Mobil telefonunu ailəsindən üstün tutan ata

Kino

Ana səhifə
Kino

Mobil telefonunu ailəsindən üstün tutan ata

12 may 2018

09:00

Kulis.az “Əsl kino” layihəsində Ruben Estlundun “Fors major” (2014) və Martyal Fujeronun (2006)“Mənim oğlum” filmlərini təqdim edir.

“Fors major” dramı İsveç, Danimarka, Fransa və Norveçin birgə istehsalıdır. İsveç rejissoru Ruben Estlundun bu filmi İsveçin Milli Kino Mükafatı olan “Qızıl böcək”i altı nominasiyada udub. Və Kann festivalının “Xüsusi baxış” proqramında priz alıb.

Süjet: İsveçdən olan gənc ailə Alp dağlarında dincəlir. Onlar dörd nəfərdən ibarətdir: iş adamı Tomas (Yohannes Kyunke), arvadı Ebba (Liza Loven Konqsli) və uşaqları. İlk epizodlarda xoşbəxt ailənin xoş istirahət keçirdiyi təsvir olunur. Növbəti gün ailə verandada səhər yeməyi yeyərkən istirahət mərkəzinin işçilərinin qar topasını necə tənzimlədiyinə baxır. Qəfildən qar topası nəzarətdən çıxır və onların oturduğu məkana doğru sürətlə axır. Tomas ailəsini təhlükədə qoyaraq panika içində qaçır. Və bu an təkcə mobil telefonunu götürür. Xoşbəxtlikdən heç kəs xəsarət almır. Hə şey yoluna düşəndən sonra Tomas qayıdır. Onun qorxaqcasına qaçması arvadına pis təsir edir. Üstəlik, Tomasın səhvini etiraf etməməsi münasibətlərdə dərin çat yaradır...

Ruben Estlund bu filmində insan instinktlərini araşdırır, onu idarə etməyin mümkün olub olmadığını - provokativ şəkildə xoşbəxt ailə modelinin sərhədləri daxilində sınağa çəkir.

Qadın ərini onları dar ayaqda atıb qaçdığı üçün heç cürə bağışlaya bilmir, hərlədib-fırladıb söhbəti bu olayın üzərinə gətirir, kişinin heç olmasa öz səhvini etiraf etməsini gözləyir. Tomas isə etiraf eləməyə utanır.

Müəllif tamaşaçının belə özünü diskomfort hiss elədiyi, dramatik qarışıq komik situasiyalar yaradır. Tomasla Ebba istirahətdə olan başqa bir cütlüklə şam yeməyində olanda, qadın yenə söhbəti ərinin onları qoyub qaçmasını üzərinə gətirərək pərt ortam yaradır. Cütlüklər çətin müzakirəyə başlayır: instinktlərə müqavimət göstərmək, onlar idarə etmək olarmı? Bəlkə bizim həqiqi kimliyimiz elə ekstremal situasiyalarda üzə çıxır? Rahat şəraitdə adekvat davranmağa nə var ki?

Əhvalatda incə bir detal var: Tomas təhlükəli vəziyyətdə məhz mobil telefonunu götürür. Rejissor bu detalla da müasir ailələrdəki özgələşməyə, virtual dünyanın real dünyadan bizə daha yaxın olduğuna diqqət çəkir. Təkcə elə bu kadrla ilk baxışda xoşbəxt görünən ailənin gerçək dünyasını açır, zahirdən görünənlərin imitasiya olduğunu göstərir. Statik kadrlar, astagəl ritm münasibətlərdəki rutinliyi, tükənmişliyi, daxildəki xaosu ifadə edir.

***

Fransız rejissoru Martyal Fujeronun “Mənim oğlum” filmi Belçika və Fransanın birgə istehsalıdır. Film San-Sebastyan festivalında əsas mükafata layiq görülüb. Baş rolun ifaçısı Natali Bay isə “ən yaxşı aktrisa” nominasiyasında qalib olub.

Süjet. On iki yaşlı Julyenin (Viktor Sevo) anası (Natali Bay) sərt qadındır. O, oğlunu daim nəzarətdə saxlayır, tez- tez məktəbinə baş çəkir, onun qiymətləri ilə maraqlanır. Oğluna sərt qaydalar tətbiq edən, daim nizam-intizama çağıran ana ona evə vaxtında gəlməyi, həmişə səliqəli olmağı, onun tələblərindən kənara çıxmamağı tələb edir. Julyenin bacısı Süzanna (Mari Kremer) qardaşını müdafiə etmək istəsə də, onun cəhdləri boşa çıxır. Ailənin başçısı isə (Olivye Qurme) universitetdə müəllim işləyir, evə gec gəlir, baş verənlərə biganədir. Evdə hamı anadan çəkinir, ancaq onun qaydaları işləyir. O, Julyeni sözündən çıxdığı üçün dəfələrlə təhqir edir, döyür. Nəhayət, səbir kasası daşan uşaq anasını bıçaqlayır...

“Mənim oğlum” dünya kinosunun kult filmlərindən sayılan, Fransua Trüffonun “400 zərbə” filminin bir az daha fərqli redaktədə invarinatıdır. Ailəsində laqeyd münasibətlə qarşılaşan Antuan həyatını dəyişmək istəyir, məktəbə getmir, evdən qaçır, sərbəst həyat arzusundadır.

“Mənim oğlum” filminin qəhrəmanı Julyen isə əksinə anasının sevgisindən əziyyət çəkir, o özü kimi olmaq istəyir, azadlığa can atır. Evdə səliqəli gəzən oğlan bayıra çıxan kimi saçlarının, geyiminin düzümünü pozur.

Rejissor sevgini başqa rakursdan araşdırır. Ananın oğluna sevgisi ona özəl mülkiyyət kimi yanaşmasıyla şərtlənir.

Burda hər şeydən əvvəl qadının faciəsi verilir. O, tənhadır, ərinin öz maraqları var, gənc qızı təhsili ilə bağlı başqa yerə köçür. Onun yeganə təsəllisi, tənhalığını bölüşdüyü adam oğludur. Oğlunu itirməkdən qorxduğu üçün onun sevgislinə qısqanclıqla yanaşır, dostlarıyla əylənməsinə izn vermir. Ananın tənhalığı monoton, təkrarlanan məişət səhnələrində dəqiq verilir.