Kulis.Az “Müasir tərcümə problemləri” mövzusunda keçirdiyi polemikanı təqdim edir.
Polemika Qan Turalı və Şərif Ağayarın moderatorluğu ilə tərcüməçilər Nəriman Əbdülrəhmanlı, İlqar Əlfioğlu və Azad Yaşar arasında aparılır.
Qan Turalı: - Azərbaycanda bu gün az qala hamı tərcümədən şikayət edir. Şahbaz Xuduoğlu deyir ki, bəzi adamlar Azərbaycan dilinə tərcümələri oxumaqdan imtina edərək, türkcəyə, ruscaya tərcümələri oxuyur. Afaq Məsud deyir ki, tərcümə səhrada şəhər salmaq kimidir.
Siz necə, Azərbaycanda tərcümə sahəsinin problemli olduğunu qəbul edirsinizmi?
Nəriman Əbdülrəhmanlı: Mən qəbul edirəm ki, Azərbaycanda tərcümə sahəsində problemlər var. Çünki bizdə yaranmağa başlayan ənənə qırıldı. 80-ci illərin əvvəllərində 100 cildlik dünya ədəbiyyatı hazırlanırdı və artıq peşəkar tərcüməçilər yetişməyə başlamışdı. Hər bir layihə müəyyən ideyanın ətrafında yaranır. Amma sistem dağıldı. Sonra rəhmətlik Aydın Məmmədov o ənənəni qoruyub saxlamağa çalışdı. Onun ölümündən sonra bu ideya ölü bir şeyə çevrildi. Artıq boş meydanda bu sahəni sevən də, sevməyən də görünməyə başladı. Bir sözlə, bizim tərcümə təsərrüfatımız bərbad gündədir.
Azad Yaşar: - SSRİ dağılandan sonra bir çox mədəniyyət sahələrində nəsillər arasındakı bağlar qırıldı. Kinoda, teatrda... Ədəbiyyatda, tərcümədə də bu bağlar qopub. 
Azərbaycanda hələ də kino çəkə bilmirlər. Tərcümə sənəti hələ də özünü sənət kimi təsdiq edə bilmir. Elə bilirlər ki, tərcüməçilik passionar sənətdir. Elə düşünürlər ki, Slavyan Universitetini bu gün bitirən tələbə götürüb Borxesi tərcümə edə bilər. Və ya Dillər Universitetini yenicə bitirən gənc Şekspirin sonetlərini çevirər. Mən uzun illər Rusiyada türk inşaat firmasında işləmişəm. Günlərin birində Türkiyədən gələn firma rəhbərlərindən biri dedi ki, burda ən vacib məsələ tərcümədir. Çünki biz ruslarla ortaq dil tapa bilmirik. Mənə təklif etdilər ki, sən memarlıq işindən uzaqlaş və müqavilələrə nəzarət üzrə müdir müavini işinə keç. Bir konsorsium vardı. Bütün danışıqlar üç dildə: rus, türk və fransız dilində gedirdi. Fransızlar bir termin işlətdi, bu iqtisadiyyatda alınan borcun müəyyən zaman mərhələlərində geri qaytarılmasıdır. Bunu qarşı tərəfdən heç kəs bilmədi, söhbət bir günlük dayandırılmalı oldu və tərcüməçilərə tapşırıq verildi ki, sözün qarşılığını tapsınlar.
Ümumiyyətlə, tərcümə sənətində Mövlanənin məşhur kəlamını deviz olaraq götürərdim: “Sənin anlatdığın, qarşındakının anladığı qədərdir”. Buna görə də oxucunu tərbiyələndirmək, dilin qatlarını genişləndirmək lazımdır.
İlqar Əlfioğlu: - Bir şeyin davamlı inkişafını istəyirsənsə, onunla davamlı şəkildə məşğul olmalısan. Bu kampaniya şəklində olmamalıdır. Azərbaycanda tərcümə məktəbi demək olar ki, olmayıb. Sovet dövründə yazıçının ildə bir kitabı çıxa bilərdi və onu plana salırdılar. Yazıçı ordan 3-4 min rubl pul alırdı. Amma ortalıqda xeyli boş vaxtı qalırdı və oturub ikinci iş kimi tərcümə ilə məşğul olurdu. Təbii ki, bu, adamların içindən gözəl tərcüməçilər də çıxıb. İshaq İbrahimov, Ənvər Məmmədxanlı və başqaları kimi. Azərbaycanda ona görə tərcümə məktəbi yoxdur ki, yenicə formalaşmağa başlayanda qəflətən dayandı və heç kəsə rus dilindən tərcümə lazım olmadı. Əksəriyyət rusca bildiyi üçün bu dildə oxuyurdu. Rus dilini “iqnor” edəndən sonra gördülər ki, rus dilində bilən yox imiş! Azərbaycanda 300-400 min adam rusca bilir və bunun içindən 10 tərcüməçi çıxarmaq olardı.
