Kulis.az Ramiz Rövşənin "TEAS Press" nəşriyyatında yeni çap olunan “Sevgi açarı” kitabından bir neçə şeiri təqdim edir. İndiyədək oxuculara məlum olamayan bu şeirlər internet mediada ilk dəfə yayımlanır.

Təbəssüm

O məclisdə deyəsən

Tək bircə mən yadıydım.

Qarışmırdım heç kəsə,

Hamıdan azadıydım.

Təkliyim, tənhalığım

Yoxsa dəydi gözünə?

Çiyninin üstən baxıb

Gülümsədin üzümə.

O təbəssüm görəsən

Nəyin işarəsiydi?

Bəlkə məni gözləyən

Dərdlərin çarəsiydi.

Onda mən lap cavandım,

Nə görmüşdüm mən axı?

Ömrüm hələ yavandı;

Yoxdu dərdim, günahım.

Hələ dərdlər, günahlar

Qabaqdaydı, qabaqda.

Üstümə qatar-qatar

gəlirdilər uzaqdan.

...O məclisdə, bəlkə də,

Sən ən gözəl xanımdın.

Mən səni tanımırdım,

Sən məni tanımırdın.

Heç bilmirəm kimiydin,

Nəydi sənin adın da.

Amma o təbəssümün

yadımdadı, yadımda.

O təbəssüm –

Bəlkə də anlasaydım mən dəli;

Baş tutmayan bir eşqin

əvvəliydi, əvvəli.

O ötəri, gözucu,

Xilaskar təbəssümün.

O həm ana, həm bacı,

həm də yar təbəssümü.

O gündən illər keçib; -

biz bu illər uzunu

Nə bir yol rast gəlmişik,

Nə görmüşəm üzünü.

Bəlkə o məclisdəki

O tənha, o tək oğlan

Sənin yadından da

lap çoxdan çıxıbdı, çoxdan.

Bəlkə xoşbəxtsən bu gün;

ər də var, ailə də.

Amma o təbəssümün

mənimlədi hələ də.

Gizlicə bağışlanan

çiçək kimi, gül kimi,

Qalıbdı bu vaxtacan

aramızda sirr kimi...

2001

***

Bu dünyanın gözündə

Sən heç nəsən, mən heç nə.

Əlini qoy, əzizim,

Əllərimin içinə.

Üşüyür uzun-uzun

Barmaqların deyəsən.

İstəyirəm ovcumu

Əlcək kimi geyəsən.

Sən yatanda gələrəm,

Ayağımın ucunda.

Gəzər qayıq əllərim

Sənin dəniz saçında.

Kəsilibdi saçların,

Hörük-hörük qolu yox.

Sənin dəniz saçının

Okeana yolu yox.

Oyanarsan qəflətən,

Silkələrsən başını.

Fırtınalar dağıdar

Sənin dəniz saçını.

Dalğalar arasında

Batar qayıq əllərim,

İtər qayıq əllərim.

Sonra bir az aşağı

Sürüşər əlim mənim.

Sənin çiyinlərinə

İlişər əlim mənim.

Bəlkə uzun çəkərdi

Əllərimin səfəri.

Qəfil açıb qapını

Kimsə girər içəri...

Bu fırlanan dünyamız

Öz işində-gücündə.

Qoy dincəlsin əllərin

Əllərimin içində.

Sən bir ürkək quşcuğaz,

Mən bir kövrək ovçuyam.

Xoşbəxtliyin dən kimi

Səpilibdi ovcuma.

Milçək kimi üzünə

Qonmaq istər kədər-qəm.

Bu yelpik əllərimlə

Üzünü yelləyərəm...

1964

Zənbil

Bazardan gəlirdin –

zənbil əlində;

İçi salxım-salxım üzümlə dolu.

Deyəsən, diksindin məni görəndə,

Karıxıb az qala çaşmışdın yolu.

Hardasa bir evdə gəlinsən daha, -

Səni kim oxşayar, kim əzizləyər?!

Onsuz da mən görən deyilsən daha,

Qoy vurdum özümü görməməzliyə.

Ancaq səni boğan qəhəri uddun,

Yanımdan keçəndə gülümsədin də.

Bir az da başını yuxarı tutdun.

Hələ ağızucu “salam” dedin də.

Əynindı yellənən ipək paltarın

Dəydi üz-gözümə xəfif küləyi.

...Gedirsən, səslənir dikdabanların:

-Xoşbəxtəm! Xoşbəxtəm! Xoşbəxtəm! – deyir.

Ancaq zənbil tutan əlin darıxır,

Yandırır əlini zənbil köz kimi.

Zənbildən kədərlə boylanır-baxır

Üzüm gilələri yüz cüt göz kimi...

1965

***

Gedibsən, yetişməz harayım-səsim,

Saxlayıb divarlar, çəpərlər məni.

Sənin gözlərində qalıbdı əksim,

Sənin gözlərində öpərlər məni.

Bəs səndən nə qalıb? Qəmin-kədərin...

Kədəri calaram qəmin ucuna.

Səninçün yığdığım qızılgülləri

Görən kim taxacaq sənin saçına?..

Sənin gözlərində güləcək aləm,

Gözümün yaşını siləcəyəm mən.

Gündüzlər nə zaman yadına düşsəm,

Gecələr yuxuna girəcəyəm mən.

Sən elə gözəlsən – səni sevən kəs

Yəqin ki, qısqanar çoxuna səni.

Ancaq təkcə mənə qısqana bilməz,

O necə qısqansın yuxuna səni?

O hardan bilsin ki, gözlərimdə nəm

Ölüncə dalınca gələcəyəm mən.

