Ötən əsrin üç jurnalı transliterasiya olundu

Ötən əsrin üç jurnalı transliterasiya olundu
12 iyun 2025
# 11:00

Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyi ADA Universiteti və “Ədibin evi” ilə birgə Azərbaycan Milli Mətbuatının 150 illik yubileyinə həsr edilmiş “Millət “Əkinçi”liyinin davam edən ənənələri” mövzusunda elmi sessiya keçirib.

Kulis.az xəbər verir ki, tədbirdə elm və mədəniyyət xadimləri, media nümayəndələri və tədqiqatçılar iştirak ediblər.

Mətbuat və təhsil tariximizin bir parçasının işıqlandırılmasına xidmət edən jurnallar ictimaiyyətə təqdim edilib

Ədəbiyyat muzeyinin direktoru akademik Rafael Hüseynov çıxış edərək, “Bu günümüzə qayıdan söz abidələri”ndən danışıb. ADA Universitetinin təşəbbüsü ilə Azərbaycan xalqının tarixi mirasını qorumaq və gələcək nəsillərə ötürmək üçün başlatdığı transliterasiya layihələri barədə məlumat verib.

Elmi sessiya çərçivəsində ADA Universitetinin dəstəyi ilə nəşr olunan “Əfkari-mütəəllimin” məktəbli (1919), “Babayi-Əmir” satirik (1915-1916) və “Məktəb” elmi-pedaqoji (1911-1920) jurnalların ərsəyə gəlməsi prosesindən danışaraq, bildirib ki, ictimaiyyətə təqdim edilən bu nəşrlərin yalnız Azərbaycan düşüncəsinin, Azərbaycan maarifinin keçmişini göstərmir, həm də Azərbaycan xalqının var olduğu müddətdə ən ali dəyər olan istiqlal uğrunda mübarizəsinin tarixini nümayiş etdirir. ADA Universitetinin müasir əlifbamızda, izahlar, qeydlər və indeks əlavəsi ilə orijinal ölçü və səhifə tərtibatına uyğun olaraq çap etdiyi jurnallar, həm mətbuat və təhsil tariximizin bir parçasının işıqlandırılmasına, həm də dövrün mənzərəsinin daha yaxşı anlaşılmasına xidmət edib.

“Gənc nəslimizi XX əsrin əvvəlindəki irsimizlə birləşdirmək üçün əski Azərbaycan əlifbası kurslarına başladı”

“Ədibin evi”nin icraçı direktoru Şəfəq Mehrəliyeva gördükləri işlərdən danışıb: “Bir insan hansı genetik kodun daşıyıcısı olduğunu bilmədən özünü xoşbəxt hiss edə bilməz. Xoşbəxtlik hissini Azərbaycan cəmiyyətinə daşımaq üçün “Ədibin Evi” Ədəbiyyata Dəstək Fondu gənc nəslimizi XX əsrin əvvəlindəki irsimizlə birləşdirmək üçün əski Azərbaycan əlifbası kurslarına başladı. Birinci semestri bitirəndə həmin tələbələrə sertifikatlar təqdim etdik. Növbəti semestrin sonunda, yəni bu gün bitirdikləri nəşri götürüb aparırlar və bu, daha böyük mükafatdır”.

Məktəblilərin hazırladığı jurnal müəllimlərinin sərt tənqidi ilə üzləşdi

Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Şəhla Abdullayeva müasir oxucu üçün əlçatmaz qalan zəngin irs ərəb qrafikalı əlifbadan latın qrafikalı əlifbaya çevirərək müasir oxucu üçün əlçatan edən ADA Universitetinə “Babayi-Əmir” satirik jurnalının transliterasiyasına görə təşəkkür edib.

Tərcüməçi, filoloq, transliterasiya edib nəşrə hazırlayan Azad Ağaoğlu cəmi 4 sayı işıq üzü görən “Əfkari-mütəəllimin” məktəbli jurnalının həzin hekayəsi olduğunu bildirib: “Jurnaldakı yazılardan oxuyuruq ki, yazarlar bu jurnalın ömrünün uzun olmayacağını bilir. "Azərbaycanda hansı qəzet və ya jurnalın ömrü uzun olub ki?!” – deyə vurğulanırdı".

Jurnal nəşr olunduğu vaxt ciddi tənqidlərə məruz qalıb. Doğrudan da jurnalda məktəblilərin gülməli yazıları var ki, bu günün ədəbi kriteriyaları ilə uyğun deyil. Qəzetin yazarları bu tənqidlərə cavab olaraq yazıblar: “Biz bu jurnalı nəşr etməyə başlayanda böyüklərimizin, müəllimlərimizin köməyinə arxayın idik. Amma onlar da kömək etmək əvəzinə bizi tənqid edirlər”. Buna baxmayaraq, jurnalda Mikayıl Rəfizadə, özbəkistanlı türkoloq Xalid Səid Qocayev, Mirzə Abbas Abbaszadə, Mirismayıl Seyidzadə kimi ciddi imzalar var”.

Hafiz Paşayev: “Hər əlyazmanın müasir nəsil üçün əlçatan olmasına, gələcəyə çatdırılmasına dəstək verəcəyik”

ADA Universitetinin rektoru Hafiz Paşayev tədbiri böyük bir hadisə kimi qiymətləndirib və bu işlərin rəhbəri olduğu universitetin dəstəyi ilə ərsəyə gəlməsindən məmnunluğunu ifadə edib.

Bu işdə daha böyük rolu olanlara, xüsusən, tarixin arxivində gizlənmiş əlyazmaları, sənədləri, nəşrləri üzə çıxarmaqda daha böyük töhfəsi olduğunu vurğulayaraq Rafael Hüseynovun fəaliyyətini yüksək qiymətləndirib. Tarixin müasir nəslə çatdırılması prosesinə bundan sonra da dəstək verəcəyini bildirib.

# 521 dəfə oxunub

Oxşar xəbərlər

Dünyanın  10 böyük və qədim kitabxanası

Dünyanın 10 böyük və qədim kitabxanası

16:00 12 iyul 2025
Peruda  4000 illik  antik şəhər  aşkarlandı

Peruda 4000 illik antik şəhər aşkarlandı

15:30 12 iyul 2025
Fransız və çex şairlərinin adlarını özünə təxəllüs seçən Nobel mükafatçısı kim idi?

Fransız və çex şairlərinin adlarını özünə təxəllüs seçən Nobel mükafatçısı kim idi?

14:30 12 iyul 2025
“Tovuz döyüşləri – Zəfərə gedən yol”  Milli Kitabxanada  sərgilənir

“Tovuz döyüşləri – Zəfərə gedən yol” Milli Kitabxanada sərgilənir

14:15 12 iyul 2025
"Adam iş vaxtında tanınar, qadan alım!.." - Mirzə Fətəli Axundov

"Adam iş vaxtında tanınar, qadan alım!.." - Mirzə Fətəli Axundov

13:30 12 iyul 2025
Harbiyə səhnəsində Hadisə şousu ...

Harbiyə səhnəsində Hadisə şousu...

13:00 12 iyul 2025
#
#
# # #