Kulis.az yazıçı Narıngülün “Köşək gözlü” hekayəsini təqdim edir.

Əhmədlidə sınıq-salxaq, artıq kökü kəsilməkdə olan köhnə marşurutkalar dayanacaqda yan-yana düzülərək “ov” gözləyirlər. Bu ərazidəki köhnə marşurutkalar xaltura üçün oğrun-oğrun işləyirlər. Yəni az qala özlərinə düşmən hesab etdikləri yeni “Bakubus”adlanan marşurutlarla siçan- pişik oynayırlar. Marşurutkaların sürücüləri “Bakubus”ları öz aralarında “pılesos” da adlandırırlar.

Əslində, bu istiqamətə gedən yeni, qıpqırmızı, burnu yuxarıda olan “Bakubus” lara da əyləşmək olar. Amma bu marşurutkalar adama daha doğma gəlir, köhnəyə sədaqətli olmaq pis deyil, həm də vərdiş deyilən bir şey də var axı...

1-ci epizod.

Sınıq -salxaq marşurutkanın sürücüsü iri qara gözlü cavan oğlandır. Qaraşın sifətindən yorğunluq yağır. Əyninə dəbdən düşmüş qara rəngli dəri gödəkcə geyinib. Gödəkcənin bəzi yerləri sürtülərək ağarıb. Oğlanın gözləri qapqaradır, həm də fikirli görünür. 5-6 yaşlarında bir oğlan uşağı marşurutkanın qapısının ağzındakı tutacaqdan yapışıb. Ayaqqabısının birinin bağı açıqdır. Uşağın gözləri qapqaradır, köşək gözü kimi. Uşaq hərdən sərnişinlərin əlindən iyirmi qəpikləri qapıb marşurutkanın xırda pul yığmaq üçün qoyulmuş yeşiyinə atır. Uşağın qara totuq əlləri çirklidir. Tez-tez çirkli əllərini üzünə aparır, üz- gözünü çirkə boyayır. Amma üz- gözü çox şirindir. Uşaq durmadan adama bir hind filmindəki məşhur aforizmi diqtə edir: “Sın prokura budet prokurorom, sın vora budet vorom”. Uşağın anası yəqin ki, harasa gedib, yoxsa bu yaşdakı uşağı niyə atasının yanında qoysun ki?.. Uşaq diqtə edir ki, anası ikinci uşağı doğmaq üçün doğum evinə yollanıb.

...Uşağın anası ufuldaya-ufuldaya qaraşın sürücünün çiynini silkələyir:

- Dur, deyəsən, vaxtdır, sancıdan ölürəm.

Qaraşın sürücü gözlərini ovxalayıb zorla yuxudan ayılır. Gözləri qadının bir az da böyümüş qarnına sataşır, cəld yorğanı üstündən atır. Qadın uşağı çarpayıdan qaldırır, ağrıdan qıvrıla-qıvrıla gödəkcəsini geyindirir. Ayaqqabısının birinin bağını bağlayır, o birini bağlamağa heyi qalmır. Qaraşın oğlan uşağın anasını elə öz marşurutkası ilə aparıb doğum evinə yerləşdirir, sonra uşağın əlindən tutub marşurutkaya mindirir, doğum evinin artıq əzbər bildiyi xərcini bir də o tərəf –bu tərəfə çevirir. Axşama kimi bir neçə dövrə vurmaq olar... Uşaq yarıyuxulu halda tutacaqdan yapışır.

Uşağın gözləri qapqaradır, köşək gözü kimi...

2-ci epizod

Uşaq atasına nəsə deyir. Atası maşının səsindən uşağı eşitmir, yaxud da eşidir, cavab verməyə həvəsi yoxdur. Uşaq yenə də mızıldanır. Bir qədər keçmiş hündürdən səslənir:

“Dədə ,ay dədəəə”.

Maşının uğultusundan nə dediyi eşidilmir, ancaq elə “Dədə” sözünü eşitmək olur. Uşaq inadla diqtə edir ki, kasıb ailədəndir. Yoxsa, niyə cavan atasına dədə desin ki?.. Adətən kasıb ailənin uşaqları atalarına “dədə” deyə müraciət edirlər.

