Səməd Vurğunu heyrətləndirən kənd qadını

Səməd Vurğunu heyrətləndirən kənd qadını
29 aprel 2016
# 15:14

Kulis Süleyman Qaradağlının “Dovğaya dad verən qaratikan budağı” yazısını təqdim edir.

Xalq şairi Məmməd Araz şeirlərindən birində yazırdı:

Yüz ocaqa od veribdir, o qara təndir

Çəpərlərdə bitən gördüm qaratikanı.

Qaratikan həmişə xalq arasında və bədii ədəbiyyatda əsasən mənfi mənada, ayrılıq və hicran rəmzi kimi işlədilib. Lakin təsərrüfat və məişətdə ondan heç də az istifadə etmirlər. Bağ-bağçalara, həyətyanı təsərrüfatlara qaratikan kolundan çəpər çəkirlər. Təndir qalayanda qurumuş odunu yaxşı alışıq hesab edilir. Arılar qaratikan çiçəklərindən bal çəkir. Onun sarıya çalan çiçəklərinin ortasında olan qara toxumlar quşların sevdiyi yemlərdən biridir. Deyilənə görə, müharibə illərində, aclıq-qıtlıq vaxtı camaatın da onun toxumları ilə qidalandığı vaxtlar olub.

Qaratikanın müalicəvi əhəmiyyəti də var. Dəri infeksiyası zamanı qaratikanın təzə budaqlarını ocağa tutaraq yandırır və ondan ayrılan yağı zədəli nayihə üzərinə sürtürlər.

Qaratikanın kulinariya əhəmiyyəti barədə maraqlı bir əhvalat da var...

Vaxtilə xalq şairi Səməd Vurğun Füzuli rayonunda oxucularla görüşdən sonra evə dəvət olunur. Şairin adına layiq süfrə açılır. O, yeməyə başlamazdan əvvəl dovğa kasasını qarşısına çəkərək bir-iki qaşıq yeyəndən sonra ev sahibindən soruşur:

- Əzəldən dovğa sevənəm. Bu dovğanın ləzzətindən ağzım dada gəldi. Mən bu dovğanı qırqovullu plova dəyişmərəm!

Sonra şair sözünə ara verib soruşdu:

- Bu dovğanın mayasına dağkeşnişi, quzuqulağı, ispanaq, nanə və yarpızdan başqa daha nə qatılıb ki, belə dadlıdır?

Dovğanı bişirib süfrəyə verən evin xanımını çağırırlar. Səməd Vurğun üzünü ona tutub soruşur:

- Ay bacı, bu dovğanın bu cür dadlı alınmağının sirri nədədir? Bu, mənim üçün çox maraqlıdır!

Dovğanı bişirən xanım deyir:

- Səməd qağa, burada heç bir sirr yoxdur. Mən də bütün qadınların istifadə etdiyi dovğa göylərindən istifadə etmişəm. Amma onlardan fərqli olaraq mən dovğanı təzə kəsilmiş qaratikan şaxıyla bulayıram. Əlbəttə ki, onun yarpaqlarını, tikanlarını gur suyun altında yaxşı-yaxşı yuyandan sonra bunu edirəm. O, dovğaya xüsusi dad verir.

Səməd Vurğun deyir:

- Afərin sənə, ay bacı! Bu, Azərbaycan kulinariyasında yenilikdir. Bundan sonra könlüm dovğa istəyəndə sizə gələcəyəm…

# 2461 dəfə oxunub

Oxşar xəbərlər

Kütlə həmişə kütdür - Aydın Talıbzadə

Kütlə həmişə kütdür - Aydın Talıbzadə

12:00 11 may 2025
Çexovu yaradan xalq yoxa çıxıb… - Fəxri Uğurlu

Çexovu yaradan xalq yoxa çıxıb… - Fəxri Uğurlu

09:00 10 may 2025
"Qələmi süngüyə çevirməyin vaxtıdır!" - İkinci Dünya müharibəsi illərində mətbuat və ədəbiyyat

"Qələmi süngüyə çevirməyin vaxtıdır!" - İkinci Dünya müharibəsi illərində mətbuat və ədəbiyyat

09:00 9 may 2025
"Mollalıq edirdi, on bir qadını vardı..." - Səməd Vurğunu əks-inqilabçı adlandıran repressiya qurbanı

"Mollalıq edirdi, on bir qadını vardı..." - Səməd Vurğunu əks-inqilabçı adlandıran repressiya qurbanı

09:00 8 may 2025
Allahı yaradıcı kimi yox, qoçu kimi təqdim edirlər - Rahid Ulusel

Allahı yaradıcı kimi yox, qoçu kimi təqdim edirlər - Rahid Ulusel

09:00 7 may 2025
Himnimizin əsl müəllifi kimdir? - Azər Turan

Himnimizin əsl müəllifi kimdir? - Azər Turan

15:00 5 may 2025
# # #