Kulis.Az Azad Yaşarın tərcüməsində Çarlz Bukovskinin iki şeirini təqdim edir.
Sonuncu insan
arvadım
məni başa düşmür.
maşın sürərkən
qarşı tərəfdən gələn
birisiylə baxışdığımızda
başımı tərpədib ona salam verir
və ya əl yelləyirəm.
ürəyim belə istəyir.
arvadım mənə:
«əcəb qəribə adamsan!» deyir.
ya da supermarketdə kassirə
gülərək və əl-qol ölçərək
nələrsə danışmağa başlayıram.
bayıra çıxanda arvadım
«danışdıqlarından
o kişi
bircə kəlmə də
anlamadı!» deyir.
ya da arvadıma
bir lətifə danışıram.
sözümü bitirəndə
«nə düşükləyirsən belə?!»
soruşur məndən.
«bir lətifə idi bu».
«bu idi lətifən?!
bunun lətifə olduğunu təsdiqləyəcək
bircə nəfər də tapmazsan dünyada!»
sonra başını geri əyib
qəhqəhə çəkir, gülür mənə.
poçtamt və ya kafe kimi
ictimai yerlərdə
insanlara ötəri əl və
baş hərəkətləriylə
bizə göstərilən xidmətin
ləng və ya yarıtmaz olduğunu,
ya dünyanın
nifrətlə dolub-daşdığını,
ya da bunlara bənzər
fikirlərimi him-cimlə
anlatmağa can atıram.
arvadım xəbər alır:
«neyləyirsən axı elə?!»
«mumla, görüm!
səninlə heç hara çıxa bilmirəm artıq!»
sizə «bir kişi xeylağını
ən yaxşı anlayan sonuncu insan
arvadıdır» desəm
yəqin nəyi nəzərdə tutduğumu
anlayarsınız heç şübhəsiz.
sanki qadın qarşısındakı aynaya baxır
ancaq ona elə yaxın dayanıb ki
(burnu şüşəyə yapışdığından)
nə isə görməsi
imkansızdır.
bax, bunu lətifə sanmayın əsla.
Yalqızlıq məkanıdır cəhənnəm
kişi 65 yaşındaydı,
arvadı 66 və Alçheymer xəstəsiydi.
kişinin ağız boşluğunu
xərçəng şişi bürümüşdü
şüa müalicəsi və
girdiyi əməliyyatlar ucbatından
çənə sümüyü əridiyindən
çənəsini
məftillə bərkitmişdilər yerinə.
bir çağanın
altını dəyişdirirmiş kimi
hər gün o
yeniləyərdi
arvadının altındakı mələfəni.
bu vəziyyətdə
maşın sürə bilmədiyindən
xəstəxanaya
taksiylə gedirdi
danışmaqda çətinlik çəkdiyi üçün
gedəcəyi ünvanı
əvvəlcədən kağıza yazırdı.
son yoxlama zamanı
bir kərə daha
əməliyyata girəcəyini söylədilər ona.
sol yanağıyla dilinin
qismən təmizlənməsinə ehtiyac duyulurmuş.
evə dönüb
arvadının altını dəyişdirdi.
dondurulmuş hazır qidalardan
qoydu sobanın üstünə
axşam xəbərlərinə
baxandan sonra
yataq otağına yollandı
oradakı silahı arvadının gicgahına
söykəyib, tətiyə basdı.
qadın sol böyrü üstə düşəndə
kişi divana çöküb
tapançanın lüləsini
öz ağzına alıb tətiyi çəkdi.
atəş səslərinə qonşularının
heç tükü də tərpənmədi.
ancaq az sonra
sobada külə dönən yeməyin
yanıq qoxusuna tez reaksiya verdilər.
birisi gəlib qapını çiyin vurmaqla açdı
və gördü içəridə olub-bitəni.
az sonra
polislər gəlib
durumu araşdırınca
bəzi məqamlar su üzünə çıxdı.
ər-arvadın xərclər dəftərinin arasında
cəmi bir dollar on dörd sent qalıbmış.
ölüm səbəbi şübhə doğurmurdu:
intihar.
üç həftədən sonra
iki təzə kirayənişin
köçdü o mənzilə
bilgisayar mühəndisi Ross ilə
balet dərsləri alan
arvadı
Anatana.
gələcəkləri parlaq
bir cütlüyə
bənzəyirdi bunlar.
