Ayxan Ayvaz
Sən oxuyub-çalmağı sevdiyindən
qol götürüb süzürsən hər havaya
yaxası açıq
gödək geyinməyi xoşlayarsan
zənnimcə bu
az sözlə çox şey demək istəyindəndir
Metro darıxdırar səni
avtobusa minməzsən
yayxanarsan taksilərin arxa oturacağına
bir siqaret yandırıb
aralı qoyduğun ətli ayaqlarını boğarsan tüstüdə
sürücü fağır bilməz yola baxsın
sənə baxsın
Gecələr işıq gəlməz kirayə qaldığın evdən
televizorun səsi getməz qonşuya...
Üstündə gecənin his-pası
səhərə yaxın qayıdarsan evə
fikrində qorxu-şübhə
görəsən xəstələnməmişəm ki?!
Sən canını belə fəda edərsən xalqın yolunda
xalqsa günü-gündən aşağı salar qiymətini
Ancaq heç könlünü sıxma
sən öləndə
sənə heykəl qoyacaqlar
ey azad qadın!
Rövşən Naziroğlu
Tatulu, göbəyi açıq, rəngli paltarlar geyinən, rahat ünsiyyətə girən qızlar cəmiyyət tərəfindən amansız qınağa tuş gəlir. Onlara hər cür ad qoşurlar: pozğun, əxlaqsız, fahişə və s.
O qızlar barmaqla sayılacaq qədər azdır. Bəlkə də bu cür amansız münasibət qızlarımızın müasir olmasına imkan vermir. Fikir vermişəm, həmişə bu cür qızlara “başı aşağı” qızlar qibtə ilə baxır. Onlara baxıb köks ötürürlər. Hərdən də qısqanclıq damarları tutur: “Özlərini göstərirlər. Əslində elə deyillər”.
Bir qız saçını kəsdirəndə, açıq-saçıq geyinəndə deyirlər ki, bu cür müasir olunmaz. Söyüş söyəndə qulaqlarını tuturlar. Ay-aman, din-iman əldən getdi, qız xeylağı nədir, bu cür danışıq nədir? Heç yerdə rahatlıq yoxdur onlara.
Evdə isti münasibət görməyən qızlar həyatdan qisasını bu cür alır: göbəyini açıq qoyur, söyüş söyür, bakirəliyə önəm vermir, rahat ünsiyyətə girir. O qızlarla çox danışmışam. Uşaq vaxtı atasının anasını döydüyünü görüb, anasının onu qucaqlamadığını deyib, onun uğuruna valideynlərinin içdən sevindiyi ilə rastlaşmayıb.
Bu travma onların qabağında yeni üfüqlər açıb. Hər şeyi boşa vermək, rahat yaşamaq istəyib. Bu zaman isə cəmiyyətin zirehli maşınları ilə qarşı-qarşıya dayanıb. Heç bir oğlan o qızlara yiyə dura bilməyib. Orda-burda azad münasibətdən danışan oğlanlar bu qızlarla münasibət qurub, iş ciddiliyə gələndə aradan çıxıblar.
Kədərlidir onların həyatı. Təsəvvür eləyin, hamı sizi özündən kənara atır.
Adətən tənha olur o qızlar. Özgə yataqlarında keçən bir ömür düşünün. Kimin qollarında təskinlik tapdıqlarını belə unudurlar. Əllərin, baxışların bir adı olmur. Heç nəyin dadını çıxara bilmirlər.
Azad qadının Azərbaycandakı taleyi budur. Hər şeydən qaçıb gizləndiyin qucaq isti olmaz, üşüdər səni. Təzə tanış olduğun oğlanın da səni xilas edə bilməyəcəyini anlayıb gizli-gizli göz yaşı tökərsən. “Prisinq”li, tatulu qızın göz yaşlarını düşünün. Necə qəribə bir mənzərə...
Oğlanlar bu cür qızları çox sevərlər. Onların yanında rahat danışarlar, söyüş söyərlər, istədikləri kimi rəftar edərlər. O qızlar siqaret çəkərlər, kimsə siqaret çəkəndə “üf” deməzlər.
Amma oğlanlar o azad qadınların içini görməzlər. Gedib başqa yerdə həmin qadınlar haqqında ağzına gələni danışarlar. Utanmazlar heç.
O qızların sayı artmalıdır. Azad qadınlar çoxalmalıdır şəhərdə. Ona görə ki, o qızlar ögeylik yaşamasınlar. Ata-analarından keçən soyuqluğu bir ömür üstlərində daşımasınlar. Heyifdi o qızlara. Axı o qızlar filmlərə baxan, kitab oxuyan qızlardı. Cəmiyyətin ən maraqlı rəngləridi. Onlara qarşı bu amansızlığın adı nədi?
Mən hər dəfə Bakıda damağında siqaret, göbəyi açıq, gözləri kədərli azad qadın görəndə kövrəlirəm. Həm də sevinirəm. Deməli, onlar qəlibə uymurlar. Başqa dünya axtarışındadırlar. Onlar xalası oğluna gedənlərdən olmayacaq. Təhsil almaq üçün vuruşacaq. Bütün gücü ilə özünün kim olduğunu təsdiqləyəcək. Ona əzilən qadın kimi deyil, normal insan kimi yanaşılmasını istəyəcək. “O olmaz, bu olmaz” yarlığı yapışdırılmış qadın plakatını bir təpiklə vurub aşırdacaq. İnsanların saxtakar olduqlarını üzlərinə çırpacaq. Hamının özünə görə deyil, başqalarına görə yaşadıqlarını deyəcək. Özü üçün yaşayacaq. Yalnız özü üçün. O azad qadındır. Onun bu cəmiyyətdə yeri yoxdur. Hamı qovacaq onu. Amma bu onun vecinə deyil. Çünki o azaddır. Hərdən gecələr makyajı göz yaşından üzünə axsa da...
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/kulis_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi Twitter-da izləyin
