"Biz gərək dilimizdə, xüsusən də, danışıqda təsadüfən işlədilən rus sözlərini - məsələn, “vopşe”, “tak çto”, “znaçit” kimi - lüğətə daxil edək".

Akademik Nizami Cəfərovun bir neçə gün əvvəl verdiyi müsahibəsində səsləndirdiyi bu fikirlər müzakirələrə səbəb olub. Bəzi adamlar akademikə haq vesələr də, bəziləri bu sözlərin lüğətimizə daxil edilməsinin dilimizi aşındıracağını düşünür.

Məsələ ilə bağlı Kulis.az-a açıqlama verən akademikin dediyinə görə, söhbət bu sözlərin lüğətimizə daxil edilməsindən getmir:

“Vopşe”, “znaçit”, “tak çto” kimi sözlərin dilimizə daxil olmasından söhbət getmir. Bu sözlər də daxil olmaqla onlarla söz bizim yazılı dilimizə yox, şifahi dilimizə daxil olub. Onillərdir ki, bu sözlər dilimizdə işlənir; təkcə Bakı, Gəncə kimi mərkəzi şəhərlərimizdə yox, hətta kəndlərimizdə də. Cəmiyyətin ən müxtəlif təbəqələrindən olan insanlar bu sözləri işlədir. Bu sözlər istər-istəməz bizim danışıq dilimizin faktıdır. Mən də Süni İntellektlə bağlı söhbətlərimdə demişəm ki, bu sözlərdən imtina etmək olmaz".

Nizami Cəfərov danışıq dilimizdə işlənən rus sözlərinin lüğətinin hazırlanmalı olduğunu qeyd edib:

"Bu sözlərin də olduğu ayrıca lüğət hazırlamaq lazımdır. Bu, Orfoqrafiya, Orfoepiya, Terminologiya lüğəti yox, danışıq dilimizdə işlənən rus sözlərinin lüğəti olmalıdır. Bu lüğət bizim ümumi leksikonumuza da daxildir. Burda söhbət Azərbaycanın, azərbaycanlıların lüğət tərkibindən gedir. Hesablamarımıza görə, bu rəqəm yarım milyondan çoxdur. O sözlər də ora daxil edilməlidir. Nəhəng elektron lüğət hazırlanmalıdır. Burda söhbət ondan getmir ki, “vopşe”, “znaçit”, “tak çto” kimi sözlər Orfoqrafiya lüğətimizə daxil edilsin. Bu sözlər bizim danışıq dilimizin üzvi tərkib hissəsidir. Gələcəkdə bu sözlər dilimizdən çıxacaq, qalacaq, bu, ayrı söhbətin mövzusudur, ancaq hazırda biz bu sözlərdən bir əsrdən çoxdur ki, istifadə edirik. Bu sözlərdən imtina edə bilmərik. Bu sözlər vaxtilə bizim yazı dilimizdə də olub. “Naçalnik, “uçasqovı” kimi sözlər hətta bizim şairlərimizin dilində işlənib. Qasım bəy Zakir, Mirzə Fətəli Axundov, Cəlil Məmmədquluzadə bu sözləri işlədib mətnlərində. Sonradan yazılı dildən çıxsa da, şifahi dildə qalıb. Söhbət bu faktın qeydiyyata alınmasından gedir. Bir universal lüğət tərtib olunmalıdır: o lüğətdə bizim danışıq dilimizdə, loru dilində işlədilən sözlərə yer verilməlidir. Həmçinin də “vopşe”, “znaçit”, “tak çto”, “remont” kimi sözlərə. Adətən, bu lüğətlər çap olunmur. Elektron varianta hazırlanır və elmi tədqiqatlar zamanı istifadə olunur. Bu, həmçinin bizim beynimizin tutumunu göstərir".

• Dilarə Əliyevanın qardaşının son vəziyyəti
• "Onu incitmək, zorlamaq olmaz" - Ötən gün intihar edən azərbaycanlı rəssam haqqında bilmədikləriniz
• Məşhur pianoçu Bakıda çıxış etdi