...Qadın ayağı qopmuş sınıq divanın altına taxta qoyur ki, divan yerində düz dayansın. Qadın bir əliylə irilənib aşağı sallanan qarnından yapışıb. Uşaq həm mətbəx, həm də yataq otağı olan evin bir küncünə yerləşdirilmiş çarpayıda mışıl-mışıl yatıb. Çarpayının üstündəki örtük uşağın ayaqları altında dürmələnib yerə düşüb. Uşağın paltarları səliqəsiz halda döşəməyə səpələnib. Qadın otağın təkgözlü pəncərəsinin örtüyünü çəkir. Otaq yarıqaranlıq olur. Mətbəxdən qazanda qaynayan xörəyin iyi gəlir. Pəncərənin şüşələri tərləyib. Uşaq yuxudan duran kimi təkgöz pəncərəyə qaçır. Tərli şüşədə əyri-üyrü xətlərlə maşın şəkli çəkir. Uşağın çəkdiyi maşının təkərləri özündən xeyli böyük görünür.

Uşağın gözləri qapqaradır, köşək gözü kimi...

3-cü epizod

Marşurutkaya gözəl və gənc bir qadın minir. Əynində bahalı xəz palto var, gözləri qonur rəngdədir. Əslində, bu marşurutda belə bahalı geyimli qadınlara az təsadüf olunur. Gənc qadın uşağı görüb bir anlıq duruxur, anidən əlini uzadıb uşağın başını sığallayır, saçlarını qarışdırır. Uşaq başını kənara çəkir, köşək gözlərini bir neçə dəfə qırpır. Qadın keçib arxada əyləşir. Az keçmiş avtobus mənzil başına yetişir. Qadın marşurutkadan enib yolu keçərkən gözucu sürücüyə baxır, sonra marşurutkanın pəncərəsinə yaxınlaşıb içəriyə boylanır. Sürücü qadının ətəyi xış-xış xışıldayan xəz paltosuna nəzər salır, qadın paltonun içərisində model kimi görünür. Sürücü ürəyində söylənir: “Mənlik deyil bu, getsin öz tayını tapsın”.

...Kişi güzgünün qarşısındakı bahalı odekalonla ətirlənir. Gözləriylə qonurgözlü qadını axtarır, arxada dayanmış qadını görür, bir anlıq duruxur, xəcalət çəkirmiş kimi güzgüdən ona baxır:

- Demək daha həkimlik də deyil, hər şey hədər imiş... Neyləyək, deyirsən? Əlbəttə, boş şeydir. Amma mən uşaq istəyirəm, uşaq! Başa düşürsənmi?! Uşaq!!!

Qadının qonur gözləri yaşla dolur. Ərinin üzünə baxmağa qorxur. İlk dəfə hiss edir ki, əlində olan ən bahalı şeyi salıb itirmək üzrədir. Kişi tələsirmiş kimi tez aradan çıxmağa çalışır, tələm-tələsik əl çantasını yığışdırır. Qadın onun yaraşıqlı və həyəcanlı sifətini güzgüdən seyr edir. Kişi qapıdan çıxarkən bu dəfə adətinə xilaf olaraq qadının burnuna çırtma ilə toxunmur, bir anlıq duruxur və son sözünü deyir:

“Deyəsən ayrılmalıyıq!”

Qadın güzgünün qarşısında fırlanır. Bu da son! “İntihar edəcəyəm – qadın acı-acı düşünür – aptekdən çoxlu həb almaq lazımdır. Məndən sonra qoy yanıb tökülsün, həm də ömürlük xatırlayacaq, unuda bilməyəcək məni” .

Qaraşın sürücü yeşikdəki pulları sayır, iri pulları ayırıb döş cibinə qoyur. Xırdaları təkrar- təkrar sayır. Qarşı tərəfdəki aptekdən çıxan qadın əlindəki həb dolu torbanı çantasında yerləşdirir, yenidən marşurutkanın pəncərəsinə yaxınlaşır. Hiss olunur ki, gözləriylə içəridən kimisə axtarır. “Bunun nə iti azıb görəsən, qarnının azarı nədir bunun?” - Sürücü gözaltı qadını süzür. Qadının üzü süd kimi ağdır, qonur gözləri heç nəyi ifadə etmir.

Sürücünün gözləri yol çəkir. Sürücü diqtə edir ki, bu pul hələ azdır, xəstəxanaya baş çəkməyə kifayət etməz. Hələ bir neçə dövrə vurmaq da lazım gələcək, ən azından üç dövrə...

Avtobusun içərisində döşəmədə əyləşib oyuncaq maşınla oynayan uşaq oyuncağını kənara ataraq gəlib qarşıda atasının yanında əyləşir, gözlərini yola zilləyir.

Uşağın gözləri qapqaradır, köşək gözü kimi...

• "Monro hərracı" yekunlaşdı - Rekord qiymət
• Qəşəm Nəcəfzadə veriliş aparacaq
• "Fiqaronun toyu" tamaşasının məşqləri davam edir