Əsgər haqqında poema – Azər Abdulla yazır

Ədəbi tənqid

Ana səhifə
Ədəbi tənqid

Əsgər haqqında poema – Azər Abdulla yazır

Əsgər haqqında poema – <span style="color:red;">Azər Abdulla yazır

26 iyun 2017

12:00

Kulis.az Azər Abdullanın “Gec batan ulduz” poemasını təqdim edir.

Todanda şəhid olmuş əsgərə

“Məğlub ölkənin igidləri”

silsiləsindən

Ana bətnində saxlayantəkin

qara bir yalçın qaya

uç gün, üç gecəydi

alıb qarnına

qoruyurdu əçgəri.

Çəkirdi canına

atılan güllələri, mərmiləri,

çəkirdi canına

ildırım şaqqıltısına bənzər

qorxunc, vahiməli səsləri.

Bətnində uşağı duyantək ana,

duyurdu yalçın qaya

gecələr tənha əsgərin

qorxudan tir-tir əsdiyini.

Qayadan qabaq dibindəki

boynubükük bənövşələr

tanımışdı əsgəri.

Elə sevirdi bənövşələr,

lal baxışlarıyla,

qərib duruşlarıyla

demək istəyirdilər

- Gedəndə dər apar bizləri

sevgilinə.

Bənövşələrdən öncə

Todan meşəsinin

çılpaq ağaçıarı, kolları

tanımışdı əsgəri.

Biri tanış olmuşdu,

birisi yoldaş,

biri dost olmuşdu,

birisi qardaş.

Bilirdilər istəklisini

nigaran-nigaran

qoyub gəldiyini.

Bilirdilər əsgər yaşı çatmamış,

bığ yeri yenicə tərləmiş

bu oğlanın

üç ildən bəri

dəlicəsinə sevdiyini.

Görmüşdülər əsgərin xəzəllərdən

çələng hördüyünü,

duymuşdular

torpaqda, daşda,

suda, səsdə, ağacda,

hər addım, hər qarışda

sevgilisini andığını...

Görmüşdülər su içəndə,

çörək yeyəndə,

yatanda, duranda.

Görmüşdülər əsgərin

üç gün qabaq

ilk dəfə əlinə aldığı

avtomatını bir an

əlindən yerə qoymadığını.

Görmüşdülər avtomatına,

əynindəki təptəzə

əsgər papağına, paltarına

sevinib doymadığını.

Bəlkə əsgərin dilindən

“baş üstə” sözündən başqa

bir kəlmə

eşidmədiklərinə görəydi,

bəlkə qorxduğunu

gizlədə bilmədiyinə görəydi,

bəlkə Vətəni, torpağı,

adamları sevdiyini,

bütün sevənlərdən çox,

çox-çox inanmasına görəydi...

Səs düşmüşdü aləmə. Üç gündən bəri meşə əsgərin susuzdan yandığını, qayanın qarnından çıxa bilmədiyini bilirdi. Əsgərin onlara sevgiylə, həsrətlə baxdığını duyan, hiss edən kollar, ağaclar sözü bir yerə qoymuş, üç gündən bəri gecəni gündüzə qatmış, bütün güclərini toplamış, həvəslə, yeyin-yeyin yarpaqlamağa başlamışdı.

Ağacların inadla, həvəslə yarpaqlamasından qopan xışıltı, uğultu azman bir orkestrdən ətrafa yayılan, yüksələn şən musiqitəkin gavurların atdığı güllə səslərini boğmağa çalışırdı ki, əsgər qorxmasın. Gözəl may səhərində ağaclar yamyaşıl yarpaqlar doğurdu, çiçəklər doğurdu. Günəş öz istisini həmişə olduğundan daha çox göndərirdi Todan meşəsinə. Üçüncü gün meşə yamyaşıl, ışım-ışım ışıldayırdı. Ancaq qayayla meşə arasındakı on-on beş addımlıq yer çırıl-çılpağıydı. Əsgər, gavur nişançılarından ehtiyat edir, meşəyə girəmmirdi. Dərədə uyuyan duman, əsgər qardaşının darda olduğunu yuxusunda gördü, titrəyib ayıldı. Sinə-sinə, sürünə-sürünə hardan gəldi, necə gəldi, görən, bilən olmadı. Axşam çağı meşəylə qayanın arasındakı o çılpaq yeri duman necə bürüdüsə, göz-gözü görmədi. Əsgər heysiz-heysiz qalxaraq qatı dumanın içiylə avtomatını sürüyə-sürüyə meşəyə sallandı. Taqətdən düşmüş ayaqları onu qocaman cögənin altında çiyin-çiyinə söykənmiş mamırlı qoşa qayanın arasından paqqıldayıb axan durnagözlü bulağa gətirdi. Dizlərini yerə qoyaraq quruyub qaysaq bağlamış atəşli dodaqlarını bumbuz qum qarışıq qaynayan bulağın dupduru gözünə söykəyib nəfəsi kəsilənəcən içdi, içdi...

Dağ-daş, yer-yurd raketə, topa, güllə yağışına tutulmuş, bombalanmışdı, yalqız qalan əsgər səngəri buraxıb getmirdi. Mərmilərdən, güllələrdən sinəsi catdaq-catdaq, oyuq-oyuq olmuş qara yalçın qayanı, boynu bükük bənövşələri, dar məqamda dadına yetən bəmbəyaz dumanı, cögənin altında qoşa qayanın arasından paqqıldayıb axan bulağı, kol-kosundan, budaqları qırılmış, gövdələri şaqqalanmış yaralı ağaclarınacan bütün yamyaşıl meşəni, yarpaqların arasından süzülüb axan Günəşin zərrin tellərini əsgər özünün tanışı, dos-doğma qardaşı bilir, həm də onları Vətəni sanırdı.

Dan yeri yenicə söküləndə avtomatına söykənib mürgüləyən əsgər gurultuya diksinib ayıldı. Yarpaqların arasından tər-təmiz, mas-mavi göy üzünə baxdı. Üzərinə üç rəngli bayrağımız həkk edilmiş vertalyotun keçdiyini gördü. Başı lovlu ayağa qalxdı, sevincək özünü iki addımlıqda olan talaya yetirdi. Əlini qaldıraraq bayraqtəkin sağdan sola, soldan sağa yellədə-yellədə talanın ortasınacan qaçdı, sevinc, fərəh içində gülə-gülə qışqırdı. Vertalyot əsgəri görcək bir az da aşağı endi, talanın üstündə çalağantək dövrə vurdu.

Bir loxma çörək,

bir həyan, bir kömək,

ürək-dirək yerinə

saatbasaat, anbaan

sevgilisindən

gözlədiyi məktub yerinə,

dan yeri söküləndə

gavur vertalyotundan

od-alov saçan,

yana-yana bir qatar

güllə yendi, daraşdı

arıq-sısqa əsgərin canına.