Azərbaycanlı ilə nəinki dövlət, heç bostan qoruya bilməzsən

Aqşin Yenisey, yazar

Aqşin Yenisey, yazar

23 iyun 2023
# 11:11

Kulis.az Aqşin Yeniseyin yeni yazısını təqdim edir.

Nepotizm (qohumbazlıq, dəstəbazlıq) Orta əsrlərdə dövlətin uğurunu təmin edən bir sistem idi. Azərbaycan tarixində də iz qoymuş dövlətlərin, demək olar ki, hamısı, nepotizmin uğuru idi.

XX əsrdə biz iki dəfə nepotizmdən yayınıb dövlət qurmağa cəhd etdik (1918 və 1991). Hər ikisində uğursuzluğa düçar olduq.

Çünki nepotik olmayan dövlət üçün lazım olan alt yapı, mədəni, fəlsəfi baza yox idi. İctiami şüur səviyyəmiz adamını seçəndə yeddi arxadan gələn qanını yoxlayırdı, yeddi arxdan gələn biliyini deyil.

Hətta XXI əsrdə Azərbaycanın dövlət olaraq əldə etdiyi uğurun arxasında da milli nepotizmdən qaynaqlanan həmrəylik ənənəsi vardı.

Bu ənənədən kənara çıxan kimi Azərbaycan insanı bir varlıq olaraq dağılır, çünki onun bütövlüyünü qoruyacaq heç bir milli-sosial ideyaya, siyasi-əxlaqi ənənəyə sahib deyil. Və sən olmayan baza, yapı üzərindəki dağınıq azərbaycanlı ilə nəinki dövlət, heç bostan qoruya bilməzsən.

Amma nepotizmin uğuru kimi, uğursuzluğu da ölkə miqyaslı olur. Bu da tayfalararası, qruplararası qarşıdurmalar yaratması və milli bir kin, nifrət mühiti formalaşdırmasıdır ki, dövlət mənəviyyatını məhv edir.

Məsələn, Əfşar nepotizminin ən çox təqib etdiyi Qacarlar hakimiyyətə gəldikdə Şah Qacarın ilk işi diri ikən qisasını ala bilmədiyi Nadir şahın və oğlu Rzaqulunun Məşhəddəki məzarını qazdırıb sümüklərini çıxartdırmaq oldu. Sonra bu sümükləri gətirdib Teharndakı imarətinin qapısının ağzında basdırtdı ki, hər gün evə girib-çıxanda sağlığında nepotik kin bəslədiyi düşməninin sümüklərinin üstündən keçib getsin.

Hər iki nəticəni yazıram ki, bəlkə, bir yardımı toxundu.

İndi məni "din düşməni", "demokratiya düşməni", nə bilim, nə düşməni adlandıranlarla işim yoxdur, çünki özümün düşmən olduqlarımı çox yaxşı tanıyıram. Onların adı kor-koranəlikdir, tarixi hissiyyatsızlıqdır, eqodan arındırılmamış bilgidir, qəhrəmanlaşdırılmış cahillikdir, qeyri-peşəkar həmrəylik mühitidir və s.

# 7696 dəfə oxunub

Oxşar xəbərlər

Azərbaycan III Beynəlxalq Antalya Yörük Türkmən Festivalında təmsil olunacaq

Azərbaycan III Beynəlxalq Antalya Yörük Türkmən Festivalında təmsil olunacaq

15:41 10 sentyabr 2024
Şekspirin Şekspir üçün tikdiyi teatr - QLOBUS

Şekspirin Şekspir üçün tikdiyi teatr - QLOBUS

15:00 10 sentyabr 2024
Pərəstişkarları həyəcanlıdır - Yeni Harri Potter kim olacaq?

Pərəstişkarları həyəcanlıdır - Yeni Harri Potter kim olacaq?

14:00 10 sentyabr 2024
Məşhur repçi albomlarından heç bir qazanc əldə edə bilmir

Məşhur repçi albomlarından heç bir qazanc əldə edə bilmir

13:24 10 sentyabr 2024
İsrafil İsrafilovun 75 illiyi münasibətilə kitab sərgisi açıldı

İsrafil İsrafilovun 75 illiyi münasibətilə kitab sərgisi açıldı

12:49 10 sentyabr 2024
Amil Xəlilin verilişi bağlandı

Amil Xəlilin verilişi bağlandı

11:43 10 sentyabr 2024
# # #