Kulis.az Svetlana Turanın tərcüməsində 2016-cı il Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı sahibi Bob Dilanın şeirlərini təqdim edir.
Çox vaxt
Çox vaxt
Mən diqqətimi ətrafa büsbütün yönəldirəm,
Çox vaxt
Ayaqlarımın ikisini də yerdə saxlayıram,
Cığırla gedə, işarələri oxuya bilirəm,
Yol uzanıb getdikdə həvəsdən düşmürəm,Ğ
Qarşıma çıxan problemin öhdəsindən gələ bilirəm,
Qadınımın getdiyini heç görmürəm də,
Çox vaxt.
Çox vaxt
Hər şey yaxşı başa düşülür,
Çox vaxt
Bacardıqca heç nəyi dəyişmirəm,
Hər şeyin həllinə nail ola, geri çəkilməyə bilirəm,
Hər məsələnin axırına kimi gedə bilirəm,
Sağ qala, tab gətirə bilirəm,
Onun haqqında heç düşünmürəm də
Çox vaxt.
Çox vaxt
Başımı dik tuturam,
Çox vaxt
Nifrət etməyəcək qədər güclü oluram,
Xəstə düşməyənədək xülya qurmuram,
Nə qədər axmaqcasına olsa da, karıxmaqdan qorxmuram,
Mən insanlığın üzünə gülümsəyə bilirəm,
Onun dodaqlarının dadını heç xatırlamıram
Çox vaxt.
Çox vaxt
O, heç yadıma da düşmür,
Onu görsəm, heç tanımaram da
Ondan bu dərəcədə uzaqlaşmışam.
Çox vaxt
Buna heç əmin də ola bilmirəm
ki, o mənimlə idimi,
Ya da mən onunla idimmi.
Çox vaxt
Mən tam razı qalmıram,
Çox vaxt
İşin haracan gedəcəyindən tamamilə əminəm,
Özümü aldatmıram, qaçıb-gizlənmirəm,
İçimə gömdüyüm duyğulardan qaçmıram,
Kompromisə getmirəm, riyakarlıq etmirəm,
Onu bir daha görə bilib-bilməyəcəyim üçün nigaranlıq keçirmirəm
Çox vaxt.
1989
Müharibə hökmdarları
Gəlin görək, siz, müharibə hökmdarları,
Böyük silahları yaradanlar,
Ölüm təyyarələrini uçuranlar,
Bombaları quraşdıranlar,
Divarlar arxasında gizlənənlər,
Masalar arxasında gizlənənlər,
Əsl üzünüzü görə bilirəm.
Dağıtmaqdan ötrü ucaltmaqdan başqa,
Əlindən bir iş gəlməyənlər,
Siz mənim dünyamla oynayırsınız,
Sanki bu sizin balaca oyuncağınızdır.
Əlimə silah verirsiniz,
Gözlərinizi məndən gizlədirsiniz,
Sonra üzünüzü çevirib uzağa qaçırsınız
İti güllələr havada uçuşanda.
Qoca Yəhuda kimi,
Yalan danışır, aldadırsınız,
Dünya müharibəsinə son qoyula bilərmiş,
Məni buna inandırmağa çalışırsınız.
Lakin gözlərinizdən oxuyuram,
Beyninizdəkiləri görürəm,
Eynilə kanalizasiyamdan axan
Sudakıları gördüyüm kimi.
Siz bütün tətikləri çəkirsiniz
Başqaları onlardan atəş açsın deyə,
Sonra rahatca oturur, izləyirsiniz
Ölüm sayının artmasını.
Malikanələrinizdə gizlənirsiniz
Cavanların qanı
Bədənlərindən axıb
Sizin çirkabınıza dolduqca.
Siz canımıza salına biləcək
Ən betər qorxunu salmısınız –
Dünyaya
Uşaq gətirmək qorxusunu.
Çünki doğulmamış, ad verilməmiş
Övladıma hədə-qorxu gəldiyinizə görə
Siz damarlarınızda axan qana
Layiq deyilsiniz.
Yerli-yersiz danışacaq qədər
Çox şey bilirəmmi?
Gərək mənim gənc olduğumu deyəsiniz,
Cahil olduğumu da deyə bilərsiniz,
Lakin sizdən gənc olsam da,
Bildiyim bir şey var ki,
Hətta İsa belə heç vaxt
Günahınızdan keçməyəcək.
İzin verin bir sual verim:
Pulunuz belə yaxşıdır?
O sizə əfv qazandıracaqmı?
Bunun mümkün olduğunu sanırsınızmı?
Ölüm anınız çatdıqda
Görəcəksiniz ki,
Qazandığınız bütün o pullar
Ruhunuzu geri almağa yetməyəcək.
Mən ümid edirəm ki, siz öləcəksiniz
və ölümünüz tezliklə gələcək.
Mən də günəşsiz bir günorta çağı
Sizin tabutunuzun arxasınca gedəcəyəm
və sizin ölüm yatağınıza
endirilməyinizi izləyəcəyəm
və qəbrinizin başında dayanacağam o vaxtadək
ta ki öldüyünüzdən əmin olum.
1963
Heç nə əvvəlkitək deyil
Ağlı çaşmış narahat bir kişi
Nə qarşımda, nə arxamda var bir kəs
Qucağımda qadın var, o, şampan içir
Dərisi bəyazdır, gözləri qatilinki kimi
Mən başımı qaldırıb tünd göy rənglənmiş şassiyə baxıram
Yaxşı geyimliyəm, son qatarı gözləyirəm.
Dar ağacında dayanmışam, başım kəndirdə
Bütün cəhənnəmin azad olacağını hər an gözləyirəm.
İnsanlar dəlidir, zəmanəmiz qəribə
Sıxışıb qalmışam, əl yetmir mənə
Hər şey vecimə olardı, amma heç nə əvvəlkitək deyil.
Bu yerlərin mənə xeyri yoxdur
Yanlış şəhərdəyəm, yerim Holivuddur
Bircə anlıq düşündüm ki, nəyinsə tərpəndiyini gördüm
Svinq oynamaq üçün gərək rəqs dərsləri götürüm
Heç nəyin rahat yolu yoxdur, gərək küçədəcə geyinim
Burada yalnız axmaq nəyisə sübut etməyə cəhd edə bilər.
Körpü altından xeyli su axır, elə başqa şeylər də
Ayağa qalxma, cənab, mən, sadəcə, keçib-gedənəm.
İnsanlar dəlidir, zəmanəmiz qəribə
Sıxışıb qalmışam, əl yetmir mənə
Hər şey vecimə olardı, amma heç nə əvvəlkitək deyil.
Bərbad yolla altmış kilometr piyada gəlmişəm
İncil doğru deyirsə, dünya viran qalacaq
Bacardıqca özümdən uzaqlaşmağa çalışıram
Bəzi şeylər onlara toxunmayacaq qədər qaynardır
İnsan ağlı ancaq bu qədərinə tab gətirir
Əlin gətirməsə də, uda bilərsən.
Özümü ilk gördüyüm qadına vurulurmuşam kimi hiss edirəm
Sanki onu əl arabasına qoyub küçə boyunca sürürəm.
2000
