Dolma kimindir? - ARAYIŞ

Dolma kimindir? - ARAYIŞ
24 may 2016
# 16:09

Ermənistandan ənənəvi “Udili” dolma festivalı keçirilib. Festivalda 23 metr hündürlüyündə dolma hazırlanıb. Dolmanın milli yeməkləri olduğunu iddia edən ermənilər hər il festival keçirməklə sanki dünyaya sübut etmək istəyirlər ki, dolma onlarındır.

Amma içinə qiymə ət qoyulan, əsasən üzüm yarpağından hazırlanan bu xörək Cənubi Qafqaz, Balkanlar, Kiçik və Orta Asiya, Şimali Afrikada yayılıb. Bu milli mətbəxlərin hər birində dolmanın hazırlanma xüsusiyyətləri fərqli olsa da ümumi qayda eyni olaraq qalır.

Dolma təkcə bizimlə ermənilər arasında deyil, türklərlə yunanlar arasında da mübahisə mövzudur.

“Dolma”ya türkdilli xalqlar arasında “dolma”, “dulma”, “tulma”, “sarma” deyilir. Ərəblər “dolme”, “malfuf”, “sarma”, “mehşi”, ermənilər “tolma”, yunanlar “dolmas”, gürcülər “tolma”, farslar “dolmeh” deyirlər.

Bəzi mənbələrin fikrinə görə dolma “dolmaq” feilindən törəyib. Oksford universitetinin yeməklə bağlı sorğu kitabçasında dolmanın adının türk kökənli olması qeyd olunub. İlkin fars və ərəb mənbələrində dolma adına rast gəlinməsə də artıq Osmanlı imperiyası dövründən saray mətbəxinin ayrılmaz xörəyinə çevrilib. Tədqiqatçıların dolmanın məhz bu dövrdə yarandığını isə dolmanın yunan mətbəxindən Osmanlı sarayına keçdiyini iddia edirlər. Elə ermənilər də bu fikrə qoşularaq dolmanın məhz ermənilərdən Osmanlı mətbəxinə və başqa xalqlara keçdiyini iddia edirlər. Kembric universitetinin dünya mətbəxi haqqında nəşrində də qeyd olunub ki, iranlılar dolmanı Türkiyədən mənimsəyiblər.

Dolmanın tarixi Orta Asiya türklərinə qədər uzanır. “Dolma”nın yayılma arealına baxdıqda görünür ki, Azərbaycan, İran, Ermənistan, Gürcüstan, Ərəb ölkələri tərəflərdə bu xörək “dolma” adının müxtəlif variantları ilə anılır. Makedoniya, Bolqarıstan və digər Balkan ölkələrində isə “sarma” adı ilə məşhurdur. “Dolma” sözünün etimologiyası əslində hər şeyi deyir.

# 1991 dəfə oxunub

Oxşar xəbərlər

İmamverdi Əbilovu erməni böhtanından kim xilas etmişdi? - "Ədəbiyyatımızın Dədə Qorqudu"

İmamverdi Əbilovu erməni böhtanından kim xilas etmişdi? - "Ədəbiyyatımızın Dədə Qorqudu"

12:00 11 dekabr 2024
Yoldaşını zorlanmaqdan xilas etmək üçün müəlliminə şər atan direktor

Yoldaşını zorlanmaqdan xilas etmək üçün müəlliminə şər atan direktor

13:00 9 dekabr 2024
Azərbaycanlı qadınlar üçün xəncər uşaq oyuncağıdır - Məşhur yazıçını Bakıda kim qarşılamışdı?

Azərbaycanlı qadınlar üçün xəncər uşaq oyuncağıdır - Məşhur yazıçını Bakıda kim qarşılamışdı?

17:00 5 dekabr 2024
"Heydər Əliyev mənə dedi ki, sənə 3 gün vaxt verirəm..." -  Hüseyn Cavidin məqbərəsi necə tikildi?

"Heydər Əliyev mənə dedi ki, sənə 3 gün vaxt verirəm..." - Hüseyn Cavidin məqbərəsi necə tikildi?

12:00 5 dekabr 2024
Öz içində gizli adam - Rəşad Məcid

Öz içində gizli adam - Rəşad Məcid

09:00 4 dekabr 2024
Şeir gərək azad ruhla yazılsın...

Şeir gərək azad ruhla yazılsın...

12:00 30 noyabr 2024
#
#
# # #