Gündüzlər nə zaman yadına düşsəm,

Gecələr yuxuna girəcəyəm mən.

1965

***

(məktəbli Ramizin şeirlərindən)

Kaş sevgidən bir şah qəzəl

Yazıb qoyam ortaya.

Amma heyif, yaşım hələ

Çatmayıb onaltıya.

Hələ mənə qadağandı

Bu şəhərdə çox işlər.

Dükanlarda içkilər,

Kinolarda öpüşlər

Kaş gözəgörünməz olam,

Heç kəs məni görməyə.

Düşəm şəhərin canına,

Nə istəsəm eləyəm.

Bax, o gedən qızı öpəm,

Qız qəflətən diksinə.

Öpüş mənə qismət ola,

Şapalaq özgəsinə.

Bir də görəm sən gəlirsən

Küçənin o üzündən.

Xəbərin yox səni sevən

Bu dəli Ramizindən.

Sən görmürsən məni indi,

Mən ki bunu bilirdim.

Niyə səni görən kimi

Bəs özümü itirdim?!..

1962

Sənə mən söz deyincə

(məktəbli Ramizin şeirlərindən)

Sənə mən söz deyincə

İllər keçdi aradan.

Yazdıq, pozduq, oxuduq,

Ağı seçdik qaradan.

Sənə mən söz deyincə

Göyə adam da uçdu.

Gör neçə ev tikildi,

Gör neçə dam da uçdu.

Kimdən qorxdum mən axı?

Qardaşından? Atandan?

Sənə mən söz deyincə

O söz çıxdı yadımdan.

Bəs mənə kim söz dedi,

Yanaqların qızardı.

Sənə mən söz deyincə

Kimsə səndən söz aldı.

Daha sussam yaxşıdı,

Uzatmayım nağılı.

Deyəsən göz yaşıdı

Bu nağılın axırı...

1963

Sevmədiyim qadınlar

Sevmədiyim qadınların

gözəli də çoxuydu.

Hərəsi bir şirin nağıl,

hərəsi bir yuxuydu.

Əllərimi tellərinə vurmadım,

Həsrət çəkib ürəyimi yormadım,

Boyun büküb yollarında durmadım

sevmədiyim qadınların.

Sevmədiyim qadınların neçələri sevildi,

Toy çalındı, şəhərlərin küçələri sevindi,

Neçələri ər evində təpikləndi, söyüldü

sevmədiyim qadınların.

Sevmədiyim qadınlarla

Aşıb-daşır yer üzü,

Yer üzünün Yerevanı, İstanbulu, Parisi,

Atdı Eyfel qülləsindən özünü

sevmədiyim qadınların birisi...

1968

Məhəbbət oyunu

Bu məhəbbət oyunu

qəribəydi, qəribə...

İçəridən bağlanan

otaqlar da qəribə.

Pəncərədən boylanan

budaqlar da qəribə.

O aldadan, aldanan

dodaqlar da qəribə.

Qəribəydi, qəribə;

Uduzanın verdiyi

Öpüş-öpüş cərimə.

Qəribəydi, qəribə,

nə qəribə oyundu.

Şam kimi bir dümağ qız

paltarını soyundu.

Beş cüt kibrit barmağın

alovunda yuyundu.

Kirpikləri yumuldu,

Ən ləzzətli ufultu...

Sus!..

Az danış, az soruş;

“Bu oyun necə bitdi?”

Budaqdan boylanan quş

Utandı, uçdu-getdi.

Qəribəydi, qəribə;

bir qız başı əyildi.

Bəlkə oyun deyildi,

bəlkə oyun deyildi?!..

1966

Yuxularda gəzən qızlar

Bu oğlan yuxuda nə görür belə?

Nə bərk qucaqlayıb yumşaq yastığı.

Yuxuda bağrına bərk-bərk basdığı

O qız kimdi görəsən?

İndi qucağında çabalayırmı,

Hay-haray salırmı indi görəsən?

Bəlkə o da yatıb, ya da oyaqdı,

Ya çöldə, ya da ki, evdədi indi.

O qız nə bilir ki, bu gecə vaxtı

Kimin yuxusunda “kefdədi” indi.

Nə çoxdu dünyada gözəl qızların

Özündən xəbərsiz “cinayətləri”.

Gecə yuxularında gəzən qızların

Gizli “öpüşləri”, “xəyanətləri”.

Hardasa toy səsi ucalır yenə,

Zurnanın zilidi göyə dırmaşan.

Kimin yuxusundan kimin evinə

Görən gəlin köçür o qız bu axşam?

İndi yatanamı “oyan!” deyəsən?

Gəlin gedənəmi “dayan!” deyəsən?

Səni kim eşidər bu vurhavurda?

Adına “dəlidir” deyərlər sənin.

Bir az hay-küy salsan, qorx ki, axırda

Tutub nağaratək döyərlər səni.

Sən öz dərdini çək, ay mağmun adam,

Qalmısan təkliyin əlində indi.

Necə gözəl qızlar keçdi yuxundan,

Hərəsi bir evdə gəlindi indi.

Bəsdi tək dolandın bu şəhərdə tək,

Nə yadnan, nə də ki, qohumnan evlən.

Bərk-bərk qucaqlayıb var gücünlə çək,

Çıxart bir gözəli yuxundan, - evlən!..

• Mahsun Kırmızıgülə ağır itki
• Spilberqin yeni filmində kimlərin rol alacağı məlum oldu
• Əli bəy Hüseynzadə niyə ağlayırdı? - İlk qadın rejissorumuz Qəmər Salamzadə