Şərif Ağayar: - Dili bilməyin də səviyyələri var. Əsgərlikdə rusca danışmağı öyrənmiş adam Dostoyevskini oxuya bilməz ki...
İ.Ə.: - Əlbəttə.
Q.T: - İlqar müəllim, fars dilindən tərcümə etmirsiniz?
İ.Ə: - Fars dili mütəxəssisi olsam da daha çox ruscadan çevirmişəm. Fars dilindən tərcümə etdirən var ki? Farsların bir romançısı var, dünya romançıları səviyyəsində: Sadiq Hidayət. Bütün dünya dillərinə tərcümə olunub. Dünya ədəbiyyatı üçün siyahı hazırlananda təklif etdim ki, bir roman da ondan salın. Düşüncəsi bizə yaxındır.
Q.T: - Hamlet Qoca deyir, AYB-də, iclasların birində Mirzə İbrahimov deyib ki, tərcüməni ancaq yazıçılar edə bilər.
İ.Ə: - Söhbət bədii tərcümədən gedirsə onu qələmi olan, yazan adam etməlidir.
Q.T: - Mümkündürmü ki, tərcümə edən adam yazmasın?
İ.Ə: - Yox, mümkün deyil. Yazmayan adam dilin ancaq üst qatını bilir.
A.Y: - Yazmayan adam orijinalın əsirinə çevrilir. Yazan adam isə altıncı duyğu ilə hiss edir ki, yazıçı nə istəyir.
İ.Ə.: - Tərcümədə iki yanaşma var. Birincisi, sən əsəri öz dilində nəfis şəkildə təqdim edirsən, ikincisi, sən müəllifi maksimum qoruyursan.
N.Ə.: - İkisinin arasındakı qızıl xətti tapmaq lazımdır.
İ.Ə.: - Deyirlər Əkrəm Əylisli yaxşı tərcüməçidir. Əkrəm Əylisli kimdən tərcümə etsə özünə oxşadacaq. Mən səkkiz kitab tərcümə etmişəm, imzamı götürüb verək yüz ekspertə, biri desə ki, bunu eyni adam tərcümə edib, əlimin dalı yerdədir. Belə olmaz. Saramaqonu Azərbaycan dilində oxuyursansa, demək Saramaqo oxumaq istəyirsən. Məsələn, o, adların hamısını kiçik hərflə yazır. Mən bunu belə vermişəm. Redaktorlar deyir ki, Azərbaycan dilinin qrammatikasına uyğun deyil. Belə götürsək portuqal dilinin də qrammatikası var. Bu, bir üslubdur və bunu qorumaq lazımdır.
N.Ə.: - Gürcüstanda Tərcümə Mərkəzi 1937-ci ildə yaranıb. Onlar bütün dillər üzrə öz kadrlarını yetişdirib. Eyni zamanda, həm xarici dillərdən tərcümə edirlər, həm də öz əsərlərini xarici dillərə tərcümə edirlər. Gürcü tərcümə məktəbi ən güclü məktəblərdəndir. Bizdə tərcümə məktəbi 1987-ci ildə yarandı və 3 ilə məhv olub getdi. Ənənənin qırılması da bu cür problemlərə səbəb oldu.
Q.T.: - Oxucular da, biz də əsər seçimindən narazıyıq. Beşinci dərəcəli əsərlər tərcümə olunsa da, fundamental əsərlər tərcümə olunmur. Bu nə ilə bağlıdır? Siz tərcümə edəndə seçirsiniz, yoxsa sifarişlə edirsiniz?
İ.Ə.: - Mən adətən sifarişlə tərcümə edirəm. Amma özüm seçdiyim də olur. Dünya ədəbiyyatında Herman Mervili 30 çap vərəqinə endiriblər. Amma o, 55 çap vərəqidir. Bu siyahını tərtib edən adam ya Mervili oxumayıb, ya da fərqinə varmayıb.
