Kulis.az Rəşid Bərgüşadlının “Qaraca qız” hekayəsini təqdim edir.

İşdən qayıdarkən yolumun üstündəki parkda eyni səhnənin iki dəfə şahidi olmuşdum. Ora çatanda addımlarımı istər-istəməz yavaşıdır, kosa papaqlı, zər çuxalı, xrom çəkməli qəribə məzhəkəçinin yöndəmsiz rəqsini ötəri izləyirdim. Qavalı qulağına tutur, guya maqnitofondakı mahnını özü oxuyurmuş kimi dodaqlarını yalandan tərpədir, yadına düşəndə isə əzalarını necə gəldi oynadırdı. Zərrə qədər artistliyi yox idi, ritmi tuta bilmirdi, – nə nataraz əl-ayağı, nə də yalançı dodaq hərəkətləri ilə. Sol ayağı sözünə heç baxmırdı, həmişə özündən qabağa atılırdı. Amma ətəkli, güllü donunu tez-tez fırladaraq rəqs edən 7-8 yaşlarında arıq-sısqa qızın qayğısız, nazlı rəqsinə söz ola bilməzdi. Hərdən kürəyinədək uzanan incə hörüklərini sığallamağı da unutmurdu. Mən də istəmişəm onlara pul verəm, amma heç kimin vermədiyini görüb çəkinmişəm.

Növbəti dəfə məzhəkəçinin polis patrullarıyla mübahisə etdiyini gördüm. Maqnitofonda hələ də “Mərziyə” mahnısı səslənirdi:

Gecəmin sən ayısan
Qəlbimin sarayısan.
Tanrımın ey gül payısan,
Mənim balaca Mərziyəm,
Mənim balaca Mərziyəm

Məzhəkəçi polis maşınına minməmək üçün dil tökür, mənasız yerə dirəşirdi. Qızcığaz qorxudan hönkür-hönkür ağlayırdı.

Polislərdən biri mənim sinif yoldaşım Mahmud idi. Can-cüssəli, qıvraq Mahmud onu qol-budaq edib maşının arxasına basandan sonra qavalı, maqnitofonu yığışdırıb qucağına tulladı, uşağı isə arxa oturacağa mindirdi. İstədim Mahmuda tanışlıq verib qıza görə ağız açım, amma çatmadım, maşın yerindən tərpəndi...

Küçə məzhəkəçiləri xeyli müddət gözümə dəymədi. Hətta az sonra yadımdan çıxmışdılar.

Bir gün parka çatanda yenə tanış “Mərziyə” mahnısının sədası qulağıma dəydi:

Güllü baharım mənim,
Bağımda barım mənim,
Dövlətim-varım mənim.
Sən nənəmin quzusu,
Mənim balaca Mərziyəm,
Mənim balaca Mərziyəm

Addımlarımı yeyinlətdim. Mahmudu polis formasında ortada oynayan görəndə ayaqlarım yerə yapışdı. İzləyicilərin çoxu məzhəkəçilərə qoşulub ortada rəqs edirdi. Qızın yaxasında medal, başında əsgər bereti vardı. Tamaşaçılara qarışdım. Nazlı qızcığaz öz dünyasında süzürdü. Məzhəkəçi də uzun qollarını necə gəldi yellədərək hərdən hoppanmağı da unutmurdu.

İndi fikir verdim ki, lopa bığları da yapışdırma imiş.

Mahmudun gözləri sevincdən parlayırdı. Hələ o vaxtdan niyyət elədiyim on manatlığı maqnitofonun yanındakı boş çantaya qoymaq istəyəndə Mahmud məni gördü və tanıdı. Yaxınlaşıb əlimdən yapışdı:

– Nüşabə, gör neçə ildir görmürəm səni! Gəl, gəl rəqs edək... – məni zorla ortaya dartırdı.

Xəcalətimdən pörtmüşdüm. O, belə həyasız adam deyildi.

İsrarla, yarıpeşman az qala yalvarırdı:

– Bağışla, bir az pis çıxır, Nüşabə, amma oyna, nolar, azca da olsa oyna... – gözlərini qan örtmüşdü Mahmudun, özünü tamam itirmişdi.

Oynaya bilməzdim:

– Adamı o gün zorla maşına basmağın nə idi, bu gün onlarla birgə qol götürüb oynamağın nədir? – dartınıb geri çəkildim. Səssiz-səmirsiz uzaqlaşmaq istəyəndə qabağımı kəsdi:

– Ogünkü kobudluğuma görə elə peşmanam... – doluxsunmağı saxta deyildi, – Sən demə, bu qızcığazın atası Qarabağda şəhid olub, gördüyün kosaqılıqlının qucağında can verib... Şuşada... Bunun da baldırında qəlpə var...

Heç nə anlaya bilmədim. Mahmudu bu qədər kədərləndirən nə idi?

– Bu qızcığazın adı Mərziyədir, atası öz anasının adını qoyub. Öləndə qızını bu dostuna tapşırıb. O da qızcığazın bütün istəklərini yerinə yetirir. Uşaq da illah ki, “Qaraca qız” olmaq istəyir...

– Of, nə danışırsan!.. – tüklərim biz-biz oldu.

– Hə, o gün qazini bölməyə aparanda şəhid dostunun igidliyindən, ölümündən, Mərziyə barədə arzularından danışdı. Hamımız ağladıq.

Yenə gözləri yaşardı.

Öz aləmində rəqs edən qızcığazı, qaval oynadan kosa papaqlı əsgəri indi gözüm tor görürdü.

12 yanvar 2021-ci il

• Final qərarı verildi
• Elnarə Akimovanın yeni kitabı çap olundu
• Milli Kitabxanada Beynəlxalq Əlilliyi olan Şəxslər Günü münasibətilə kitab sərgisi açıldı