar.
Başqa nə gəlir ki, əlimdən?!
Bəzi hadisələrdən danışacağam sizə:
Bir-iki dindar xalanın ürəyi dözmür hərdən
Göz yaşı tökürlər məni görüncə.
Südlü aş bişirirlər mənə bir az utancaq olanlar
Uşaqlığımda olduğu kimi.
Qüssəylə gülümsəyib könlümü alırlar;
Maşallah, nə böyük oğlan olmusan,
Heyif, görmədi atan...
Və susub ah çəkirlər, nə deyəcəklərini bilmədən.
Anlamamış da deyiləm,
Təmənnasız jestlərində
Səmimi və çarəsiz bir mərhəmət gizləndiyindən.
Nəmli baxışlarında
Və mərhəmətlə parlayan taxma dovşan dişlərində
Onlar, sadəcə, özləri deyillər.
Gecələr
Yaşlı Klotilda xalam çevrilir məzarında
Qollu-budaqlı əllərini yelləyərək sifətimin önündə
Yenidən təkrar etməkçün xəbərdaredici bir tonda:
- Gözəlliklə qarın doymaz! Yaşamağı nə sandın sən?!
Mərhim anama gəlincə,
Zəif və kədərli səslə
üzülərək söyləyir, yəqin ki, budur sonun:
Dəlixanalar, qocalar evi, keçəllik və belsoyuqluğu1!
Söz tapmıram deməyə!
Sonra öz sükutlarına qayıdırlar bir də.
Eynən köhnə vaxtlarda,
Uşaqlığımda olduğu kimi.
Və elə görünür ki,
Sanki, heç vaxt olmayıb ölüm biz tərəflərdə.
1Cinsi infeksion xəstəlik