Kulis.az Əli Novruzovun "Sonuncu barista" hekayəsi haqqında Ulucay Akifin yazısını təqdim edir.

Əli Novruzovun yeni hekayəsini oxudum. İstəyirəm elə tez-bazar, əlüstü bu mətn haqqında fikirlərimi deyib aradan çıxım, məlum, həftəsonudur, xeyli iş var, internetimi söndürüb qələbəliyin içinə qarışacam.

Lap əvvəldən onu deyim ki, yaxşı hekayədi, xoşuma gəldi.

Fikir vermişəm, bütün hekayələrimiz, romanlarımız keçmişi göstərir.

Zaman hər gün, hər saat bir az da sürətlənir və zaman sürətləndikcə dünya da, insanlar da, münasibətlər də sürətlə dəyişir, yenilənir, başqa forma alır.

Bəs biz yazıçılar (xüsusən də azərbaycanlı yazıçılar) bu sürətlə, bu dəyişiklilklərlə nə qədər ayaqlaşa bilirik?

Məncə, heç ayaqlaşmırıq.

Bizim əsərlərin əksəriyyətində müəllif geriyə, keçmişə boylanır, elə ancaq dünənindən nəsə eşib ortalığa çıxartmağa çalışır. Yəni ədəbiyyata çox sentimental, romantik yanaşırıq.

Və elə bilirik ki, yazdığımız mətndə obraz bir-iki dəfə smartfonunu söndürüb yandırsa, kiməsə görüntülü zəng eləsə, ya mesaj yazsa, mətn müasirləşəcək, yeni olacaq.

Dünyada isə tamamilə fərqli mövzular, heç ədəbiyyatda təsəvvür edə bilməyəcəyimiz mövzular mətnə çevrilir, səs-küy yaradır. Çox uzağa getmirəm, elə sonuncu nobelçi Han Kanqın "Vegetarian" romanını nümunə çəkmək kifayətdir.

Bilirəm, Nobel etalon deyil, xeyli mübahisə də etmək olar bu mükafatın obyektivliyi haqqında... Amma, bəs nədir etalon? Bayatılar yazan hansısa Əflatun Çölçəmənlinin fikirləri etalondur? Niyə?

Sözüm odur ki, gələcəyin göstərildiyi mətnləri də yazmaq lazımdır.

Yazıçı ancaq geriyə, keçmişə boylanmamalıdır. Gələcək də yazı predmetidir. Bəlkə də, ən böyük mövzular elə gələcəkdədir.

"Sonuncu barista" hekayəsində müəllif bu mövzulardan birini tapıb, yazıb.

Bəyənmədiyim şey o oldu ki, çox tələsib müəllif. Mənə elə gəldi. Axıcı, yüyrək dillə yazılmış mətn ayrıdır, tələsik yazılmış mətn ayrı.

Ən əsası, duyğudan, hissdən arınmış mətn çox elektronik görünür. Bu hekayədə müəllif hansısa duyğunu ötürə bilməyib. Bəlkə, özü bunu istəməyib, cəhd etməyib, bilmirəm. Amma mətn duyğudan bu qədər xali olmamalıdır. Əli Novruzov dediklərimi yadırğamasın, söhbət bər-bəzəkli cümlələrdə, metaforalarda, epitetlərdə deyil, təkcə Əkrəm Əylislinin ürəyi yoxdur ki... Biz də bilirik, ürək yaman şeydir.

• Gürcüstanla mədəni əməkdaşlıq müzakirə olunub
• 8-ci kilometrin küçələrində dava eləmək üçün adam axtarırdıq - Kamal Abdulla
• Tara həsr olunmuş ömür - Ariz Abduləliyev