Kulis.Az şair Yaralı Bəxtiyarın “Axarıncı şeirlər” adlı yeni şeirlərini təqdim edir.

1

Tanıdınmı gözüm nuru

Mənəm, yazıq gəlinəsi

Ağlar qalsın gülməyimi

Oldum gülünc, gülünəsi.

Gözün eli talayası

Canım oda qalayası

Dilim meydan sulayası

Sinən meydan bilinəsi.

Ömür necə qorunası

Qara gəldi qərinəsi

Odu, kəndin görünəsi

De kimlərə ləlinəsi?

Kim sözünü çeynəyəsi

Deyim fələk neynəyəsi

Sümükləri qaynayası

İlikləri ilinəsi.

Ta Bəxtiyar söz bəyidi

Yalan ömrün düz bəyidi

Qara gözlər özbəyidi

Durub səcdə qılınası.

2

Razı-razı güzgülənən ay gözəl

Gör nə var gözəllik dünyasında, bax

Dünyanı gözəllik xilas edən döy

Min cür qan-qada var xilasında, bax.

Hərə bu dünyada bir cür yol tutar

Yaman ayaq tutar, yaxşı əl tutar

Sağı sağ göstərər, solu sol tutar

Sən sənə qəlbimin aynasında bax.

Şairin düz sözü suçu deməkdi

Çox şirin nağıllar acı deməkdi

Həyat nə deməkdi, nəçi deməkdi

Mənim gözlərimin damlasında bax.

Yaralı Bəxtiyar deyər sinədən

Görüm qana düşsün könül qanadan

Bu dünya belədi başdan-binadan

Sən bu gözəlliyə sonrasında bax.

3

Yenilərsən vaxt-vədəyə

Höcətkarı yendirincə

Ağır sözlər yüngülləşər

Süysününə mindirincə.

Olmayası nədən olur?

Dolu döysə nə dən olur?

Adam özü nadan olur

Bir nadanı qandırınca.

Söz qiymətdə baha yaxşı

Ucuz sözlər şaha yaxşı

Dindirməsən daha yaxşı

Abırsızı dindirincə.

Der Bəxtiyar, sinəm təndir

Çıxmaz candan azar andır

Çayqarada zibil yandır

Axmağa can yandırınca.

4

TƏCNİS

Lənət xeyrinə xeyir güdənin

Baxmaram o pula, ya da vara mən.

Əlinə baxınca gədə-güdənin

Ya mala baxaram, ya davara mən.

Mərd vaxtsız gedərsə qəm dər yasında

Biçildi ömrümüz qəm dəryazında

Batsam kömək etməz qəm dəryasında

Bilsə ki, möhtacam yad, avara mən.

Bəxtiyar düz yolda varınca vara

İncəlik mal-mülkdü, var incə vara

Beş-on qanan adam var incəvara

Ollam nadan üçün yad, avara mən.

5

TƏCNİS

Kimin ürəyində təpər var bir az

Qalxan o yamacı, o diki odu.

Sevgilər də oddu, qəzəblər də od

Söndürür gör neçə od iki odu.

Gərək getməyəsən dada nadana

Ondansa bağına dadana dana

Hər kim versə bir az dada nadana

Deyər yaxşı adam odu ki, odu.

Gərək baxasan ki, dona, don ola

Səryidə quruya, dona, don ola

Bəxtiyar, hər tərəf dona, don ola

Sönməz ürəyimin odu ki, odu.

6

Kimdi düz adamı vecinə alan

Sarsağın, yanqırın zəmanəsidi

Gülməli görünür ipək adamlar

Cırığın, cındırın zəmanəsidi.

Yüz haqqı yeyənlər siftə edirlər

Kim nə edəsidi, lap da edirlər

Pulu olanlara qibtə edirlər

Haman o andırın zəmanəsidi.

Nadanlar söhbəti sözdən salırlar

Əyrilər yolunu düzdən salırlar

Ağır havaları gözdən salırlar

İndi də dınqırın zəmanəsidi.

Qaçır bu yerlərdən hərə bir yolla

Ölü yerlərini çatdırmır molla

Həmzə Çənlibeldə yapdırıb villa

Keçəlin, şıldırın zəmanəsidi.