A.Y.: - Mən də Elyas Kanettinin 600 səhifəlik romanını tərcümə etmişdim. Çox məşhur yazıçıdır. Mənə dedilər ki, onu 300 səhifəyə endir. Mən bunu necə qısaldım, axı Kannetti deyiləm? Heç Kanetti özü də öz romanını ixtisar etməzdi.
N.Ə.: - Bu çox yanlış yanaşmadır. Ya əsəri çap et, ya da etmə.
İ.Ə.: - Sən mənə denən Kanetti 300 səhifə olmalıdır, mən də 300 səhifəlik əsərini tərcümə edim.
A.Y.: - Ya da esselərini tərcümə edim. “Kütlə və iqtidar” adlı əsərindən seçmələr edim.
Ş.A.: - Ümumiyyətlə tərcümə prinsipləri necə olmalıdır?
N.Ə.: - Mənim indiyə qədər 30 tərcümə kitabım çap olunub. Təxminən 10 kitab da çapdadır. Tərcümə etdiklərimin 90 faizini özüm seçmişəm. Sifarişlə də eləmişəm. Belə olanda mən müəllifə və mətnə işləmişəm. Özüm seçdiklərimi isə içimdən keçirmişəm. Tərcümə edəndən sonra düşünməmişəm ki, bu çap olunacaq, ya olunmayacaq. Hardasa 7-8 roman var ki, tərcümə etmişəm, qalıb.
A.Y.: - 1976-cı ildən tərcümə ilə məşğul oluram. Hardasa 15 yaşımdan, özümü kəşf etməyə başlayandan Pasternakdan, Lermontovdan şeirlər tərcümə etmişəm. Özümün də normal şeirlərimi həmin dövrdə yazmışam. Hər zaman öz şeirlərimin mətni yarananda da, tərcüməçilik təsir edib. Düşünmüşəm ki, bunun ruscası necə olardı? Bu Nobakovda da var. O da çox yaxşı tərcüməçi olub. O, həm postmodernstdir, həm də 2-3 dildə yazıb yaradıb. “İqor polk haqqında dastan”ı, “Yevgeni Onegin”i ingilis dilinə tərcümə edib.
Əsərləri seçəndə mən də çalışmışam özüm seçim. Uzun müddət mən də qonorarsız çalışmışam. Amma artıq zaman keçdikcə, öz zəhmətinin də haqqını almalısan.
Ş.A.: - İlqar müəllim, siz dediniz ki, tərcüməçi həm də yazıçı olmalıdır. Bəs üslub, dünyagörüşü, zövq yaxınlığı necə, nəzərə alınmalıdırmı?
İ.Ə.: - Tərcümə sənətdir. Sənətdirsə sənə veriləni tərcümə etməlisən. Nəriman müəllim kimi seçib tərcümə etmək də olur. Yuxusuz qalıb, əziyyət çəkib tərcümə edirsən ki, nə vaxtsa bunu hansısa Azərbaycanlı oxuyacaq. Mən Şərqşünaslığın tərcüməçiliyini bitirmişəm. Fars ədəbiyyatını tərcümə etmək üçün oxumuşam. O vaxt demokratlar gələndə elə bilirdik ki, farsca tərcüməçimiz var. İndi məlum olur ki, Nəsiminin farsca divanından cəmi iki qəzəl tərcümə olunub. Nizaminin o gündə tərcüməsinin üstündə onlarla doktorluq işi yazılıb. O tərcümələrdə Nizami yoxdur.
N.Ə.: - Nizaminin rus dilinə tərcüməsi çox mükəmməldir.
İ.Ə.: - 3-4 il əvvəl Mövlanə tədbirləri idi. Ərdəbildən nizamişünas elmlər doktoru gəlmişdi. Səhv etmirəmsə, Mohseni idi. Nizaminin 31 cildlik şərhini yazıb nəşr etdirib. Hələ 7 cildini də yazmaq istəyir. Farslar bu təfəkkürlə onu şərh edir. Deyir, siz necə deyirsiniz ki, Nizami Azərbaycan şairidir? Bertelsin gözəl əsərləri var ki, onu tərcümə etməyə adam yoxdur.
Ş.A.: - İndi xarici dil öyrənən çoxlu gənclər var. İngiliscə, fransızca, almanca bilən gənclər var ki, Azərbaycan dilini normal səviyyədə bilmir. Onlar adi inşa yaza bilməzlər, amma çox ciddi yazıçıları tərcümə edirlər.
N.Ə.: - Məncə, tərcümənin əsas şərtlərindən biri öz ana dilini mükəmməl səviyyədə bilməkdir. Əcnəbi dildə başa düşməyəndə, lüğətlə keçinə bilərsən. Amma öz dilinin qatlarını mükəmməl bilməlisən.
