11 avqust tanınmış şair Zeynal Xəlilin anım günüdür.

Kulis.az bu münasibətlə şairin həyatı, yaradıcılığı haqqında diqqətçəkən faktları və Emin Sabitoğlunun onun şeirinə bəstələdiyi "Bu gecə" mahnısını Akif İslamzadənin ifasında təqdim edir.

Azərbaycan poeziyasının seçilən nümayəndələrindən biri olan Zeynal Xəlil özünəməxsus bədii yolu, dərin sənət axtarışları ilə ədəbi camiədə yer tutur.

Zeynal Xəlil XX əsrin mürəkkəb və ziddiyyətli zamanlarında yaşamış, bu dövrün ağrılarını və sevinclərini yaradıcılığına daşıyan bir şair idi. Onun həyat yolu asan olmayıb – erkən yaşlarında atasını itirməsi, repressiya illərinin təzyiqləri, müharibənin izləri onun həm şəxsiyyətində, həm də şair kimi kimliyində iz buraxmışdı. Amma o, bu ağrıları poetik gücə çevirə bilmişdi.

Zeynal Xəlil 1914-cü ildə Gəncədə dünyaya göz açıb. Ailəsi sənətkar idi və o, bu mühitin içində böyüyüb. Atasını erkən yaşda itirməsi, onun həyatına və yaradıcılığına dərin təsir göstərmişdi. Təhsilini peşə məktəbində başa vuran gənc Zeynal daha sonra Pedaqoji İnstitutda təhsilini davam etdirmişdi. Elə bu dövrdə də ilk şeirlərini yazmağa başlamışdı.

Onun “Yeni kənd” adlı ilk şeiri tələbəlik illərində yaranmış, ardından bir çox əsərləri mətbuatda dərc olunmağa başlamışdı. 1934-cü ildə çıxan “İstək” adlı ilk şeirlər toplusu Zeynal Xəlilin ədəbiyyata ciddi və fərqli nəfəs gətirdiyini göstərdi.

Daha sonralar işıq üzü görən “Tarac”, “Qılınc”, “Poemalar”, “Tatyana” və digər kitabları onun poeziya dünyasını daha da zənginləşdirdi. “Düşüncələr”, “Etibar”, “Arzular”, “İki dünya”, “Lalə”, “Bənövşə”, “Ulduzlar”, “Seçilmiş şeirlər və poemalar” kimi əsərləri şairin yaradıcılığının fərqli mərhələlərini əks etdirir və Azərbaycan ədəbiyyatında özünəməxsus yer tutur.

Onun poemaları – “Ulduzlar”, “Fədai”, “Şah və qarışqa”, “Koroğlunun qocalığı”, “Gülər”, “Səməd Vurğunla görüş” – milli yaddaşımızın, tarixi hadisələrin poetik ifadəsinə çevrilib.

Zeynal Xəlil həm tarixi, həm inqilabi, həm də müasir dövrləri əhatə edən mövzulara müraciət edib.

Təkcə şeir deyil, dramaturgiya sahəsində də Zeynal Xəlil dəyərli işlər ortaya qoymuşdur. Onun “İntiqam” adlı ilk pyesi müxtəlif səhnələrdə uğurla nümayiş etdirilib, tamaşaçılar tərəfindən rəğbətlə qarşılanıb. “Qatır Məmməd” isə həm səhnə əsəri, həm də film kimi böyük populyarlıq qazanıb.

Müharibə dövründə yazdığı “Yəhərləyin atları”, “416”, “Döyüşçünün vəsiyyəti” kimi əsərləri, o cümlədən “Tatyana” poeması qəhrəmanlıq və vətənpərvərlik ruhunu güclü şəkildə ifadə edir və oxucuların yaddaşında dərin iz buraxır.

Şairin sözlərinə yazılmış mahnılar da onun poeziyasını daha geniş kütlələrə çatdırmışdır. Soltan Hacıbəyovun “Kimlər gəldi, kimlər getdi”, Emin Sabitoğlunun “Bu gecə” və Qənbər Hüseynlinin “Ay işığında” mahnıları onun şeirlərinin musiqi ilə ahəngdar birləşməsini sübut edir. Bu mahnılar Zeynal Xəlilin sənətinin necə yaşadığını göstərir.

Cəmi 59 il ömür sürən Zeynal Xəlil zəngin yaradıcılığı, təmiz və təbii poetik dili ilə Azərbaycan ədəbiyyatında dərin iz qoymuş sənətkarlardandır.

• Knyaz Aslanın 65 illiyinə həsr olunmuş kitab sərgisi açıldı
• Tanınmış meyxanaçı xəstəxanaya yerləşdirildi
• Qoxular - Günel Mehrinin hekayəsi