Kulis.az Bertold Brextin "Ölü əsgər haqqında ballada" şeirini Aliyə Dadaşovanın tərcüməsində təqdim edir.

Müharibə beş ay idi, davam edirdi
Bitənə oxşamırdı heç cürə, qəti
Və qəhrəmanca öldü əsgər
Beləydi onun da öz qənaəti

Müharibəsə hələ davam edirdi
Kayzer çox düşündü, qərara gəldi
Belə şey hesaba uymayır heç cür
Əsgər düz vaxtında ölməmiş idi

Qəbrin üstündə torpağın buğu
Qəbrin üstünəki yay nəfəsiydi
Tanrının tarlasında bir gecə çağı
Peyda oldu hərbin tibbi heyəti

Həkimlər qəbri qazdırırdılar
Parıldayırdı iti, polad kürəklər
Nəhayət, göründü qara torpaqda
Döyüşdə həlak olan əsgər.

Tibb bacısı da vardı heyətdə
Əsgəri gözdən keçirdi onlar.
“Yararlıdır, fəraritək yatıb qəbirdə”
Deyə komissiyadakılar verdilər qərar

Əsgəri özləri ilə apardılar.
Dəbilqə olmasa, ulduzları görərdi onlar.
Gecə elə gözəl, masmavi idi,
Dəbilqə ulduzları söndürəmməzdi.

Likör verdilər ölən əsgərə,
Çürüyən bədəni qızışsın deyə,
Hər qolundan bir tibb bacısı yapışdı
Bir də yarıçılpaq qadın da vardı

Əsgər olduqca pis qoxuyurdu -
Qabaqda gedirdi keşiş bu üzdən.
Buxurdan yelləyirdi kimsə arxada
Əsgər iy verməməliydi - “nəzəri cəhətdən”

Chindra-ta-ta havası üstə,
Tempi yüksək marş çalınsın qoy...
Əsgərlər əsgərtək mətanət ilə,
Geniş addımlarla addımlasın qoy.

İki qardaş çiyni söykənəcəkdi
Feldşer də vardı onun yanında.
Əsgər torpağa düşə bilməzdi,
Yol vermək olmazdı heç cürə buna

Kəfəndən tikilmiş, üç rəngi vardı
Qara, bəyaz və qırmızı bayraq.
On mil sürüdülər kimsə görmədi
Bayrağın üstündə bu cür çürük var.

Qabaqda gedirdi fraklı bir cənab,
Gedirdi köksünü o, qabardaraq.
“Almanam”, deyirdi soruşanlara
İşini bilən biriydi baxsaq

Qaranlıq yollarla üzü aşağı,
Çindra-ta-ta yürüşü irəliləyirdi,
Ölü əsgər sərxoştək səndələyirdi,
Sanki çovğunda bir qar dənəsiydi.

Pişiklər, itlər zingildəyirdi
Tarlada siçanlar fit çalırdılar.
Fransız olmaq istəməzdilər,
Rüsvayçılıqdı bu, bilirdi onlar

Əsgər kəndlərdən keçdiyi zaman,
Qadınlar yollara yığışırdılar.
Ağaclar baş əyir, Ay parlayırdı
Hamı urra deyə qaşqırışırdı.

Pişik, keşiş və qadın,
Hamınıza əlvida
Ortada ölü bir əsgər var
Chindra-ta-ta,
Sərxoş meymun kimi oynadılır
Çindra tata çindra tata

Kimsə görmürdü onu
Hamının başı qarışıq idi
Yuxarıdan baxmaq lazım idi bəlkə
Yuxarıdan ulduzlar baxa bilirdi

Ulduzlar bir şəfəqlə yox olmuşdular
Heç nə əbədi deyilmiş məgər,
Beləcə, qırx dəfə hücuma keçdi
Bir yarpaq kimi çürüyən əsgər

Beləcə, qırx dəfə hücuma keçdi
Bir yarpaq kimi çürüyən əsgər
Döyüşdü, vuruşdu, çoxun öldürdü,
Nəhayət özü də ölənə qədər...

İndi döyüş meydanında qalıbdır əsgər
Bu dəfə dəfnsiz keçinmişdilər…
Yuxarıdan baxmaq lazımdı buna
Ordansa ulduzlar baxa bilərlər...

• Sənət haqqında - Pol Valeri
• Nolanın yeni filmində bu aktyorlar oynayacaq
• Orxan Camalın Afrikadan gələn narahat ruhu - Günün şeiri