İ.Ə.: - Slavyanda Universitetində bir korrektor var idi, gürcüstanlı idi. Adını indi unutmuşam. O, rus dilini bilmirdi, amma fitri istedadı vardı. Cümləni oxuyan kimi barmağını qoyurdu ki, burda nə isə var. Doğrudan da, ruscasına baxanda görürdük ki, həmin yerdə çox ciddi problem var.
N.Ə.: - Sən korrektor Aqşini deyirsən.
İ.Ə.: - Ola bilər. Bir dəfə dəhlizdə məni saxladı ki, İlqar müəllim, bura baxın. Ruscasına baxdım və gördüm ki, haqlıdır. Onun hissiyyatı ilə çox şeyləri işarələyib sonra təzədən işlədim.
N.Ə.: - Mən o layihədə redaktor idim. O adam məni gecələr də yatmağa qoymurdu. Hiss edirdi dili. Bizim tərcümə təsərrüfatımızın ən böyük bəlası redaktor və korrektor məsələsidir.
Q.T.: - Orijinalla tutuşdurmaq imkanı olmadan redaktə edirlər. Buna necə baxırsınız?
İ.Ə.: - Əgər orjinal dili bilmirsənsə tərcüməçi ilə birlikdə, onun razılığı ilə redaktə edə bilərsən. Tərcüməçi bilir ki, nə üçün tərcümə edib. Mətnləri tutuşduran adamlar vardı sovet vaxtı, sonra bədiiləşdirirdilər.
N.Ə.: - Slavyan Universitetində, Xarici Dillər Universitetində tərcüməçilər yetişdirilir. Yaxşı olardı ki, tərcümə redaktoru ixtisası da olsun.
A.Y.: - Bizdə elə redaktorlar var ki, dil bilgisi bir yana, redaktə etdiyi əsəri heç rusca da oxumayıb. Mopassanda mənim başıma belə iş gəlib. Səhər kitab çapa getməlidir, axşam səkkizdə mənə zəng edirlər ki, 3 saat ərzində kitaba bax, qeydlərini de. 650 səhifəni mən 3 saata nəzərdən keçirməli idim. Bacardığım kimi elədim və qeydlər yazdım. Sonra gördüm ki, onlar qeydləri nəzərə almayıb. Mopassanın hekayələrini iki cilddə çap etdim və əvvəlində yazdım ki, bu kitab 150 cildlikdə çap olunub, amma mənim üslubum orda 
qorunmayıb. Etiraz olaraq təkrar çap etdim.
N.Ə.: - Saramaqonun redaktoru mən idim. Oxudum. Sonra İlqar müəllimə dedim ki, bu qeydlərim var, oturaq müzakirə edək.
Ş.A.: - Bəzi nəşriyyatlar tərcüməçi ilə redaktorun əlaqə yaratmasına imkan vermirlər.
N.Ə.: - Bizim içimizdə insan sevgisi elə bil ölüb. Bir-birimizə düşmən kimi baxırıq. Bu da keyfiyyətli işə mane olur.
İ.Ə.: - Birinci iki kitabımda redaktorumla davaya çıxdım. Orijinalı oxumamışdı. Hər sətrinin üstündə mübahisə açdım. Sonra gördüm, canım əldən gedəcək.
N.Ə.: - Bizdə tərcüməçiyə diqqət azdır. Orxan Pamuk “İmpaks” mükafatı aldı, 100 min avro... Onun 20 faizini tərcüməçisinə verdi. Bu az məbləğ deyil. Bizdə tərcüməçi yiyəsiz, ortada qalmış adamdır.
Ş.A.: - Qonorarın aşağı olması tərcüməçini məcbur edir ki, kəmiyyəti artırsın. Bu da keyfiyyətə təsir edir. Siz məhsuldar tərcüməçilərdən hesab olunursunuz, bu barədə nə deyə bilərsiniz?
N.Ə.: - Mən özümü məhsuldar hesab etmirəm. İldə 3, ya da 4 kitab tərcümə edirəm. Bu peşəkar tərcüməçi üçün azdır. Hesablamışam, günə 4-5 səhifə düşür. Təxminən 350-400 səhifəlik kitabdan söhbət gedir. Dünya ədəbiyyatı seriyasından verilən kitablar üçün qonorar normal idi. Ona görə də işləməyə inam var idi. Ürəklə işləyirdik. Kitab səhifəsinə 15 manat alırdıq. Hər şey onun içərisində idi. O dövr üçün yaxşı qonorar idi. Dünya miqyasında minimum 20 dollardır.
