Kulis.az "Günün şeiri" layihəsi çərçivəsində Nikolay Qumilyovun "Azmış tramvay" şeirini təqdim edir.
Yad küçədə tək-tənha dolaşırdım bayaqdan,
Qəfil quş çığırtısı qulaqlarımı deşdi -
Bir dütar cingiltisi eşidildi uzaqdan,
Böyrümdən bir tramvay yel kimi ötdü, keçdi.
Özüm də baş açmadım, bilmədim necə, haçan
Atıldım mindim ona, yanımdan adlayınca.
Günün günorta çağı alov saçan, od saçan
Bir zolaq buraxırdı tramvay öz dalınca.
Azıb sonsuz zamanın qaranlıq yarğanında
Uçurdu yel qanadlı qara qasırğa kimi.
Saxla bu tramvayı, saxla, Bələdçi, saxla!
Qoyma getsin vaqonu!
Tez ol, dayandır onu!
Amma gecdi. Divar da arxada qaldı artıq,
Ötüb keçdik yamyaşıl palma pöhrəliyindən.
Nildən də, Nevadan da, Senadan da adladıq,
Gurultuyla adlayıb keçdik hər üç körpüdən.
Elə bu vaxt bir anlıq görünüb pəncərədən
Zəndlə baxdı bir adam vaqonun arxasınca.
Hə, tanıdım kim idi - Beyrutda bildir ölən,
Dilənçi kökündəki həmin o miskin qoca.
Hardayam mən, hardayam? Cavabında ürəyim
həyəcanla döyünür, pıçıldayır astadan:
"Görürsənmi vağzalı? O vağzalda sən yəqin,
Bilet tapa bilərsən ruhun Hindistanına".
Nə anladır lövhədə qanla yazılmış elan:
"Tərəvəz" dükanında guya kələm satılır.
Mənsə, yaxşı bilirəm: kələm deyil satılan -
Qutuya kəsilən baş, ölü kəllə atılır.
Qırmızı köynək geyən, sallaq sifətli cəllad
"Uf" demədən mənim də kəsib-atır başımı.
Kəlləm ən qıraqdakı qan bulaşıq qutuda
bir az əvvəl kəsilmiş kəllələrə qarışır.
Döngədəki hasar da sınıq-salxaq taxtadan:
Üçpəncərəli bir ev... otu solmuş çəmənlik...
Saxla bu tramvayı, saxla, Bələdçi, saxla!
Qoyma getsin vaqonu!
Tez ol, dayandır onu!
Sən burda yaşayırdın, sən burda oxuyurdun,
Maşenka, indi hanı şux səsin, şux bədənin?
Burda öz adaxlına sən xalı toxuyurdun,
Gerçək ola bilərmi görən, ölməyin sənin?
Çıraqban otağında sən özünü didirdin,
Mənsə, bu vaxt başımda pudralanmış ağ parik
İmperatriçəmizin hüzuruna gedirdim...
Və səninlə bir daha rastlaşıb görüşmədik.
İndi anlamışam ki, yalnız o yerdən düşən
bir işıq zərrəsiymiş azadlığımız bizim.
Planetin heyvanat bağının girişində
Adamlar və kölgələr dayanıbmış müntəzir.
Elə bu dəm sərin meh, xəfif bir külək əsir...
Körpünün yanındaca çatıb məni çığnayır:
Dəmir əlcək geyinmiş bir atlının pəncəsi
Və qızmış ayğırının bir cüt ağır dırnağı.
Bizi Haqqın yoluna yönəldən İsakinin
mübarək nəzərləri üstümüzdədir yenə.
Gedib dua edərəm Maşenkamın ruhuna,
Həm də yas saxlayaram öz acı qismətimə.
Amma demə, ürəkdən dərd-qəm əskilməzmiş heç,
Yaşamağın nə qədər ağrı-acısı varmış...
Maşenka, ömrüm boyu ağlıma gəlməzdi heç -
Bu cür sevib, bu qədər kədərlənmək olarmış.
1921
Tərcümə: Mahir N.Qarayev
