Cümhuriyyət dövründə baş vermiş 10 mədəni hadisə  - SİYAHI

<b>Cümhuriyyət dövründə baş vermiş 10 mədəni hadisə  - <span style="color:red;">SİYAHI </b>
28 may 2018
# 13:20

Azərbaycan Kulis.az Azərbaycan Cümhuriyyəti dövründə baş vermiş 10 mədəni hadisəni təqdim edir.

1. Cümhuriyyət Hökuməti 1918-ci il 27 iyun tarixli qərarı ilə o zaman türk dili adlanan Azərbaycan dilini dövlət dili elan etdi. Bu sənəd Azərbaycanın Gülüstan və Türkmənçay müqavilələri ilə iki hissəyə bölünməsindən sonra ana dilinin işlənməsinə dair ilk rəsmi sənəd idi.

2. Dövlət Teatrının pərdələri ilk dəfə 1918 il noyabrın 4-də Nəriman Nərimanovun "Nadir şah" faciəsinin tamaşası ilə açıldı. Dövlət teatrının direktoru Zülfüqar Hacıbəyov idi.

3. Qori Müəllimlər Seminariyasının Azərbaycan şöbəsi 1918-ci ildə Qazaxa köçürüldü.

4. Mətbuat haqqında qanunun yaradılması da Cümhuriyyət dövrünün ən yadda qalan hadisələrindən biri oldu. Hökumətin 1918-ci il 9 noyabr tarixli sərəncamı ilə kütləvi informasiya vasitələri üzərində dövlət nəzarəti ləğv edilmişdi.

5. 1919-cu ilin mart ayında Hüseyn Ərəblinskinin öldürülməsi.

6. 1919-cu ilin 28 mayında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin istiqlaliyyətinin 1-ci ildönümü gününün təntənə ilə bayram edilməsi lentə alınaraq “Azərbaycan müstəqilliyinin ildönümü münasibətilə təntənə” adlı sənədli filmi çəkildi. Film iyunun 13-də Bakının “Ekspress” və “Rekord”, bir qədər sonra “Forum” kinoteatrında nümayiş etdirildi.

7. 1919-cu il sentyabrın 1-də Azərbaycan Parlamenti Bakı şəhərində universitet açmaq haqqında qanun qəbul etdi və həmin ayın 29-da Bakı Dövlət Universitetinin nizamnaməsi qəbul edildi.

8. Azərbaycanda türk (Azərbaycan) dilində ilk böyük kitabxananın açılması da Cümhuriyyət dövrünə təsadüf edir.

9. "Leyli və Məcnun" operasının tamaşaya qoyulduğu 1908 il, yanvarın 12-i tarixi Azərbaycan musiqisi tarixində milli Azərbaycan operasının yarandığı gün kimi ədəbiləşdirildi.

10. 1920-ci il yanvarın 30-da Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Nazirlər Şurası Cümhuriyyətin milli himninin hazırlanması haqqında qərar qəbul etdi və bu məqsədlə Xalq Maarif Nazirliyi tərəfindən müsabiqə elan edildi. Müsabiqənin nəticələri mayın 28-dək Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ikinci ildönümünə qədər elan edilməli idi. Lakin 1920-ci il aprelin 28-də Azərbaycanın Sovet Rusiyası qoşunları tərəfindən işğalı və Xalq Cümhuriyyətinin süqutu Azərbaycanın milli himninin qəbul olunmasına imkan vermədi. 1992-ci il mayın 27-də "Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni haqqında" Qanununa əsasən, 1919-cu ildə bəstəkar Üzeyir Hacıbəyov və şair Əhməd Cavad tərəfindən tərtib edilmiş "Azərbaycan marşı" Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni kimi təsdiq edildi.

# 2848 dəfə oxunub

Oxşar xəbərlər

Qədim içki və taxıl anbarı aşkar edildi

Qədim içki və taxıl anbarı aşkar edildi

11:20 10 sentyabr 2025
Ezoterik "Əshabi-Kəhf" sirləri - İtin bu hekayədə nə işi var?

Ezoterik "Əshabi-Kəhf" sirləri - İtin bu hekayədə nə işi var?

09:00 27 avqust 2025
Möminə Xatun türbəsindəki gizli kosmik sirlər - Memar  abidənin üzərinə niyə məhz "Yasin" surəsini seçib?

Möminə Xatun türbəsindəki gizli kosmik sirlər - Memar abidənin üzərinə niyə məhz "Yasin" surəsini seçib?

14:30 23 avqust 2025
2500 il buzda saxlanan  xalı -  Maral türk mədəniyyətində nəyin simvolu idi?

2500 il buzda saxlanan xalı - Maral türk mədəniyyətində nəyin simvolu idi?

09:00 15 avqust 2025
Qarabağda Ayvazovskinin heykəli niyə söküldü?

Qarabağda Ayvazovskinin heykəli niyə söküldü?

15:57 4 avqust 2025
Çərkəz soyqırımı: Rusiya üzərində daha bir ləkə -ARAŞDIRMA

Çərkəz soyqırımı: Rusiya üzərində daha bir ləkə -ARAŞDIRMA

18:04 25 iyul 2025
Ana səhifə Yazarlar Bütün xəbərlər