İ.Ə.: - Hər şeyin gözəl normativi vardı sovet vaxtı. Bir çap vərəqi üçün (40 min işarə - red.) 250 manat qonorar alırdıq. Tərcüməçi onun 60 faizi qədər alırdı. 10 min tirajdan sonra isə əlavə faiz olurdu.
Ş.A.: - Bəzən nəşriyyat kitabı verir və bazara tez girmək üçün tərcüməçini tələsdirir...
İ.Ə.: - Əsl tərcüməçidirsə keyfiyyət qaydasında qalacaq. Heç kəs bilə-bilə pis tərcümə etməz. Çünki eyni enerji sərf edəsən. Amma redaktə, korrektə problemləri olacaq.
N.Ə.: - Mən hazırda “Qanun”la işləyirəm. Onların imkanları səviyyəsində 2 min işarəyə 4 manat alıram. Bu mənim işimə təsir etmir. Əlyazma qəbul olunandan sonra bütün məsuliyyət redaktorun üzərindədir. Bizdə daha çox redaktor problemi var.
İ.Ə.: - Əslində biz öz tərcüməmizi üstündən 6 ay keçəndən sonra redaktə edə bilərik. Hətta hamıdan yaxşı edərik. Redaktor isə birbaşa götürüb edə bilər.
N.Ə.: - Fərqli göz baxmalıdır məncə...
Ş.A.: - Yazıçının tərcümə etdiyi əsərlər müəllifə daha çox oxşamalıdır, yoxsa yazıçı öz üslubuna yaxın tərcümə etməlidir?
A.Y.: - Mənim öz cümlə qurmaq üslubum var. Mopassanı tərcümə edəndə fikir vermişəm, qısa tərcümələrdir. İki cümlədən bir “sonra” işlənir. Mən bilirəm ki, bunu saxlasam pis görünəcək.
İ.Ə.: - Msələn, ruslar da VƏ-dən əvvəl vergül qoyur. Bunu Azərbaycan dilinə tərcümə etmək olmaz axı.
Q.T.: - Nəriman müəllim və Azad müəllim türkcədən tərcümələr edib. Qohum dillərdən tərcümə...
N.Ə.: - Bu, Azərbaycan tərcüməçiliyinin ən kədərli tərəfidir.
Q.T.: - Ən pis tərcümələr də türk dilindən olan tərcümələrdir.
İ.Ə.: - Səbəbini mən deyəcəm
N.Ə.: - Əsasən, türk dilini bilməyənlər edir. Ona görə ki, türk dilində aldadıcı sözlər çoxdur. Kimsə tərcüməsində “Merdiven”i, “Nərdivan” kimi tərcümə etmişdi. Əslində bu “Pilləkən”dir. Əsgər Rəsulovun bu barədə kitabı var. Türk dilindən tərcümə, çin dilindən tərcümədən daha çətindir.
İ.Ə.: - Nəriman müəllim gözəl qeyd etdi. Fars dilinin ən pis tərcüməçiləri taciklərdir. Dil qohum olanda sən reallıq hissini itirirsən. Qohum dillərdən tərcümədə son dərəcədə qısqanc olmaq lazımdır. Mən türk dilini gözəl bilirəm, amma türk dilindən, rus və fars dillərindən etdiyim kimi tərcümə edə bilmərəm.
N.Ə.: - Türk dilindən 12 roman tərcümə etmişəm. 2300 səhifəlik böyük türk sözlüyündən istifadə edirəm həmişə. Bütün kitablarımın redaktoru Əsgər Rəsulovdur. Gözəl mütəxəssisdir.
A.Y.: - Hər hansı dildən tərcümə etmək üçün həmin xalqın içində yaşamaq lazımdır. Dillə bağlı o ölkədə yaşamaq, dillə tanışlıq, düşüncə sisteminə yaxın olmaq lazımdır. Arqoları, zarafatları, idiomatik ifadələri tutmalısan. Kim deyirsə ki, filan dili yaxşı bilirəm, mənim o tərcüməçilərə bir sualım var: Sən bu dili harda öyrənmisən? Universitetdə, məhəllədə, yoxsa o ölkədə? Evdə lüğətlə dil öyrənmək olar?
