Kulis.az “Ədəbiyyatın kulisi” layihəsindən Murad Köhnəqala ilə Qəşəm Nəcəfzadənin başına gələn bir əhvalatı təqdim edir.

AYB-nin qurultay qabağı məşhur məruzələri olur. Bu məruzələrdə ilin yekunu haqqında tanınmış şair, yazıçılar hesabat verirlər.

Məruzəçilərdən biri də şair Qəşəm Nəcəfzadədir. Nə vaxtın söhbətidir, bilmirəm, amma orası dəqiqdir ki, qurultay qabağıdır. Bir neçə aydan sonra yekdilliklə Anar müəllimə səs veriləcək və bununla da çıxışlar, tədbirlər, məruzələr başa çatacaq.

Tanınmış şair, Kəramət Böyükçölün atası Natəvan klubunda əlində kağız məruzəsini oxuyurmuş. Məruzə nədəndir? Azərbaycanda uşaq ədəbiyyatı. Qəşəm müəllim ehtirasla mətni oxuyurmuş, Natəvan klubunda ölü sükut varmış, hamı əli qoynunda şairə qulaq asırmış. Kimlər yox idi ki orda? Anar müəllim başda olmaqla Yazıçılar Birliyinin tanınmış bütün simaları.

- Uşaq ədəbiyyatı müasir ədəbiyyatımızda... – Qəşəm müəllimin səsi otağı doldurub. – Bizim uşaq ədəbiyyatındakı nümunələrə baxsaq, müasir dövrdə Murad Köhnəqalanın şeirlərini misal çəkmək...

Bir balaca arayış verək, indicə qayıdırıq Natəvan klubuna. Deməli, o zamanlar Azad Yazarlar Ocağı ilə AYB-nin “qanlı” davaları gedirdi. Və bu davaların başında da Murad Köhnəqala dururdu, əlində qılınc, atın üstündə hücum çəkirdi birliyin binasına. Düzdü, Dayandur Sevginin məharətli müdafiəsindən sonra geri çəkilirdi, ancaq “bostana” daş atmaqdan da yorulmurdu. O biri AYO üzvləri Dayandurun qorxusundan hərdən öz tənqidlərinin üstündə təbəssüm qondururdular. Murad isə o təbəssümü eləmişdi şaqqanaq çəkib gülmək. Ona görə Muradla araları yoxdu...

Hə, elə ki, Qəşəm müəllim Murad Köhnəqalanın uşaq şeirlərinin bədii-estetik həllindən danışırdı...

Nə olsa yaxşıdır?

Bu dəm Murad Köhnəqala şəxsən özü təşrif buyurdu. Elə bil sehrbaz papağından çıxmışdı.

Hamı şokdadır təbii. Bu cümləni heç yazmasaq da olardı. Baxışlar Murada ox kimi sancılıb.

Murad Köhnəqala geri durarmı?

- Ə, nədir? Yenə nə kolxoz açmısınız? Bəsdirin, dəəə!!!

Və qapı “şarrap” bağlanır, növbəti abzas Natəvan klubundakı donmuş yazıçı, şairlər.

Hamı bir-birinə baxır. Qəşəm təzədən mühazirəni oxumağa girişir.

Üstündən illər keçəndən sonra bu əhvalatı danışan Murad Köhnəqalanın dediyinə görə, Qəşəm Nəcəfzadənin həmin an ondan bəhs etdiyini bilməyibmiş.

Deyir, mərhum dostum Şaiq Vəli ilə üçmərtəbəli binanın dördüncü mərtəbəsinə vurmağa getmişdik, düşəndə gördüm Natəvan klubundan hənirti gəlir, dedim, şair, bir dəqiqə gözlə görüm, burda nə edirlər?

Tərs kimi həmin tədbirdə AYB rəhbərliyi də varmış. Öndə oturduqlarından Murad onları da görməyib. Deyir, qapını açanda eləcə gözümə Vaqif Yusifli sataşdı.

Qəşəm də... Yazıq Qəşəm... AYO-nu söyüb AYB rəhbərliyinin yanında xal qazanmaq istəyən adamların gözü qarşısında Muradın adını çəkmək AYB ölçüləri ilə qəhrəmanlıq sayılırdı.

Muradsa...

Olur belə şeylər deyəcəkdim, amma oxşarını tapmadım.

• Filmimiz Kann Festivalının müsabiqəsinə seçildi
• Yol - Rüstəm Dastanoğlunun hekayəsi
• Türkiyədə Azərbaycan dialektologiyası ilə bağlı kitab nəşr edildi