Kar etmir heç kimə öyüt, Bəxtiyar

Dərdi öz içində üyüt, Bəxtiyar

Birtəhər uşağı böyüt, Bəxtiyar

Gədənin, dılğırın zəmanəsidi.

7

Əzəldən binanın himi himdisə

Yüz qat möhkəm olar dayaqlısından

Daha qorxuludu məkrli alim

On-on beş nadanın çomaqlısından.

Qədəm bas, a bala, düz yol yaxşıdı

Olsun çal-keçir yol, toz yol, yaxşıdı

Dördayaqlı çaqqal yüz yol yaxşıdı

Çaqqalların iki ayaqlısından.

Beş mərtəbə söz götürüb yüksəldi,

Gədə bir mərtəbə irəli gəldi

Bar ağacı yarpaqsız da gözəldi

Köhnə fızıllığın yarpaqlısından.

Bu dünyada bir gör-götür yaxşıdı,

Bir də hörmət, izzət, xətir yaxşıdı

Hər yükə tab edən qatır yaxşıdı

Alaşa madyanın daylaqlısından.

Yaralı Bəxtiyar özünə bəydi

Heçə dəyməyənlər xətrinə dəydi

Caynaqlı yırtıcı nəmənə şeydi

Qorxginan insanın caynaqlısından.

8

Eybəcər dünyadı eybəcər həyat

Döndərər atlası cındıra, bilməz

Neçə ucaları alçaq eyləyər

Alçağı çıxardar hündürə, bilməz.

Boşboğaz bir gapı yüz təkrar edər

Yaxşı iş xəbisin yerin dar edər

Nadan dediyində çox israr edər

Yüz alim yığıla, qandıra bilməz.

Ya nökər olasan, fərqi yox, ya xan

Fələyin əlindən qurtarmaz yaxan

Çox vaxt bir mahalı yandırıb-yaxan

Çöllükdə bir ocaq yandıra bilməz.

Yaralı Bəxtiyar, azdı düz adam

İnanma hamıya, düzdü az adam

Qəlbimi sındırar gündə yüz adam

Kimsə mənliyimi sındıra bilməz.

9

Əppəyin verirəm, suyun verirəm

Bilmədim canımın azarını mən

Paltarda, palazda aldana billəm,

Tanıram insanın astarını mən.

Yüz haldan keçmişəm halıma baxın

Yolumun tərsinə selləndi axın

Şahdan doğma bildim, vəzirdən yaxın

Çölün gürzəsini, şahmarını mən.

Ehtiyac qapını əcəltək döyür

Kasıba gün-saat yoxdu bir hoyur

Bu dünya gözəldi deyən düz deyir

Görmədim qəhbənin yassarını mən.

Bilinmir dünyanın düzü, oğrusu

Doğrum yalan oldu sözün doğrusu

Üzdü ürəyimi damar ağrısı

Tutunca həyatın damarını mən.

Yaralı Bəxtiyar deməz boşuna

Söz var heçə dəyər, söz var qoşuna

Hər kim mənəm deyib döydü döşünə

Görmədim düz əhdin, ilqarının mən.

10

TƏCNİS

Dünya bir sual ki, cavabı var, yox

Nə bir testə düşüb, nə bəndə, bəndə

Nə bir üslubu var, nə qafiyəsi

Nə vəznə uyğundu, nə bəndə, bəndə.

Pisliyi dünyadan at anrı, Tanrı

Atlı belə gedir, at anrı, Tanrı

Dəyməsin xətrinə a Tanrı, Tanrı

Nə Tanrı Tanrıdı, nə bəndə, bəndə.

Bəxtiyar, əl işə vardı, qabardı

Halalca dövlətdi, vardı, qabardı

Könlümün dalğası vardı, qabardı

Nə bir yerə sığar, nə bəndə, bəndə.

• Mirzə Cəlil Sabirin heykəlinin açılışını niyə tənqid etmişdi? - TARİX
• "Redaktə problemləri adamı girinc edir, oxuyanda köhnəlik hiss edirsən" - Hekayə müzakirəsi
• Kasıblara pul paylayan, evini tərk edən dahi - O, Nobel müfatından niyə imtina etmişdi?