İ.Ə.: - Bizim Azərbaycan dilinin konstruksiyası başqa dillərə uyğun gələn formada deyil. Rahat işlənmir. Mən ərizəni rusca yaxşı yazıram, amma Azərbaycan dilində çətinlik çəkirəm. Rus dilini yaxşı bilirəm, sanki rusam. Amma mən Azərbaycanda doğulub böyümüşəm, rus dostum da olmayıb. Dilimizin aktiv fondunda çox az söz var.
N.Ə.: - Mənim öz dil imperiyam var. Azlıq hiss etmirəm. Azərbaycan dili çox zəngin dildir.
Ş.A.: - Mən rusdilli deyiləm, amma yazı prosesində bəzən beynimə gələn rus sözlərinin Azərbaycan dilində dəqiq qarşılığını tapa bilmirəm.
A.Y.: - Rus dili çox qısa müddətdə zənginləşib.
Q.T.: - Nəriman müəllim 30 kitab və neçə müəllif tərcümə etmisiniz? Azad müəllim sizdə 100-ü keçib?
A.Y.: - Məndə 250-ni keçib.
N.Ə.: - Məndə beş-altı antologiya var ki, hərəsində 30-40 müəllif var. Bir antologiyada 67 müəllif var. Bu hesabla hardasa, 500-ü keçib.
İ.Ə.: - Məndə çox azdır: 12 müəllif olar.
A.Y.: - Mən bu 250 müəllifi Ginnesin kitabına düşmək üçün etməmişəm. BSU-nun layihəsi başlayanda mənə dedilər ki, səndə hansı müəlliflərdən nələr var? Siyahı tutdum ki, 120 müəllif var.
Q.T.: - Elə müəllif olubmu ki, kənara qoyasınız və Azərbaycan dilinin imkanlarına uyğun gəlmədiyini düşünəsiniz?
İ.Ə.: Mən Ekonun “Qızılgülün adı” romanının Azərbaycan dilinə tərcümə variantını tapa bilmədim və tərcüməni dayandırdım. Orda üç dil qatı var: kilsə dili, müasir italyan dili, qədim italyan dili... Bu dil imkanlarını bizdə ifadə etmək mümkün deyil. Türklər məsuliyyətsizcəsinə tərcümə etdilər, çətin yerləri tulladılar.
N.Ə.: - Mən, məsələn, Stanislav Lemi oxumuşam və məni çəkməyib, etməmişəm.
A.Y.: - Mənim yarıda atdığım müəlliflər olub. Yarıda başa düşmüşəm ki, bu, Azərbaycan oxucusuna heç nə verməyəcək.
Q.T.: - Tərcümə etdiyiniz kitabı öncədən oxuyursunuzmu?
İ.Ə.: - Mən oxumuram. Oxusam tərcümə etməyəcəm, maraq itəcək.
N.Ə.: - Mən oxuyuram. Onun havasını tutmasam etmirəm.
A.Y.: - Mən də oxuyuram. Çünki bəzən axıracan oxumadan tərcümə edəndə əsərin sonluğuna uyğun olaraq əvvələ qayıtmalı olursan və görürsən ki, xeyli səhvlər buraxmısan.
Ş.A.: - Son olaraq məlum sərəncam və Tərcümə Mərkəzinin yaranması barədə nə deyərdiniz? Mövcud durum nə vəd edir?
N.Ə.: - Xeyirli-uğurlu olsun! Çoxdan gözlənilən idi. İnanıram müsbət nəticələri olacaq. Tərcümə işi sistemə salınacaq. Afaq Məsud kifayət qədər bu işin içində olan adamdır.
A.Y.: - Məncə, əslində müstəqillik elan olunanda bu qərar verilməli idi. Yeni yaranan Tərcümə Mərkəzinə uğurlar arzulayıram. İnanmıram ki, 50 nəfərlə bu işin altından çıxmaq olsun. Yenə də uğurlar arzulayıram! Bir də məndə 5-6 ixtisas sahəsi üzrə lüğətlər var, təklif edirəm ki, ona sahib çıxsınlar.
İ.Ə.: - Tərcümə Azərbaycandan dünyaya açılan pəncərədir. Geciksə də, gözəl addımdır. İşi də sahibinə tapşırıblar. Afaq Məsud həm yazıçıdır, həm də bu işdə prinsipial adamdır. Bu sahədə səliqə-sahman yaratmağa böyük ehtiyac var. Biz də əlimizdən gəldikcə kömək etməyə hazırıq.
Qan Turalı
Şərif Ağayar
Cəlil Cavanşir
