Bu günlərdə əlimdə mətbəx işi gördüyüm yerdə oğlum mənə dedi ki, nə vaxt kitab mağazasına getsək, mənə oyuncaq da alarsan?! Orda bir oyuncaq görüb bəyənibmiş. Mən də başımı işdən qaldırmadan dedim ki, hə, baxarıq, baxarıq! Qəfil üz-gözünü turşudub əlini əlinə vurdu: “Eşşş, baxarıq heç vaxt almayacam deməkdi!”
Mat qaldım. “Baxarıq, baxarıq” - deyə-deyə gör nə qədər vəd verib əməl eləməmişəm.
Bu yerdə yadıma əcnəbilərlə işləyən bir yaxınımızın danışdığı əhvalat düşdü. Deməli, italyan yoldaşa bizim azərbaycanlı sözünün əvvəlində də, sonunda da “İnşallah, inşallah” söz verməyə başlayıb. Bu vaxt italyan yoldaş iki əlini də göyə qaldıraraq, etiraz eləyib: “No inshallah! No inshallah! I need now!”
Yeri gəlmişkən, elə bilirdim “inşallah” deyə olacaqları gözəgörünməz qüvvələrin üstünə atmaq, hər şeyin məsuliyyətini uca Tanrıyla paylaşmaq təkcə biz müsəlmanlardadı. Sən demə, ispanların da “İnşallah” kimi məşhur kəlməsi varmış. Bunu da bu günlərdə Corc Oruelin müəllifi olduğu “Kataloniyaya məhəbbətlə” əsərini oxuyarkən öyrəndim.
Yazıçı İspaniyada könüllülər dəstəsində olarkən, ispanları yaxşıca müşahidə eləmək imkanı qazanır. O, yazır ki, İspanlarla təmasda olan əcnəbilərin hamısı onların astagəlliyindən, ən başlıcası heç bir əndazəyə sığmayan qeyri-dəqiqliklərindən dad edirdi. İstəyib-istəməsə də, əcnəbinin mütləq öyrəndiyi bir ispan sözü vardı. Bu, “manana” kəlməsi idi. Mənası “ertəsi gün”, “sabah” deməkdir. İspanlar ələ ən kiçik imkan düşən kimi bu gün görülməli işi həvəslə “Manana”-ya saxlayırdılar.
Bizim də bu günün işini sabaha qoyan “İnşallah”, “Allah qoysa” kəlmələrimiz var. Bu kəlmələrlə bütün məsuliyyəti özümüzdən uzaqlaşdıra bilirik.
“İnşallah, bir gün Qarabağda, Şuşada deyək, gülək, oynayaq!” ...
25 ildir bu sözləri eşidirəm.
Televiziya şoularının birinə nigeriyalı iki tələbəni çıxartmışdılar. Bu tələbələrin azərbaycanca öyrənmək həvəsini aparıcı şövqlə təqdim edirdi. Tələbələrə mikrofon uzatdılar. Elə ilk cümlələrdən tələbənin biri nə desə yaxşıdır: “İnşallah, bu cür verilişləri Qarabağda hazırlayarsız, biz də gəlib qonaq olarıq!”
Bilmədim ağlayım, ya gülüm.
Bu gün 6 yaşında uşağın “Baxarıq” kəlməmə etiraz etməsi xoşuma gəldi. O, sövq-təbii hisslə anlayıb ki, bu kəlmə təhlükəli kəlmədi, adamı geri salan kəlmədi. Əgər “Baxarıq” deyə söz verirlərsə, aldanmaq olmaz! Başqa bir kəlmə tələb etməlisən.
Daha dəqiq, daha etibarlı olanını.
Bizdən sonrakı nəsil deyəsən bizə oxşamayacaq.