«Mənzil 9»-da nələr oldu?

Dünən “Yarat” müasir incəsənət məkanında ““PARTICIPATE” Baku Public Art” layihəsinin açılışı keçirildi. Kulis.az -ın məlumatına görə ““PARTICIPATE” Baku Public Art“ Azərbaycan və xarici rəssamların əsərlərini özündə cəmləşdirən festivalın keçirilməsindən ibarətdir.

Sözü gedən festival ərzində fərdi müəllif və ya müəlliflər qrupu tərəfindən performansdan tutmuş instalyasiyalara qədər müxtəlif incəsənət istiqamətlərinə mənsub 10 layihə həyata keçiriləcək. Tədbiri giriş sözü ilə “Yarat” müasir incəsənət məkanının rəhbəri rəssam Aida Mahmudova açaraq festival və layihələr haqqında məlumat verdi.

Festival gözlənildiyi kimi bu il ölkəsini rəsmi olaraq Venesiya bienalında qurulan “Gürcüstan pavilyonu” ilə təmsil edən “Bulyon” qrupunun “Mənzil 9” əsərinin təqdimatı iləaçıldı. Müəlliflər «Mənzil 9» layihəsində ictimai və fərdi məkan anlayışlarını tamaşaçıya aksent edər bir şəkildə açmağa cəhd göstərmişdilər. Otaqlar, məkan rənglənir və rəngləndikcə daralırdı. Bu sanki ictimai məkanın sıxışdırılması anlamına gəlirdi. Müəlliflər bununla sovet və postsovet dövründə ictimai məkanın olmadığı fikrini vurğulayırlar.

Bunlardan başqa ayrı-ayrı otaqlarda pantomima teatrının aktyorları yaradıcı aktlar təqdim edirdi. Ağ rəngli skafandr geyinmiş, bir-birlərini qara rənglə «güllələyib» yaralayan iki insan vərdiş etdiyimiz adilikdən uzaq, fantasmaqorik bir ab-havada bir

birini dəyişməyin, «rəngləməyin», «yaralamağın» «incitməyin» mənəvi aləmdə necə proseslər yaşatdığını göstərirdi.

Daha bir məkandasa qadın və kişinin təzadlı münasibətlər sistemi aktyorların ifasında göstərilirdi. Bu performans-aksiyalar özü də ictimai və fərdi məkan anlayışlarının bir növ izah etməyə çalışırdı və «Mənzil 9» layihəsinin leytmotivləri idi.

Məsələn, bir-birini rəngləyən ağ skafandrlı iki insan rənglərlə simvolik olaraq «ictimai məkan»ı daraldan «rəngsazlardan» daha artıq total vahimə, təhlükə hissi ötürürdü. «İctimai məkanı saxlamaq üçün fərdi məkanı qorumaq gərəkdi». Deyəsən, əsas xətt bu fikrin üstündən keçir….